Đầu tư hoàn chỉnh cao tốc Bắc-Nam có thể nâng tốc độ khai thác lên 120km/giờ

2 ngày trướcBài gốc

Mở rộng cao tốc để đáp ứng nhu cầu trong bối cảnh mới

Theo quy hoạch, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông có điểm đầu tại cửa khẩu Hữu Nghị, tỉnh Lạng Sơn, điểm cuối tại TP Cà Mau (tỉnh Cà Mau) với tổng chiều dài khoảng 2.055km (chiếm 22% tổng chiều dài mạng lưới cao tốc), quy mô từ 6 đến 12 làn xe. Đến nay, toàn tuyến đã đưa vào khai thác 1.206km, đang thi công 834km.

Trong đó, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 có 11 dự án thành phần, chiều dài 654km, quy mô 2 - 6 làn xe, giải phóng mặt bằng 4 - 6 làn xe. Đến nay, đều đã hoàn thành, đưa vào khai thác; riêng đoạn Cao Bồ - Mai Sơn đang được mở rộng từ 4 lên 6 làn xe (hoàn thành năm 2026), đoạn Cam Lộ - La Sơn đang được mở rộng từ 2 lên 4 làn xe hoàn chỉnh (hoàn thành năm 2026).

Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 có 12 dự án thành phần, chiều dài 721km, quy mô 4 làn xe hạn chế, giải phóng mặt bằng 4 - 6 làn xe, hiện đang triển khai thi công.

Cao tốc Cam Lộ - La Sơn thuộc cao tốc Bắc - Nam phía Đông với quy mô 2 làn xe, đã đưa vào khai thác, hiện đang được đầu tư mở rộng.

Theo quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, có tổng cộng khoảng 1.178km với quy mô 4 làn xe hạn chế trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2025.

Bộ Xây dựng cho biết, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của nước ta hiện nay đã khác so với thời điểm quyết định chủ trương đầu tư cao tốc Bắc-Nam phía Đông, nhu cầu vận tải trong thời gian tới dự kiến sẽ tăng nhanh, điều kiện nguồn lực không phải trở ngại lớn trong khi yêu cầu hoàn chỉnh đồng bộ, hiện đại tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, trục giao thông quan trọng nhất của cả nước, trở nên cần thiết.

Đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước trong bối cảnh mới với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên năm 2025 và chủ trương tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026 - 2030, nhu cầu vận tải sẽ tiếp tục tăng nhiều so với tính toán trước đây.

Việc mở rộng tuyến cao tốc này cũng giúp nâng cao năng lực khai thác, tăng cường an toàn giao thông. Quá trình khai thác một số tuyến cao tốc 4 làn xe hạn chế, không có dải dừng xe khẩn cấp liên tục đã phát sinh một số bất cập. Bộ Công an qua kiểm tra đã nhận định: Những tuyến không có làn dừng xe khẩn cấp khi xảy ra sự cố, tai nạn giao thông thì lực lượng chức năng khó tiếp cận điểm xảy ra vụ việc để xử lý ngay, nguy cơ cao gây tai nạn giao thông liên hoàn và ùn tắc giao thông kéo dài và yêu cầu xây dựng lộ trình cụ thể nâng cấp, cải tạo các tuyến cao tốc phân kỳ chưa đạt tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc.

Cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo thuộc tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông đang khai thác với tốc độ tối đa 90km/giờ.

Hiện nay, các đoạn tuyến đã đưa vào khai thác hoặc đang thi công đã đáp ứng cơ bản quy chuẩn đường cao tốc nhưng chỉ cho phép khai thác với tốc độ 90km/giờ. Nếu mở rộng quy mô mặt cắt ngang theo đề xuất là đáp ứng quy chuẩn đường cao tốc, tốc độ khai thác được nâng lên 120km/giờ mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao hơn do tiết kiệm chi phí vận hành, thời gian đi lại...

Dự kiến có thể khởi công trong quý IV-2025

Bộ Xây dựng cho rằng, phương án mở rộng cao tốc Bắc-Nam phía Đông lên 6 làn xe có nhiều ưu điểm hơn so với phương án mở rộng lên 4 làn xe hoàn chỉnh. Vì vậy, trường hợp đầu tư, kiến nghị mở rộng lên 6 làn xe theo quy mô quy hoạch.

Về phạm vi, để thuận lợi cho công tác thi công, đẩy nhanh tiến độ đầu tư, giải ngân, phù hợp với nhu cầu vận tải, trước mắt Bộ Xây dựng xem xét trong phạm vi cao tốc Bắc - Nam phía Đông thuộc đoạn Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh, chiều dài khoảng 1.144km, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 152.135 tỷ đồng. Các đoạn tuyến chưa được nghiên cứu mở rộng như đoạn Mỹ Thuận - Cần Thơ - Cà Mau, dài 149km hiện có nhu cầu vận tải chưa lớn, điều kiện thi công khó khăn, nhu cầu vật liệu hiện nay đang thiếu hụt, việc đầu tư mở rộng sẽ được thực hiện thành dự án riêng.

Thuận lợi của việc đầu tư mở rộng là tận dụng điều kiện sẵn có về giải phóng mặt bằng, với một số đoạn đang thi công có thể tận dụng phương tiện, máy móc, nhân lực, lán trại sẵn có trên công trường.

Việc đầu tư mở rộng giúp tăng tốc độ khai thác, bảo đảm tốt hơn an toàn giao thông trên tuyến cao tốc Bắc - Nam.

Tuy nhiên, quá trình thi công có thể ảnh hưởng cục bộ đến công tác khai thác, đồng thời, không tránh khỏi ý kiến của dư luận liên quan đến việc thi công lại một số hạng mục vừa hoàn thành. Nếu mở rộng sau này khi lưu lượng giao thông cao sẽ gặp khó khăn lớn hơn so với việc mở rộng giai đoạn hiện nay.

Tuyến cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đang triển khai thi công, trường hợp bổ sung vốn để mở rộng theo quy mô 6 làn xe sẽ vượt tổng mức đầu tư, cần phải điều chỉnh chủ trương, thẩm quyền điều chỉnh của Quốc hội với dự án quan trọng quốc gia.

Nếu điều chỉnh chủ trương đầu tư, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép kéo dài phạm vi bao gồm cả cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 để áp dụng chung các cơ chế đặc thù như: Cho phép chỉ định thầu đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu xây lắp (trong đó ưu tiên những đơn vị đã tham gia thi công tương ứng các đoạn tuyến trước đây); cho phép nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường; cho phép triển khai đồng thời công tác lập dự án và thiết kế kỹ thuật, dự toán, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu...

Tiến độ dự kiến, sẽ báo cáo Bộ Chính trị chủ trương đầu tư mở rộng cao tốc Bắc-Nam phía Đông vào tháng 4-2025; phê duyệt chủ trương/điều chỉnh chủ trương đầu tư vào tháng 6-2025 (trình Quốc hội thông qua); khởi công dự án vào quý IV-2025. Với tiến độ này, dự kiến năm 2025 sẽ giải ngân khoảng 23.000-35.000 tỷ đồng; phần còn lại tiếp tục giải ngân trong giai đoạn 2026-2027.

MẠNH HƯNG

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/dau-tu-hoan-chinh-cao-toc-bac-nam-co-the-nang-toc-do-khai-thac-len-120km-gio-821854