Đã phê duyệt phương án và thu hồi đất được khoảng 98,53%
Báo cáo tình hình thực hiện Nghị quyết số 56/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án Xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội, đại diện lãnh đạo UBND TP. Hà Nội cho biết, đến nay, toàn bộ 7/7 dự án thành phần đã được UBND các tỉnh, thành phố Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh phê duyệt Dự án đầu tư, phê duyệt thiết kế sau thiết kế cơ sở và đấu thầu lựa chọn nhà thầu (đối với các Dự án thành phần đường song hành), đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư (Đối với Dự án thành phần 3: Đầu tư xây dựng đường cao tốc theo phương thức đối tác công tư). Các nhà thầu thi công Dự án thành phần đường song hành đang triển khai thi công trên toàn tuyến.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải chủ trì cuộc làm việc với UBND TP. Hà Nội. Ảnh: T.Chi
Về công tác giải phóng mặt bằng, 3 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên) đã phê duyệt phương án và thu hồi đất được khoảng 98,53%, trong đó, Hà Nội đã phê duyệt phương án và thu hồi đất 792,73/802,85 ha. Diện tích còn lại khoảng 10ha của 11/17 phường, xã, dự kiến hoàn thành trong tháng 9/2025.
Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh, Hà Nội đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong công tác giải phóng mặt bằng đối với các dự án trọng điểm, điển hình là Dự án Đường Vành đai 4 vùng Thủ đô. Công tác giải phóng mặt bằng cho dự án này có thể coi là “quá nhanh, quá nỗ lực” so với khó khăn về trình tự, thủ tục, bởi hiện chỉ còn khoảng 2% diện tích chưa hoàn thành, chủ yếu là đất ở và mồ mả, đặc biệt là các trường hợp hung táng khó di dời theo phong tục và thời gian quy định.
Nêu bất cập về trình tự thủ tục, đại diện lãnh đạo thành phố cho biết, các quy định về trình tự, thủ tục, nhất là trong công tác giải phóng mặt, rất khắt khe, yêu cầu phải bồi thường, hỗ trợ và tái định cư xong mới có thể thu hồi đất để triển khai dự án, dẫn đến quy trình kéo dài. Việc giải phóng mặt bằng cho khu tái định cư có thể mất tới 3 năm, trong đó 2 năm xây dựng và một năm chuẩn bị nếu mọi việc suôn sẻ. Điều này có nghĩa là có thể mất gần một nhiệm kỳ để triển khai một dự án.
Khó khăn nữa liên quan tới việc xác minh nguồn gốc đất đai và giải quyết các vấn đề lịch sử về đất đai, bởi đây là quá trình phức tạp, đòi hỏi sự “dám quyết, dám làm, dám chịu trách nhiệm” từ cấp cơ sở. Lãnh đạo chính quyền Thành phố cho biết, Hà Nội thể hiện quyết tâm rất lớn, từ cấp xã đến các sở, ngành trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp về lịch sử đất đai và xác minh nguồn gốc đất.
Để quyết liệt đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng nhằm triển khai dự án Vành đài 4 - Vùng Thủ đô, Chủ tịch UBND thành phố cho biết, Hà Nội đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để đẩy nhanh tiến độ, bao gồm: thành lập nhóm Zalo cho tất cả các xã/phường có dự án đi qua; bố trí cán bộ chuyên trách để giải quyết trực tiếp các vướng mắc; đề ra thời gian cụ thể để tháo gỡ khó khăn; các phương án bồi thường và di dời cơ bản đã được phê duyệt, và các xã cam kết hoàn thành vào cuối tháng 9. UBND TP. Hà Nội cũng yêu cầu UBND các xã/phường có dự án đi qua tích cực tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận với chủ trương của thành phố nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.
Chủ tịch UBND thành phố cũng cho biết, một trong những giải pháp sáng tạo và được ủng hộ là chính sách “đất đổi đất” đã được áp dụng để tạo thuận lợi cho công tác tái định cư và chủ động trong công tác giải phóng mặt bằng. Thành phố cũng có chủ trương xây dựng quỹ các khu tái định cư sẵn có thay vì xây dựng từng dự án riêng lẻ, giúp đẩy nhanh quá trình giải phóng mặt bằng.
Quốc hội sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ Thành phố trong quá trình hoàn thiện thể chế
Ghi nhận các kiến nghị của chính quyền thành phố, Đoàn công tác cũng đề nghị, UBND TP. Hà Nội khẩn trương rà soát, tích hợp, cập nhật quy hoạch, bảo đảm đồng bộ; khai thác lợi thế thương mại, dịch vụ, giáo dục, khoa học, công nghệ; mở rộng không gian phát triển theo hướng xanh, bền vững. Đồng thời huy động các nguồn lực, thu hút nhà đầu tư chiến lược, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hình thành cực tăng trưởng mới, trở thành trung tâm hàng đầu về tri thức, văn hóa, dịch vụ và công nghệ cao, xứng đáng vai trò là Thủ đô của cả nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội, trong đó có Ủy ban Kinh tế và Tài chính, sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ thành phố trong quá trình hoàn thiện thể chế, thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng sống cho nhân dân.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh, dự án Đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô là công trình trọng điểm quốc gia, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc hoàn thiện kết cấu hạ tầng, giảm tải cho khu vực nội đô, đồng thời mở ra không gian phát triển mới, tạo động lực liên kết vùng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội. Đây không chỉ là một tuyến đường, mà còn là “hành lang phát triển” chiến lược của Hà Nội và cả vùng Thủ đô trong nhiều thập kỷ tới. Do đó, Hà Nội cùng các địa phương, bộ, ngành liên quan tập trung cao độ thực hiện nhiệm vụ, kiên quyết bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình theo đúng cam kết chính trị, không để xảy ra chậm trễ, đội vốn.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, chính quyền TP. Hà Nội cần đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, làm tốt công tác tái định cư, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân để tạo sự đồng thuận xã hội. Huy động đa dạng và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đặc biệt là mô hình hợp tác công - tư. Gắn việc xây dựng tuyến đường với quy hoạch phát triển đô thị và không gian kinh tế mới, hình thành các khu đô thị, trung tâm dịch vụ - thương mại - công nghiệp hiện đại, theo hướng xanh, thông minh, bền vững.
Liên quan đến thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Thành phố tiếp tục quyết tâm, quyết liệt thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, hướng dẫn của Trung ương, bảo đảm các điều kiện về nhân lực - vật lực - tài lực để thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp; gắn với đẩy mạnh xây dựng nền hành chính hiện đại dựa trên nền tảng số hóa, phát triển chính quyền số và đô thị thông minh, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong quản lý điều hành, rút ngắn quy trình, giảm tầng nấc trung gian, nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân. Đồng thời, tăng cường công khai, minh bạch và liêm chính trong hoạt động công vụ; thực hiện đúng chủ trương chỉ đạo của Trung ương về “tổ chức mới phải tốt hơn tổ chức cũ”, Nhân dân phải được phục vụ tốt hơn.
Thanh Chi