Đẩy nhanh giải phóng mặt bằng dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Đẩy nhanh giải phóng mặt bằng dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng
4 giờ trướcBài gốc
Lãnh đạo, cán bộ Phòng Kinh tế, xã Mậu A, tỉnh Lào Cai huy động lực lượng trong công tác giải phóng mặt bằng khu tái định cư ở thôn An Hòa. Ảnh: Đinh Thùy/TTXVN
Tại xã Mậu A, dự kiến tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua địa bàn với chiều dài khoảng 5,8 km. Tổng diện tích đất thu hồi 66,79 ha với khoảng 189 hộ bị thu hồi; trong đó, dự kiến bố trí tái định cư 135 hộ và 100 ngôi mộ bị ảnh hưởng.
Ông Đoàn Ngọc Cường, Phó Trưởng Phòng Kinh tế, xã Mậu A cho biết, do tuyến chính thay đổi, điều chỉnh so với dự kiến ban đầu, hiện xã mới có dự kiến tim tuyến chứ chưa có thiết kế, ranh giới thu hồi, bàn giao mốc nên địa phương chưa thực hiện đo đạc cũng như bồi thường giải phóng mặt bằng được.
Tuy nhiên, để đảm bảo tiến độ triển khai dự án, xã Mậu A đã tăng cường quản lý trật tự xây dựng, sử dụng đất đai và kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm trong phạm vi quy hoạch dự án. Từ 2024 đến nay, xã Mậu A và huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái (trước hợp nhất) xử phạt hành chính trên 30 trường hợp với số tiền gần 460 triệu đồng do xây dựng cơi nới mới trên đất ở và xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp.
Đối với những hộ bố trí tái định cư, xã Mậu A được xây dựng một khu tái định cư tại thôn An Hòa với diện tích đất thu hồi trên 162.356 m2; trong đó, có 125.158 m2 do Hội đồng Bồi thường Hỗ trợ tái định cư của xã Mậu A thực hiện và 37.198,5 m2 do Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Lào Cai thực hiện rồi bàn giao cho UBND xã Mậu A quản lý. Có 3 tổ chức (UBND xã và 2 doanh nghiệp), 201 cá nhân bị thu hồi đất.
Ngay khi có kế hoạch triển khai dự án, UBND xã Mậu A đã ban hành Quyết định thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trên địa bàn xã Mậu A; Quyết định phê duyệt Kế hoạch thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di chuyển hạ tầng kỹ thuật phục vụ thi công xây dựng dự án đoạn qua địa bàn.
Mặt khác, xã Mậu A phối hợp với đơn vị đo đạc, xây dựng Bản đồ thu hồi đất và nhận bàn giao mốc trên thực địa. Ngay khi có bản đồ nháp, Hội đồng bồi thường của xã đã thực hiện vận động kiểm đếm sơ bộ trước để khi có bản đồ chính thức sẽ kiểm đếm chính thức theo quy định, giúp rút ngắn thời gian kiểm đếm; đồng thời phân loại, rà soát được các trường hợp vướng mắc.
Ông Đinh Mạnh Cường - Phó Chủ tịch UBND xã Mậu A cho hay, khi có bản đồ chính thức, xã thực hiện bàn giao thông báo thu hồi đất cho các tổ chức và cá nhân; tổ chức 10 cuộc họp liên tục đối với các nhóm hộ để hướng dẫn kê khai, xác định nguồn gốc đất, xác định tỷ lệ phần trăm mất đất, xác minh thông tin chia tách thửa, mua bán, chuyển nhượng, cho tặng của các hộ dân.
UBND xã Mậu A đã huy động toàn bộ lực lượng tập trung thực hiện các bước theo quy định. Đến ngày 7/12, Hội đồng bồi thường hỗ trợ tái định cư xã Mậu A đã bàn giao 204/204 thông báo thu hồi đất cho các tổ chức, cá nhân; thực hiện kiểm kê, kiểm đếm 191/204; còn 13 cá nhân chưa kiểm kê do sai thông tin mã đất, diện tích... cần phải điều chỉnh bản đồ; xã đã xây dựng phương án và thực hiện công khai cho 110/191 hộ đã kiểm đếm. Dự kiến thực hiện công khai xong các hộ đủ điều kiện trước ngày 20/12/2025.
Ông Phạm Văn Toàn, người dân thôn An Hòa, xã Mậu A chia sẻ, gia đình có hơn 300 m2 đất nông nghiệp bị thu hồi và đã công khai phương án bồi thường. Được cán bộ xã tuyên truyền, người dân trong thôn rất đồng thuận bởi dự án không chỉ mang ý nghĩa chiến lược về kinh tế, giao thông mà còn giúp địa phương thuận tiện trao đổi, giao thương hàng hóa với các tỉnh miền xuôi.
Tuy nhiên, xã Mậu A hiện còn gặp một số khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án như: thiếu cán bộ chuyên môn; một số quy định, chính sách mới có thay đổi so với quy định; chưa có bản đồ địa chính; người dân mua bán chuyển nhượng nhiều lần mà chủ yếu giấy tờ viết tay không có chứng thực khiến việc xác minh nguồn gốc đất mất nhiều thời gian.
Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đoạn đi qua tỉnh Lào Cai, có chiều dài 143,64 km, đi qua 12 xã, phường của tỉnh gồm: phường Lào Cai, Cam Đường, xã Gia Phú, Bảo Thắng, Bảo Hà, Châu Quế, Đông Cuông, Tân Hợp, Mậu A, Xuân Ái, Quy Mông và phường Âu Lâu. Tổng diện tích đất dự kiến thu hồi khoảng 1.291 ha (tạm tính theo phạm vi 30m từ tim tuyến về mỗi bên). Trên đoạn tuyến này có 5 ga và 4 trạm tác nghiệp kỹ thuật (điều chỉnh một trạm tác nghiệp kỹ thuật tại Văn Bàn thành ga hành khách so với báo cáo tiền khả thi đã được phê duyệt trước đây).
Trong số 6.538 hộ dân bị ảnh hưởng, Lào Cai có khoảng 1.659 hộ cần bố trí sắp xếp tái định cư; 41 dự án đang hoạt động trong Khu công nghiệp Đông Phố Mới phải di chuyển để phục vụ thi công ga Lào Cai mới. Tỉnh dự kiến có 38 khu tái định cư.
Theo báo cáo nghiên cứu khả thi đang được lập, các chủ đầu tư và địa phương hiện đang tiến hành rà soát, đo đạc phạm vi thu hồi đất theo phương án tuyến và phạm vi ga theo Văn bản số 3568/BQLDAĐS-DA1 ngày 25/10/2025 của Ban Quản lý Dự án Đường sắt. Tuy nhiên, do ranh giới giải phóng mặt bằng chưa được xác định và phương án tuyến, phạm vi ga của dự án liên tục điều chỉnh, công tác đo đạc, kiểm đếm phục vụ giải phóng mặt bằng hiện nay đang gặp nhiều khó khăn.
Riêng giải phóng mặt bằng khu vực ga Lào Cai mới phục vụ khởi công dự án vào ngày 19/12 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đang được tỉnh triển khai khẩn trương. Đến nay, phương án bồi thường, hỗ trợ đã được hoàn thiện; phương án đền bù, hỗ trợ đối với 5 hộ dân đã được niêm yết công khai; đồng thời đã di chuyển 3 cột điện ba pha. Các nhiệm vụ còn lại cũng đang được tỉnh triển khai tích cực theo đúng kế hoạch.
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Lào Cai - Cốc San, UBND phường Lào Cai và Ban Quản lý Khu kinh tế đã bàn giao 6,27/6,8 ha mặt bằng tại vị trí khu đất dự kiến tổ chức Lễ khởi công dự án. Phần mặt bằng này được bàn giao cho Ban Quản lý dự án Đường sắt để thực hiện san tạo và chuẩn bị các điều kiện phục vụ khởi công.
Về triển khai xây dựng các khu tái định cư, đối với các xã, phường phía Bắc tỉnh Lào Cai (Lào Cai, Cam Đường, Gia Phú, Bảo Thắng, Bảo Hà, Bát Xát) có 22 khu tái định cư, trong đó 6 khu đã có sẵn mặt bằng tái định cư do địa phương quản lý; 4 khu đã khởi công xây dựng; 12 khu đang thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, dự kiến khởi công xây dựng trong tháng 12/2025 và quý I/2026.
Khu vực phía nam tỉnh (gồm các phường, xã: Âu Lâu, Châu Quế, Đông Cuông, Tân Hợp, Mậu A, Xuân Ái, Quy Mông) có 16 khu tái định cư; trong đó 1 khu đã có sẵn mặt bằng tái định cư do địa phương quản lý; 1 khu đã khởi công xây dựng; 10 khu đã hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu xây lắp, dự kiến khởi công xây dựng trong tháng 12/2025; các khu tái định cư còn lại dự kiến khởi công trong tháng 12/2025 và quý I/2026.
Việc kiểm kê và lập phương án di chuyển, sắp xếp 38/41 cơ sở sản xuất đã hoàn tất; đang trình các sở, ngành của tỉnh xin ý kiến về phương án của 5/41 cơ sở. UBND tỉnh Lào Cai đã phê duyệt chủ trương đầu tư 4 dự án di chuyển các cơ sở sản xuất.
Tỉnh cũng hoàn thành 8/13 nhiệm vụ theo kết luận của Trưởng Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt; hoàn thành 7/15 nhiệm vụ theo kết luận của Trưởng Ban Chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng đoạn qua địa bàn tỉnh Lào Cai.
Toàn cảnh khu tái định cư tại thôn An Hòa, xã Mậu A với diện tích đất thu hồi trên 162.356 m2 phục vụ thi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Ảnh: Đinh Thùy/TTXVN
Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là dự án đặc biệt quan trọng, không chỉ riêng với địa phương mà còn đối với sự phát triển chung của vùng và cả nước. Để đảm bảo tiến độ dự án diễn ra đúng kế hoạch, ông Trịnh Việt Hùng - Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai yêu cầu, Ban Chỉ đạo, Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo, các sở, ngành, địa phương liên quan tập trung đảm bảo điều kiện cho lễ khởi công dự án vào ngày 19/12 diễn ra an toàn, theo đúng yêu cầu; các đơn vị liên quan thường xuyên báo cáo tình hình triển khai dự án từng ngày, từng tuần để tỉnh kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết những khó khăn, vướng mắc trên địa bàn.
Khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng phải được thực hiện chặt chẽ, tuyệt đối không để xảy ra sai sót. Đảng ủy các xã, phường có dự án đi qua cần tổ chức họp và ban hành nghị quyết về giải phóng mặt bằng để bảo đảm triển khai thống nhất; các lực lượng chức năng và địa phương liên quan phải chủ động rà soát, xử lý kịp thời vướng mắc pháp lý thuộc thẩm quyền; đồng thời tăng cường quản lý, sử dụng đất đai, nhất là tại khu vực dự án và khu vực dự kiến thuộc phạm vi dự án.
Ngoài ra, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, nắm bắt tình hình tư tưởng trong nhân dân; vận động để người dân hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của dự án. Qua đó, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần bảo đảm tiến độ và hiệu quả triển khai dự án.
Tuấn Anh - Đinh Thùy (TTXVN)
Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/kinh-te/day-nhanh-giai-phong-mat-bang-du-an-duong-sat-lao-cai-ha-noi-hai-phong-20251208114425569.htm