Học sinh háo hức, phụ huynh còn nhiều trăn trở khi AI vào trường học
Là học sinh tiểu học trực tiếp được làm quen với bộ môn mới, em Nguyễn Hà My - học sinh Trường Tiểu học Đông Thái không giấu được sự thích thú. Em cho biết: “Lần đầu được làm quen với AI ở lớp, em thấy rất tò mò và thích thú vì bài học trở nên dễ hiểu hơn. AI giúp em hình dung bài học rõ ràng qua hình ảnh và ví dụ sinh động nên em không còn thấy khó hay nhàm chán. Nhờ vậy, em cảm thấy việc học trở nên vui hơn và muốn tìm hiểu thêm nhiều điều mới”.
Em Hà My hào hứng với những bài giảng sinh động hơn nhờ AI (Ảnh: Khánh Huyền)
Tuy nhiên, từ góc nhìn của phụ huynh học sinh tiểu học chị Nguyễn Thị Nhung lại bày tỏ sự thận trọng trước chủ trương này. “Nếu muốn học và ứng dụng AI vào đời sống trước hết các con cần có nền tảng tin học cơ bản cũng như làm quen và sử dụng thành thạo các thiết bị như máy tính, điện thoại hay IPad. Với học sinh lớp 1, mức độ hiểu biết và kỹ năng đối với những công cụ này vẫn còn rất hạn chế. Vì vậy, việc đưa nội dung AI vào giảng dạy từ quá sớm cần được cân nhắc kỹ lưỡng để phù hợp với độ tuổi và khả năng tiếp nhận của các con”.
Ngược lại ở bậc THPT, nhiều phụ huynh nhìn nhận AI là xu hướng tất yếu nhưng cần có lộ trình phù hợp. Chị Nguyễn Thị Hải Yến, phụ huynh có con đang theo học THPT cho rằng: ”Ở bậc THPT việc tiếp cận AI là cần thiết nhưng nên được triển khai trên nền tảng kiến thức phù hợp. Trước khi học sâu về AI, học sinh cần được trang bị vững vàng kỹ năng tin học cơ bản, tư duy logic và khả năng sử dụng công nghệ một cách chủ động".
“Nếu chương trình được thiết kế đúng mức, gắn với định hướng nghề nghiệp và ứng dụng thực tiễn AI sẽ trở thành công cụ hỗ trợ tốt cho việc học tập. Trái lại, nếu triển khai dàn trải hoặc chạy theo xu hướng, học sinh dễ tiếp cận hời hợt mà chưa hiểu rõ bản chất”, chị Yến chia sẻ thêm.
Từ phía học sinh THPT, bạn Nguyễn Thị Đài Trang, học sinh Trường THPT Lý Tự Trọng chia sẻ rằng AI đã mang lại nhiều thuận lợi trong học tập: “AI giúp em tiếp cận kiến thức nhanh hơn, gợi mở hướng giải bài và hỗ trợ ôn tập hiệu quả khi được thầy cô hướng dẫn đúng cách. Tuy nhiên, em cũng thấy rằng nếu lạm dụng, học sinh rất dễ quen với việc nhờ AI làm hộ, từ đó giảm khả năng suy nghĩ độc lập và diễn đạt bằng chính ngôn ngữ của mình. Vì vậy, theo em, AI chỉ nên là công cụ đồng hành, còn việc học vẫn phải xuất phát từ sự chủ động và tư duy”.
Qua những ý kiến đa chiều từ học sinh và phụ huynh cho thấy, bên cạnh những cơ hội lớn trong việc đổi mới phương pháp dạy - học, cá nhân hóa quá trình học tập và nâng cao năng lực tiếp cận công nghệ cho học sinh, việc đưa AI vào trường học vẫn đặt ra nhiều yêu cầu cần được cân nhắc thấu đáo. Để AI thực sự phát huy vai trò tích cực, quá trình triển khai cần được thực hiện một cách bài bản, có lộ trình rõ ràng, phù hợp với đặc điểm tâm lý, nhận thức và năng lực của từng cấp học. Điều này đòi hỏi sự đồng bộ từ chương trình giảng dạy, học liệu, đội ngũ giáo viên đến cơ chế quản lý và định hướng sử dụng, nhằm bảo đảm AI trở thành công cụ hỗ trợ cho giáo dục chứ không làm lu mờ vai trò chủ động của người học và người dạy.
Góc nhìn thực tiễn khi đưa AI vào trường học
Là giáo viên trực tiếp đứng lớp, thầy Đỗ Xuân Sơn - giáo viên Trường TH, THCS & THPT Đông Bắc Ga, Thanh Hóa cho biết việc đưa AI vào giảng dạy đã mang lại nhiều chuyển biến tích cực, tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn không ít lo ngại: “Vai trò của giáo viên không còn chỉ là truyền đạt kiến thức mà chuyển sang tổ chức và dẫn dắt hoạt động học tập. AI cũng giúp cá nhân hóa việc học, hỗ trợ học sinh yếu và mở rộng thêm cho những em khá giỏi, qua đó tạo hứng thú học tập nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, chúng tôi cũng không khỏi lo ngại học sinh có thể phụ thuộc quá nhiều vào AI, giảm khả năng tư duy độc lập, gia tăng khoảng cách tiếp cận công nghệ giữa các em, và phát sinh nguy cơ sao chép, gian lận nếu thiếu quy định và hướng dẫn rõ ràng”.
Thầy cô và học sinh Trường TH, THCS & THPT Đông Bắc Ga, Thanh hóa. (Ảnh: NVCC)
Thầy Đỗ Xuân Sơn bày tỏ: “Khi đưa AI vào giảng dạy, chúng tôi gặp khá nhiều khó khăn trong khâu thiết kế bài học do chưa có khung chương trình hay giáo trình thống nhất. Giáo viên còn phải tự xây dựng nội dung, xác định mức độ phù hợp với lứa tuổi của học sinh, tích hợp AI sao cho vừa có thể hỗ trợ mục tiêu bài học và vừa quản lý học sinh sử dụng AI. Vì vậy, tôi mong Bộ GD&ĐT sớm xây dựng khung chương trình AI chung, phân hóa rõ theo từng cấp học, đặc biệt ở tiểu học tập trung vào nhận thức cơ bản, kỹ năng sử dụng an toàn. Đồng thời cung cấp tài liệu hướng dẫn, bài dạy mẫu cũng như tổ chức tập huấn thường xuyên để giáo viên tự tin triển khai”.
Ở góc độ quản lý nhà trường, việc ứng dụng AI không chỉ tác động đến lớp học mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến công tác điều hành và nâng cao chất lượng giáo dục. Chia sẻ về vấn đề này, cô Lê Thị Bích – Hiệu trưởng Trường TH, THCS & THPT Đông Bắc Ga nhấn mạnh: “AI giữ vai trò công cụ hỗ trợ quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số giáo dục phổ thông góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà trường và chất lượng dạy - học. Ở góc độ quản lý, AI không chỉ hỗ trợ giáo viên cá nhân hóa hoạt động dạy học mà còn giúp nhà trường trong công tác phân tích dữ liệu học tập, theo dõi tiến bộ của học sinh và tối ưu hóa hoạt động điều hành. Hiện trường Đông Bắc Ga là đơn vị tiên phong tại Thanh Hóa đưa môn AI vào giảng dạy trong giờ chính khóa ở bậc tiểu học”.
Cô Lê Thị Bích luôn đề cao việc ứng dụng các công nghệ mới trong hoạt động dạy và học. (Ảnh: NVCC)
“Nhà trường mong Bộ GD&ĐT sẽ xây dựng khung chương trình AI thống nhất theo từng cấp học, có lộ trình rõ ràng. Ở bậc phổ thông, nhất là tiểu học và THCS, cần tập trung vào nhận thức cơ bản về AI, kỹ năng sử dụng an toàn, có trách nhiệm và rèn tư duy phản biện cho học sinh. Đồng thời, cần ban hành tài liệu hướng dẫn, học liệu mẫu và tổ chức tập huấn thường xuyên cho giáo viên để bảo đảm triển khai đồng bộ trên cả nước,” Cô Bích chia sẻ thêm.
Có thể thấy, đưa AI vào trường học là xu hướng tất yếu trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay. Lộ trình do Bộ GD&ĐT ban hành mở ra nhiều cơ hội đổi mới giáo dục, giúp học sinh sớm tiếp cận công nghệ hiện đại và phát triển năng lực tư duy. Tuy nhiên, để AI thực sự trở thành lực đỡ cho giáo dục, việc triển khai cần được thực hiện một cách bài bản, phù hợp với từng cấp học, đi kèm chương trình thống nhất, đội ngũ giáo viên được bồi dưỡng đầy đủ và hệ thống quy định rõ ràng trong quá trình áp dụng. Khi đó, AI mới phát huy vai trò là công cụ hỗ trợ hiệu quả cho người học thay vì làm mờ đi vai trò trung tâm của con người trong giáo dục.