ĐBQH 'bắt mạch' một số lô hàng nông sản không xuất khẩu được

một giờ trướcBài gốc

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan.

Thảo luận tại hội trường, chiều 17/6, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lan (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội), Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhìn nhận, những năm qua, nông nghiệp Việt Nam đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, đi kèm với thành tựu là không ít thách thức. Gần đây có một số lô hàng nông sản của một số doanh nghiệp chưa đạt yêu cầu hàng rào kỹ thuật nên không xuất khẩu được.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Lan, đây không chỉ là câu chuyện của một vài doanh nghiệp, mà cần nghĩ đến bài toán hệ thống liên quan tới quy hoạch vùng trồng, quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc, thị trường và đặc biệt là năng lực canh tác an toàn của nông dân.

Trước thực tiễn đó, đại biểu Đoàn TP Hà Nội cho rằng, cần rà soát đánh giá tổng thể lại các mặt hàng chủ lực có giá trị xuất khẩu cao của ngành nông nghiệp để có bức tranh toàn diện khách quan, nhận diện chính xác những điểm đã và đang triển khai hiệu quả, các vấn đề còn bất cập dẫn đến thị trường xuất khẩu chưa ổn định.

Từ đó, đưa ra cách giải bài toán tổng thể, đặc biệt chú trọng việc áp dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong từng khâu của toàn chuỗi sản xuất nhằm phát triển và gia tăng giá trị của ngành hàng đó;

Tăng cường nghiên cứu các hàng rào kỹ thuật của các thị trường xuất khẩu để rà soát điều chỉnh quy định thể chế, quy hoạch vùng nguyên liệu, tổ chức sản xuất, giám sát chất lượng, thương mại, thị trường; huy động thêm đội ngũ khoa học kỹ thuật và đổi mới sáng tạo tham gia vào các khâu trong chuỗi sản xuất để nâng cao chất lượng và làm gia tăng giá trị sản xuất.

Dẫn ví dụ cụ thể với cây sầu riêng, đại biểu Nguyễn Thị Lan cho hay, 6 tháng đầu năm 2024 đạt kim ngạch xuất khẩu 1,5 tỷ USD, góp phần rất quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và tăng thu nhập cho người dân.

Tuy nhiên, phát triển sầu riêng bộc lộ một số bất cập như: Quy hoạch có chỗ chưa hợp lý, phát triển nóng, chất lượng sản phẩm có lúc chưa đồng đều, còn tiềm ẩn nguy cơ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật hoặc vượt ngưỡng một số chỉ tiêu không cho phép và sự phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc.

Việc cấp mã số vùng trồng có lúc còn chậm, liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp đôi khi còn lỏng lẻo và việc ứng dụng công nghệ trong sản xuất – truy xuất nguồn gốc còn hạn chế.

Để giải quyết căn cơ các vấn đề bất cập trên, đại biểu Nguyễn Thị Lan cho rằng, cần có chương trình nghiên cứu khoa học bài bản, gắn liền với thực tế sản xuất, bao trùm các nội dung:

Thứ nhất, đánh giá hiện trạng sản xuất, thương mại, cơ chế chính sách tại các vùng trồng trọng điểm để thấy bức tranh tổng thể.

Thứ hai, nghiên cứu, chọn lọc giống sầu riêng chất lượng phù hợp từng vùng; Đánh giá định kỳ và ứng dụng khoa học công nghệ để cải tạo chất lượng đất, nước của vùng trồng sầu riêng; xây dựng và hoàn thiện mô hình canh tác bền vững đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật xuất khẩu.

Thứ ba, nâng cao năng lực giám sát, xét nghiệm phân tích, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để quản lý truy xuất nguồn gốc, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã canh tác sản xuất đáp tiêu chuẩn xuất khẩu của đa dạng thị trường nước ngoài.

Thứ tư, đào tạo cán bộ kỹ thuật, cán bộ quản lý, tập huấn cho người dân, hợp tác xã, doanh nghiệp kiến thức chuyên sâu về cây sầu riêng; đẩy mạnh nghiên cứu chế biến sâu, giảm xuất khẩu thô, để gia tăng giá trị...

Phát biểu làm rõ ý kiến đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết đã và đang tập trung vào một loạt giải pháp đồng bộ, hướng tới cả thị trường quốc tế và nội địa.

Giải pháp trọng tâm hàng đầu là tiếp tục đàm phán để tháo gỡ các hàng rào kỹ thuật phi thuế quan, mở rộng cánh cửa vào các thị trường khó tính nhưng đầy tiềm năng như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Canada, Hàn Quốc, Úc.

Song song đó, hoạt động xúc tiến thương mại sẽ được đẩy mạnh tại các thị trường tiềm năng khác như Anh, Pháp, Hà Lan và các nước Tây Á. Đối với thị trường láng giềng quan trọng là Trung Quốc, Bộ kiên trì định hướng đẩy mạnh xuất khẩu theo đường chính ngạch để đảm bảo tính bền vững.

Bộ Công thương sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết để gia tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa.

Về mặt chiến lược, Bộ trưởng cho biết, Bộ Công thương sẽ tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam", nhằm khai thác hiệu quả thị trường nội địa với quy mô gần 100 triệu dân, giảm sự phụ thuộc vào thị trường bên ngoài.

Hải Minh

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/dbqh-bat-mach-mot-so-lo-hang-nong-san-khong-xuat-khau-duoc-post736059.html