Chiều 25/11, thảo luận tại hội trường về Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo, các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm đến các quy định liên quan đến quảng cáo trên mạng xã hội; đồng thời, đề nghị có cơ chế bảo vệ quyền lợi trẻ em trong quảng cáo.
Đề xuất xử phạt việc quảng cáo sai sự thật cao gấp 2-3 lần lợi nhuận
Phát biểu thảo luận, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An) cho biết, điều 23 Dự thảo Luật quy định trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền trong việc thực hiện việc ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin quy phạm pháp luật, tiếp nhận thông báo và gửi giấy xác nhận cho tổ chức, cá nhân khi thực hiện kinh doanh dịch vụ quảng cáo trên mạng.
Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Long An) - Ảnh: Quochoi.vn
Tuy nhiên, Dự thảo Luật chỉ mới xác định trách nhiệm tự gỡ bỏ của người quảng cáo, trách nhiệm cụ thể của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong khi đó chưa rõ các cơ quan chức năng có thẩm quyền là những cơ quan khác.
Đại biểu cũng cho rằng, hiện nay chúng ta kiểm soát rất chặt về quảng cáo nhưng là trên truyền hình, báo chí nhưng trên mạng xã hội thì rất lỏng lẻo do thiếu hành lang pháp lý cũng như sự đa dạng, phức tạp khó quản lý của các hoạt động trên môi trường mạng.
Vì vậy, đại biểu Phan Thị Mỹ Dũng đề nghị ban soạn thảo bổ sung thêm các hành vi cấm tương ứng với đặc thù quảng cáo trên môi trường mạng. Bổ sung điều hay thêm chương riêng về điều kiện, cách thức, trình tự rất rõ ràng, cụ thể về đưa sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo lên mạng hoặc loại sản phẩm hàng hóa dịch vụ không được phép quảng cáo lên không gian mạng; những hành vi chia sẻ lên mạng không phải là quảng cáo mà như là quảng cáo.
Đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh) cho rằng, Dự thảo Luật chủ yếu điều chỉnh các hình thức quảng cáo truyền thống, chưa có quy định cụ thể về quảng cáo trực tuyến. Do vậy, đại biểu đề nghị cần bổ sung điều khoản chuyên biệt về quảng cáo trực tuyến vào Dự thảo Luật.
Đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh) - Ảnh: Quochoi.vn
Trong đó, xây dựng quy định quản lý các hình thức quảng cáo mới bao gồm quảng cáo trên mạng xã hội, quảng cáo ứng dụng trí tuệ nhân tạo…; đưa ra hướng dẫn rõ ràng về trách nhiệm và nghĩa vụ của các bên tham gia quảng cáo; thành lập cơ chế phối hợp liên ngành, hợp tác giữa Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch, Bộ Thông tin & Truyền thông, Bộ Công an để xử lý các vi phạm hiệu quả hơn.
Đồng thời, đại biểu đề nghị bổ sung quy định bắt buộc các nền tảng phải rà soát và kiểm duyệt nội dung quảng cáo trước khi hiển thị; thiết lập chế tài mạnh, yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm trong thời hạn 24 giờ. Đặc biệt, nâng mức phạt hành chính đối với hành vi quảng cáo sai sự thật lên đến 2-3 lần lợi ích thu được; công khai danh sách các doanh nghiệp vi phạm để răn đe…
Bảo vệ trẻ em trước các quảng cáo trên mạng
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng) nhấn mạnh, quảng cáo trên mạng rất đa dạng và khó kiểm soát, đặc biệt quảng cáo hiển thị trên các trang web không chính thức, các nhà quảng cáo luôn tìm kiếm những cách thức mới để thu hút sự chú ý của trẻ em, đôi khi vượt quá giới hạn cho phép của pháp luật. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần quy định trong Dự thảo Luật về việc bổ sung định nghĩa rõ ràng về quảng cáo nhắm vào trẻ em, bao gồm cả quảng cáo trực tiếp và quảng cáo gián tiếp.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng) - Ảnh: Quochoi.vn
Đại biểu cho rằng, cần quy định chi tiết hóa các nội dung quảng cáo nhắm vào trẻ em, tăng cường các biện pháp xử phạt đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm quy định. Xây dựng cơ chế giám sát hiệu quả để phát hiện và xử lý các vi phạm.
Góp ý vào Dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình) nêu, nội dung quảng cáo đối với hàng hóa, dịch vụ đặc biệt được phân cấp nên giao cho Chính phủ quy định. Còn đối với quảng cáo trên mạng có nhiều nội dung chưa phù hợp với đối tượng như trẻ em, Ban soạn thảo nên thiết kế có tính năng lựa chọn hoặc không lựa chọn quảng cáo...
Theo đại biểu Nguyễn Minh Tâm, hiện nay, việc sử dụng các phương tiện điện tử kết nối Internet được tất cả lứa tuổi sử dụng, bao gồm cả trẻ em. Trong khi đó, việc quảng cáo trên các phương tiện điện tử là hoạt động tự động, không phụ thuộc vào sự lựa chọn của người sử dụng. Mặt khác, hoạt động quảng cáo trên mạng rất đa dạng, bao gồm cả các nội dung nhạy cảm và thậm chí có yếu tố không phù hợp với một số đối tượng, lứa tuổi.
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình) - Ảnh: Quochoi.vn
Tại điểm b khoản 2 điều 23 Dự thảo Luật mới chỉ quy định: “Đối với những quảng cáo không ở vùng cố định, phải thiết kế tính năng để có thể tắt quảng cáo trong thời gian không quá 06 giây kể từ khi bắt đầu quảng cáo và không quá 02 lần quảng cáo liên tiếp; cho phép từ chối quảng cáo hoặc báo nội dung quảng cáo không phù hợp”.
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm cho rằng, với thời gian 6 giây, người sử dụng mạng cũng đã nhận biết, tiếp cận được hết nội dung quảng cáo, bao gồm cả nội dung quảng cáo không mong muốn. Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu quy định theo hướng phải thiết kế tính năng có sự lựa chọn quảng cáo hay không quảng cáo.
Cùng quan tâm đến nội dung này, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh) cho rằng, quy định về quảng cáo trên báo điện tử và trang thông tin điện tử như ở điều 23 góp phần hỗ trợ các doanh nghiệp, các trang thông tin điện tử và báo điện tử, tuy nhiên, lại ảnh hưởng trực tiếp đến độc giả, đối tượng sử dụng/tiếp cận thông tin.
Vì vậy, theo đại biểu, việc tăng thời hạn cho phép đóng, mở quảng cáo cần được thực hiện sau khi đã đánh giá và khảo sát ý kiến của đối tượng tiếp nhận quảng cáo, độc giả sử dụng các trang thông tin điện tử và báo điện tử này.
Vân Hà