Từ bao đời nay, gỗ trầm hương đã được người đời ví như "giọt nước mắt của rừng già", là linh mộc quý hiếm được kết tinh từ thời gian, thương tích và cả sự kỳ bí của tự nhiên. Không ồn ào, không phô trương, trầm hương ẩn mình lặng lẽ trong thân cây dó bầu, nhưng lại mang trên mình giá trị hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng cho mỗi cân – trở thành báu vật mà nhiều người sẵn sàng đánh đổi cả cuộc đời để tìm kiếm.
Kỳ tích từ nỗi đau của cây rừng
Không giống như các loại gỗ quý thông thường, trầm hương không có sẵn. Nó là kết quả của một quá trình kỳ diệu kéo dài hàng chục năm. Khi cây dó bầu bị tổn thương do va đập, côn trùng đục khoét hay sét đánh, cơ chế tự vệ tự nhiên sẽ khiến cây tiết ra một loại nhựa thơm để hàn gắn vết thương. Trải qua thời gian dài, dưới tác động của môi trường và vi sinh vật, lớp nhựa ấy dần chuyển hóa, thấm sâu vào thớ gỗ, hình thành nên trầm.
Ảnh minh họa.
Cũng bởi sự hình thành đầy ngẫu nhiên và hiếm gặp ấy, không phải bất kỳ cây dó nào cũng có trầm. Trong hàng trăm, hàng ngàn cây, may ra chỉ có một cây cho ra được trầm hương chất lượng. Thứ gỗ đen bóng, thơm ngát ấy vì vậy càng thêm phần quý giá.
Hương thơm của sự tôn kính và tâm linh
Trầm hương từ lâu đã được xem là hiện thân của sự linh thiêng. Mùi hương của trầm không nồng nặc mà thanh khiết, ấm áp và thấm sâu. Khi được đốt lên, trầm tỏa ra làn khói nhẹ, mỏng, mang lại cảm giác thư thái, tĩnh tại và kết nối tâm linh.
Trong đời sống văn hóa – tín ngưỡng của người Á Đông, trầm hương giữ một vị trí trang trọng. Người ta đốt trầm trong lễ cúng, dùng nhang trầm trong các nghi lễ tôn giáo, mang vòng tay trầm như một vật hộ thân, cầu an. Không chỉ vậy, trầm hương còn là nguyên liệu quý trong ngành nước hoa cao cấp và dược liệu cổ truyền, với công dụng an thần, bổ khí và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Hành trình săn trầm – cuộc chơi của định mệnh
Với giá trị kinh tế khổng lồ, trầm hương đã trở thành "giấc mơ đổi đời" của nhiều người dân vùng núi, đặc biệt ở các tỉnh miền Trung như Quảng Nam, Quảng Ngãi, Khánh Hòa… Những "kỳ nhân săn trầm" mang theo vài vật dụng thô sơ, lặng lẽ băng rừng hàng tháng trời, chỉ mong bắt gặp một cây dó có trầm để đổi lấy cả cơ ngơi.
Nhưng săn trầm là cuộc chơi đầy may rủi. Có người tìm được khối trầm quý và đổi đời chỉ sau một đêm. Cũng có người lặn lội suốt nhiều năm trời, bỏ mạng nơi rừng thiêng nước độc mà chẳng tìm được gì ngoài sự trống rỗng.
Trong giới săn trầm, "kỳ nam" – loại trầm đặc biệt quý hiếm, chìm hoàn toàn trong nước, tỏa mùi hương mạnh mẽ ngay cả khi chưa đốt – được xem là "báu vật trong báu vật". Giá của một cân kỳ nam có thể lên đến hàng tỷ đồng, nhưng xác suất tìm thấy gần như bằng không.
Giữa sự quý giá và nguy cơ tuyệt chủng
Chính vì trầm hương quá quý, nạn khai thác tràn lan đã khiến cây dó bầu dần cạn kiệt ngoài tự nhiên. Ngày nay, nhiều nơi đã chuyển sang trồng cây dó và cấy tạo trầm nhân tạo bằng kỹ thuật hiện đại. Dù vậy, trầm nhân tạo vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn trầm tự nhiên – thứ mang mùi của núi rừng, của thời gian, và của những vết thương lành theo cách đầy nhiệm màu.
Gỗ trầm hương không chỉ là món hàng đắt giá – nó là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, của sự kết tinh giữa đau thương và vẻ đẹp. Trong lòng mỗi khúc trầm, dường như luôn có một câu chuyện – về rừng sâu, về con người, và về hành trình truy tìm những điều quý giá nhất mà thiên nhiên ban tặng.
Hiện nay, giá của gỗ trầm hương rất đắt. Theo Business Insider, giá của trầm hương loại một lên tới 100.000 USD/kg (khoảng 2,3 tỷ VND). Tinh dầu trầm hương ở khoảng 9000 USD/ lít (khoảng 220 triệu đồng).
Bảo Ngọc (t/h)