Đẩy nhanh tiến độ các dự án nguồn và lưới, tăng cường năng lực cung ứng điện trong dài hạn

5 giờ trướcBài gốc

Cục trưởng Cục Điện lực Phạm Nguyên Hùng phát biểu tại cuộc họp về tình hình và giải pháp đảm bảo cung ứng điện các tháng còn lại của năm 2025 và các năm 2026-2030, đặc biệt sau những ngày nắng nóng và phụ tải tăng cao diễn ra chiều 8/8/2025

Hệ thống điện thiết lập kỷ lục mới

Theo báo cáo của Cục Điện lực (Bộ Công Thương), do ảnh hưởng của đợt nắng nóng diện rộng ở miền Bắc trong giai đoạn từ ngày 1-4/8/2025, nhu cầu tiêu thụ điện tại miền Bắc tăng đột biến, công suất cực đại của hệ thống điện miền Bắc tăng cao đến 28.187 MW.

Công suất cực đại của hệ thống điện quốc gia đạt 54.939 MW - mức cao nhất ghi nhận từ đầu năm đến nay và thiết lập kỷ lục mới, tăng khoảng 5.000 MW (+10%) so với cùng kỳ năm 2024. Sản lượng điện tiêu thụ trong ngày 4/8/2025 đạt 1.112 triệu kWh, tăng 86 triệu kWh (+8,4%) so với cùng kỳ năm 2024.

Trước đó, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt đối với EVN, các địa phương và các đơn vị liên quan trong việc thực hiện các dự án nguồn và lưới điện.

Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1750/QĐ-BCT ngày 19/6/2025 về việc ban hành Kế hoạch kiểm tra tình hình thực hiện các dự án nguồn và lưới điện trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Bộ Công Thương đã tổ chức 2 đoàn công tác do Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long chủ trì kiểm tra và tháo gỡ vướng mắc cho các dự án trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh tại các tỉnh Khánh Hòa, Gia Lai, Lâm Đồng và các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị.

"Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục thành lập các đoàn kiểm tra để đôn đốc và hỗ trợ địa phương trong việc thực hiện các dự án trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh bảo đảm tiến độ đã đề ra", lãnh đạo Cục Điện lực cho biết.

Về việc tháo gỡ vướng mắc cho các dự án, Bộ Công Thương đã có Văn bản số 5392/BCT-ĐL ngày 21/7/2025 gửi các địa phương đề nghị tổ chức thực hiện và tháo gỡ vướng mắc các dự án trong Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, trong đó đề nghị các địa phương báo cáo các vướng mắc về quy định của pháp luật và vướng mắc do tổ chức thực hiện.

Trên cơ sở đó, Bộ sẽ tổng hợp, xử lý hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý, có thể theo hình thức Chính phủ ban hành Nghị quyết tháo gỡ trong trường hợp có vướng mắc về quy định pháp luật.

Tăng cường các nguồn điện bảo đảm cung ứng điện cho miền Bắc

Để bảo đảm cung ứng điện trong năm 2025 và giai đoạn 2025 - 2027, Cục Điện lực kiến nghị 6 nhóm giải pháp cụ thể.

Thứ nhất, giải pháp về tăng cường các nguồn điện bảo đảm cung cấp điện cho miền Bắc.

EVN và các Chủ đầu tư cần khẩn trương hoàn thành các dự án nhà máy nhiệt điện Quảng Trạch 1, BOT Vũng Áng 2, nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng, nhiệt điện Nhơn Trạch 3&4, nhà máy nhiệt điện An Khánh - Bắc Giang, Na Dương II bảo đảm tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII. Sớm triển khai các nguồn linh hoạt (nguồn ICE) nhằm đảm bảo khả năng vận hành ổn định của hệ thống, đặc biệt là khu vực miền Bắc để vừa đáp ứng nhu cầu công suất đỉnh trong các năm tiếp theo, vừa nâng cao tính linh hoạt (đặc biệt trong mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 9) khi các nguồn thủy điện được huy động chạy nền để khai thác tối ưu theo nước về.

Thứ hai, giải pháp về hoàn thiện quy định của pháp luật.

Cục Điện lực kiến nghị nghiên cứu hoàn thiện cơ chế giá điện phù hợp cho các dự án LNG; rà soát, hoàn thiện quy định thúc đẩy mua bán điện trực tiếp; kiến nghị sửa đổi Luật Quy hoạch để có cơ chế điều chỉnh quy hoạch điện linh hoạt, xử lý vướng mắc về chồng chéo quy hoạch ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư các dự án điện.

Đồng thời, cần bổ sung các định hướng, cơ chế phát triển dịch vụ phụ trợ đủ khuyến khích nhằm đảm bảo sự vận hành an toàn và ổn định của hệ thống điện quốc gia với tỷ trọng thâm nhập ngày càng cao của các nguồn năng lượng tái tạo, cũng như việc nhiều nguồn như nhập khẩu, LNG, Lô B, CVX… sẽ có các cơ chế đặc biệt chạy nền và không có cam kết dịch vụ phụ.

Thứ ba, giải pháp về phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới.

Cần rà soát vướng mắc (nếu có) để khơi thông, thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ (đặc biệt tại khu vực miền Bắc, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất). Hoàn thiện và trình Chính phủ dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ hộ gia đình lắp đặt điện tự sản xuất, tự tiêu thụ; rà soát các quy định liên quan đến cơ chế đấu thầu để đẩy nhanh tiến độ các dự án điện năng lượng tái tạo.

Thứ tư, giải pháp về đầu tư xây dựng lưới điện, đặc biệt là lưới điện truyền tải.

Nhấn mạnh trong ngắn hạn cần tập trung đầu tư, cải tạo, nâng cấp lưới điện từ truyền tải đến phân phối đồng bộ, đặc biệt ưu tiên các điểm/vị trí vừa qua đã xảy ra quá tải, Cục Điện lực đề nghị EVN, EVNNPT cần khẩn trương đẩy nhanh tiến độ và đóng điện sớm các dự án cấp điện cho miền Bắc, đặc biệt là trung tâm phụ tải khu vực Hà Nội, đang triển khai; khẩn trương hoàn thành đóng điện các dự án giải tỏa nguồn thủy điện phía Bắc, tăng nhập khẩu điện Trung Quốc,...

Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ các công trình giải tỏa các nguồn điện nhập khẩu Lào đồng bộ với tiến độ nguồn điện nhập khẩu Lào, như Trạm cắt 500kV Nam Cấm, các ĐZ 220kV Tương Dương - Đô Lương, Đô Lương - Nam Cấm,…

EVN phối hợp với NSMO tiếp tục tính toán, chịu trách nhiệm rà soát và xác định danh mục các công trình lưới điện để ưu tiên triển khai, sớm đưa vào vận hành trước tháng 6/2026, bảo đảm khả năng cung ứng điện.

Thứ năm, giải pháp về phát triển các hệ thống lưu trữ điện.

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, pin lưu trữ phát triển phục vụ nhu cầu hệ thống và kết hợp với năng lượng tái tạo dự kiến đạt công suất khoảng 10.000 - 16.300 MW để phù hợp với tỷ trọng cao của năng lượng tái tạo. Do đó, giải pháp sử dụng pin lưu trữ do EVN và các đơn vị thành viên EVN đầu tư trên hệ thống lưới là phù hợp nhất để đáp ứng ngay tình hình cung ứng điện trong ngắn hạn.

Thứ sáu, giải pháp về vận hành hệ thống điện.

NSMO thường xuyên, theo dõi, cập nhật sát diễn biến thời tiết để xây dựng phương thức vận hành hệ thống điện hợp lý, đảm bảo công suất khả dụng các nhà máy điện, săn sàng phương án đáp ứng nhu cầu phụ tải tăng cao trong các thời điểm năng nóng trong các tháng cao điểm mùa hè. Tiếp tục vận hành hệ thống điện quốc gia theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 14/5/2025.

EVN và các đơn vị thành viên: theo dõi, bám sát tình hình thủy văn, thực hiện các giải pháp linh hoạt với mục tiêu tối ưu hóa nguồn tài nguyên nước, kế hoạch tích nước các hồ thủy điện tối đa theo quy trình vận hành liên hồ chứa, phù hợp với tình hình dự báo khí tượng thủy văn để bảo đảm dự phòng và khả năng phát điện tối đa trong các tháng cao điểm mùa khô năm 2025. Tăng cường bảo trì, bảo đảm nhà máy vận hành tối đa công suất.

Các nhà máy nhiệt điện than, điện khí của EVN, PVN, TKV giám sát công tác cung ứng nhiên liệu than, khí cho phát điện, bảo đảm không để xảy ra thiếu nhiên liệu; các nhà máy điện chủ động duy tu, bảo dưỡng máy móc, dự phòng vật tự thiết bị thay thế để bảo đảm vận hành tốt nhất, tối đa công suất, hạn chế thấp nhất sự cố trong thời gian cao điểm.

Yêu cầu EVN, các Tổng công ty Điện lực tiếp tục triển khai đồng bộ các chương trình Quản lý nhu cầu phụ tải (DSM), Chương trình điều chỉnh phụ tải (DR) phi thương mai; chủ động tính toán và sớm triển khai lắp đặt các thiết bị để bảo đảm điện áp khi vận hành.

Khẩn trương đầu tư và đưa vào vận hành các dự án nguồn điện LNG, lưới điện truyền tải

Trong dài hạn, Cục Điện lực cho rằng cần thực hiện các giải pháp cho các nguồn điện lớn, đặc biệt là các nguồn điện LNG. Trong đó có việc khẩn trương đầu tư và đưa vào vận hành các dự án nguồn điện LNG theo tiến độ đã xác định trong Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, đặc biệt là các nhà máy cấp điện cho khu vực phía Bắc như LNG Quảng Ninh, LNG Hải Phòng giai đoạn 1, LNG Thái Bình, LNG Nghi Sơn, Quỳnh Lập,…

Khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để sớm nhập khẩu điện từ Trung Quốc qua trạm Back to Back 500kV về Lào Cai với quy mô công suất 3.000 MW; xem xét đẩy nhanh tiến độ TBA 220kV Móng Cái để tăng cường khả năng mua điện Trung Quốc qua ĐD 220kV hướng về TBA 220kV Móng Cái.

Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của chuỗi dự án điện khí sử dụng khí Cá Voi Xanh do vướng mắc ở các dự án thượng nguồn chưa được triển khai.

Về hoàn thiện thể chế, thúc đẩy triển khai các dự án, cần nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung để hoàn thiện cơ chế chính sách phát triển điện gió ngoài khơi tại Luật Điện lực và Nghị định 58/2025/NĐ-CP; phối hợp đề xuất bổ sung, sửa đổi quy định tại Luật Đấu thầu, Luật Đất đai, Luật Đầu tư. Rà soát tình hình thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh để đề xuất giải pháp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét.

Về đầu tư xây dựng lưới điện, cần tiếp tục thúc đẩy triển khai các công trình để sớm đưa vào vận hành các công trình tăng cường khả năng cấp điện các TBA 500kV khu vực miền Bắc và khu vực miền Nam. Đẩy nhanh tiến độ một số công trình để tăng khả năng truyền tải liên miền cung đoạn Bắc - Trung và cung đoạn nội miền Trung, Trung Nam; các công trình giải tỏa các nguồn điện nhập khẩu Lào (đồng bộ với tiến độ nguồn điện Lào); công trình tăng mua điện Trung Quốc.

Về vận hành hệ thống điện, cần tiếp tục triển khai hiệu quả các Chương trình DSM/DR, trong đó Bộ cần sớm ban hành Chương trình DSM/DR sau khi được phân cấp tại Nghị định 146/2025/NĐ-CP, đặc biệt là cơ chế giá điện cho DSM/DR và cơ chế tài chính cho các chương trình DR thương mại.

Thy Thảo

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/day-nhanh-tien-do-cac-du-an-nguon-va-luoi--tang-cuong-nang-luc-cung-ung-dien-trong-dai-han-173053.htm