Đầu tư công - giải pháp đi đôi với hành động

6 phút trướcBài gốc

Kỳ 1: Vì sao giải ngân chậm?

Chỉ còn hơn 1 tháng nữa là hết năm 2025, nhưng tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công tại Lâm Đồng đang rất thấp. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến nhiều chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Đến ngày 14/11/2025, Lâm Đồng mới giải ngân gần 34% kế hoạch vốn được bố trí trong năm 2025

Phần lớn xuất phát từ yếu tố chủ quan

Trong năm 2025, nguồn vốn đầu tư công Lâm Đồng hơn 18.900 tỷ đồng. Tính đến ngày 14/11/2025, địa phương mới giải ngân 6.333 tỷ đồng, đạt 33,88% kế hoạch. Trong đó, nguồn vốn giải ngân đối với các công trình trọng điểm mới chỉ đạt khoảng 5%. Với kết quả này, địa phương đang có tỷ lệ giải ngân thấp hơn mức bình quân chung cả nước (57,5%) và thuộc nhóm những tỉnh, thành có tỷ lệ giải ngân vốn thấp. Lý giải về tỷ lệ giải ngân chậm, Giám đốc Sở Tài chính Tôn Thiện San cho rằng, vướng mắc lớn nhất được xác định đó là giải phóng mặt bằng (GPMB). Theo ông San, công tác GPMB ở nhiều dự án chậm, do chưa đạt được thỏa thuận đối với người dân. Việc xác định nguồn gốc đất, kiểm đếm, thẩm định, phê duyệt phương án GPMB, xây dựng giá đất cụ thể còn hạn chế.

Cùng với GPMB, hiện nay, một số chủ đầu tư chưa thực sự chủ động trong việc quản lý, giám sát, đôn đốc các nhà thầu thực hiện. Nhiều nhà thầu năng lực kém, không bố trí đủ nhân sự, máy móc đúng theo hồ sơ dự thầu. Trong khi các chủ đầu tư chưa thực sự kiên quyết trong quá trình xử lý trách nhiệm. “GPMB là điểm nghẽn lớn nhất. Tuy nhiên, không phải tất cả nguyên nhân đều do GPMB. Sở dĩ như vậy, hiện nay, có một số dự án, mặt bằng đã thông tuyến nhưng đơn vị thi công chậm chạp, không làm hết trách nhiệm”, ông San khẳng định.

Về nguyên nhân giải ngân thấp, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hồng Hải chỉ rõ, nếu ngay từ đầu, trong GPMB, đốc thúc đơn vị thi công, các địa phương, đơn vị quyết liệt thực hiện thì kết quả nay đã khác. “GPMB liên quan rất lớn đến nhiệm vụ của trung tâm phát triển quỹ đất và các địa phương. Quá trình thực hiện, nhiều thời điểm, các đơn vị này vẫn chưa làm hết trách nhiệm. Tại nhiều địa phương vẫn còn tình trạng một quả bóng cứ “đá qua, chuyền lại”, không đi đến kết quả cuối cùng”, đồng chí Nguyễn Hồng Hải nhấn mạnh.

Liên quan đến kết quả giải ngân, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười đã đích thân 3 lần xin lỗi trước Thủ tướng Chính phủ. Tại cuộc họp trực tuyến với Thủ tướng Chính phủ về giải ngân vốn đầu tư công ngày 18/10/2025, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng thừa nhận, giải ngân vốn thấp, ngoài nguyên nhân khách quan, phần lớn đều xuất phát từ chủ quan, nhất là do yếu tố con người.

Đó là sự phối hợp chưa thực sự chặt chẽ giữa các sở, ngành, địa phương trong tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Sự thiếu trách nhiệm trong công tác GPMB. Nhiều trường hợp nhà thầu thiếu năng lực dẫn đến chậm trong triển khai công trình, dự án.

Tác động vào tăng trưởng kinh tế

Đầu tư công là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Muốn tăng trưởng GRDP, trước hết phải tăng tốc đầu tư công. Bởi vì, đầu tư công là yếu tố quyết định đến nhiều ngành, lĩnh vực như: xây dựng, dịch vụ. Đầu tư công đạt cao sẽ kéo theo các lĩnh vực này, từ đó, tăng trưởng kinh tế đạt cao.

Theo Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Phạm Quốc Hùng, giải ngân vốn đầu tư công tại Lâm Đồng chậm, đã và đang “níu chân” sự tăng trưởng của nhiều lĩnh vực khác. Trước hết, đầu tư công thấp đã trực tiếp tác động đến ngành xây dựng trên toàn địa bàn. Điều này dẫn đến tốc độ tăng trưởng lĩnh vực công nghiệp, xây dựng thấp và đóng góp vào GRDP không nhiều.

Tốc độ tăng trưởng GRDP của Lâm Đồng trong 9 tháng năm 2025 đạt 6,8%, chưa đạt mục tiêu đề ra (7,46%). Theo phân tích của các đơn vị, một trong những lực cản lớn nhất tác động trực tiếp vào tăng trưởng GRDP của tỉnh đó là lĩnh vực đầu tư công.

Chưa kể, giải ngân vốn chậm đang làm nghẽn tiến độ các dự án hạ tầng chiến lược. Đây cũng là nguồn gốc kìm hãm năng lực sản xuất mới, kiềm chế sức lan tỏa để kích thích các hoạt động kinh tế khác. Trong năm 2025, Lâm Đồng có 72 dự án từ 30 tỷ đồng trở lên, với tổng vốn được bố trí gần 11.300 tỷ đồng, chiếm 60% tổng kế hoạch vốn đầu tư công toàn tỉnh. Đến ngày 14/11/2025, các dự án này mới giải ngân 1.735 tỷ đồng, đạt 15,5% kế hoạch đề ra.

Đồng chí Tôn Thiện San cho hay, muốn tăng trưởng GRDP, lĩnh vực đầu tư công cần được đẩy mạnh. Nếu làm tốt, Lâm Đồng có thể đạt mức cao nhất về đầu tư công trong tổng GRDP. Hiện nay, Sở Tài chính đang tích cực hỗ trợ các chủ đầu tư đẩy nhanh các thủ tục liên quan để thúc đẩy giải ngân vốn.

“Vốn đầu tư công giải ngân chỉ cần tăng thêm 1% sẽ làm GRDP tăng thêm 0,06%, góp phần tích cực cho tăng trưởng kinh tế. Chưa kể, nếu đẩy mạnh giải ngân đầu tư công sẽ có tác động lớn đến thanh khoản với nền kinh tế, các tổ chức tín dụng và tiếp cận vốn đối với doanh nghiệp. Do vậy, từ tỉnh đến cơ sở cần có sự đột phá về cơ chế, trách nhiệm trong quá trình triển khai thực hiện”, đồng chí Tôn Thiện San cho biết.

Có thể nói, giải ngân vốn chậm đã và đang tác động rất lớn đến tăng trưởng kinh tế tại địa phương. Muốn thúc đẩy GRDP, Lâm Đồng cần những giải pháp quyết liệt trong lĩnh vực này hơn nữa.

Tình hình kết quả giải ngân của các chủ đầu tư trên địa bàn tỉnh đến ngày 14/11/2025, cụ thể: Ban QLDA số 1 giải ngân 1.535/3.666 tỷ đồng, đạt 26%; Ban QLDA số 2 giải ngân 1.602/2.872 tỷ đồng, đạt gần 52%; Ban QLDA số 3 giải ngân 1.020/3.875 tỷ đồng, đạt 26,5%; Ban Giao thông giải ngân 136/589 tỷ đồng, đạt 17,2%; Ban Nông nghiệp giải ngân 470/877 tỷ đồng, đạt 50,9%; Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh giải ngân 0/5.355 tỷ đồng, đạt 0%; các sở, ban, ngành giải ngân 754/1.310 tỷ đồng, đạt 56,5%; các xã, phường, đặc khu giải ngân 674/1.495 tỷ đồng, đạt 45%.

(Còn nữa)

Nguyễn Lương - Dương Phong .

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/dau-tu-cong-giai-phap-di-doi-voi-hanh-dong-405228.html