Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh xác định năng lượng là một trong những trụ cột quan trọng. Chính vì vậy, thời gian qua, UBND tỉnh liên tục đưa ra các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án điện.
Tháo gỡ khó khăn cho dự án điện hạt nhân
Theo báo cáo tổng quan tiến độ triển khai 2 Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 2, tổng diện tích đất thu hồi theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ đối với 2 dự án là 1.279,52ha. Tuy nhiên, trên thực tế, tổng diện tích thu hồi của 2 dự án là 1.129,14ha. Hiện nay, công tác kiểm kê và đo đạc xác định ranh giới, đất đai, chủ sử dụng đất còn gặp nhiều khó khăn, có một số người dân từ chối hợp tác. Nhiều trường hợp chủ sử dụng cũ là người ngoài địa phương và không còn quyền hạn trên thửa đất tại dự án, vì vậy không hợp tác trong quá trình xác minh nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất. Một số trường hợp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tuy nhiên qua thời gian ranh giới bị biến động làm ảnh hưởng đến việc quy chủ của các thửa đất lân cận. Bên cạnh đó, một số đơn giá bồi thường về cây trồng, hoa màu, chi phí cải táng mộ đất chưa có trong bảng đơn giá trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận (cũ), nhưng có trong bảng giá của tỉnh Khánh Hòa (cũ), do vậy cần có văn bản chính thức của UBND tỉnh về thống nhất chủ trương cho dùng bảng giá của tỉnh Khánh Hòa (cũ) để thực hiện.
Lãnh đạo Bộ Công Thương kiểm tra các hạng mục đã xây dựng tại Thủy điện tích năng Bác Ái.
Để sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 2, UBND tỉnh kiến nghị Trung ương 7 nội dung trọng tâm. Trong đó, cho phép tỉnh tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính sách đặc biệt từng áp dụng cho tỉnh Ninh Thuận trước đây, đồng thời tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành một dự án độc lập, giao địa phương chủ động tổ chức thực hiện theo quy định. Các bộ, ngành liên quan sớm bổ sung quy định cụ thể về khoảng cách an toàn, phạm vi khu vực cấm và hạn chế dân cư quanh nhà máy điện hạt nhân; bố trí thêm nguồn vốn khoảng 9.156 tỷ đồng từ ngân sách trung ương để thực hiện dự án di dân, tái định cư; bãi bỏ Quyết định số 1504/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ di dân, tái định cư Dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận để thống nhất cơ chế bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chỉ đạo các chủ đầu tư Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam sớm hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án để có cơ sở pháp lý triển khai đồng bộ.
Sớm khởi công các dự án đủ điều kiện
Đối với các dự án trong Quy hoạch điện VIII và Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, toàn tỉnh có 105 dự án; tổng công suất từ 16.210,7MW đến 18.610,7MW. Trong số 14 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, Dự án Nhà máy Điện gió Hanbaram (93MW) đã đi vào hoạt động, 4 dự án đang thi công, 8 dự án hoàn thành các thủ tục pháp lý để khởi công và 1 dự án trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư (Dự án Nhà máy Nhiệt điện LNG Cà Ná). 4 dự án hiện đang thi công gồm: Nhà máy Thủy điện Sông Giang 1 công suất 12MW (đã hoàn thành xây dựng 75% khối lượng công trình, dự kiến sẽ vận hành thương mại trong quý IV/2025); Nhà máy Điện mặt trời Phước Thái 2 có công suất 87 MW và Phước Thái 3 có công suất 43,5MW (sẽ tổ chức kiểm tra công tác nghiệm thu đưa vào sử dụng trong tháng 11-2025); Thủy điện tích năng Bác Ái công suất 1.200MW (hoàn thành xây dựng các hạng mục cụm công trình cửa xả, đang thi công các công trình chính của dự án).
Ngoài ra, toàn tỉnh có 32 dự án đang hoàn thiện hồ sơ để đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư. Sở Tài chính đang thẩm định chủ trương đầu tư cho 9 dự án và 23 dự án được Sở Công Thương lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, chuyển Sở Tài chính thẩm định.
Theo ông Nguyễn Sanh Đương - Phó Giám đốc Sở Công Thương, trong số các dự án đang lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi hiện có Dự án Nhà máy Điện gió V2 (40MW) và V2 mở rộng (769MW) gặp một số vướng mắc về chồng lấn với Khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản ở vùng biển vịnh Phan Rang. Nhằm tháo gỡ vướng mắc, đảm bảo dự án được triển khai phù hợp với quy định của pháp luật và pháp lý về giao khu vực biển, phát huy hiệu quả, Sở Công Thương đã báo cáo UBND tỉnh xem xét chỉ đạo, giao cơ quan chuyên môn phân tích, đánh giá tính hiệu quả, chi phí lợi ích về kinh tế - xã hội, môi trường và khả năng hỗ trợ bảo vệ chủ quyền, an ninh trên biển đối với khu vực điện gió V2, V2 mở rộng và đề xuất với Bộ Nông nghiệp và Môi trường trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh thứ tự ưu tiên sử dụng biển theo Nghị quyết số 139/2024/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, làm cơ sở để triển khai các bước tiếp theo của dự án.
Đồng chí Trịnh Minh Hoàng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định, việc đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án năng lượng rất cấp bách và cần thiết. Trong mục tiêu tăng trưởng hai con số, năng lượng là trụ cột quyết định để kinh tế của tỉnh có thể đạt được kế hoạch đề ra. Nhằm tháo gỡ khó khăn cho các dự án năng lượng, đặc biệt là Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 2, đồng chí Trịnh Minh Hoàng yêu cầu các sở, ngành liên quan phối hợp, hỗ trợ tối đa cho các địa phương trong khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư. Sở Tài chính rà soát lại tất cả dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, dự án nào chậm tiến độ, chưa khởi công sẽ xem xét, xử lý vào tháng 12-2025. Sở Công Thương thường xuyên kiểm tra, đôn đốc và hỗ trợ khi các chủ đầu tư gặp vướng mắc về thủ tục. Đối với những dự án còn lại, các sở, ngành liên quan rà soát các thủ tục và sẽ tổ chức họp bàn vào thời gian tới. Tất cả các vướng mắc, khó khăn sẽ sớm được tháo gỡ nhằm tạo điều kiện để dự án xây dựng và nhanh chóng đưa vào vận hành, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế địa phương.
ĐÌNH LÂM