ĐBQH: Cần làm rõ cơ chế điều phối với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng khi thực hiện biện pháp điều tra đặc biệt hoặc dẫn độ

5 giờ trướcBài gốc

Chưa quy định rõ trách nhiệm phối hợp với Tòa án, Viện kiểm sát…

Tham gia thảo luận, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (đoàn Hà Nội) đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo chuẩn bị hồ sơ các dự án luật rất công phu.

Với dự án Luật Tương trợ tư pháp về dân sự, về bố cục và kết cấu văn bản Dự thảo Luật được chia thành 4 chương và 34 điều, đảm bảo cấu trúc hợp lý. Tuy nhiên, bố cục các điều khoản còn nghiêng về hướng quản lý hành chính mà chưa làm nổi bật tính chất hỗ trợ tố tụng dân sự trong thực tiễn.

Do đó, đại biểu kiến nghị nên tái cấu trúc Chương II và III thành “Tương trợ tư pháp ra nước ngoài” và “Tương trợ tư pháp từ nước ngoài” để dễ theo dõi và đối chiếu.

Về thuật ngữ và kỹ thuật lập pháp, Khoản 1 Điều 3 giải thích “Tương trợ tư pháp về dân sự” còn mang tính mô tả, chưa rõ ràng về phạm vi bao trùm. Do vậy cần bổ sung rõ phạm vi tương trợ bao gồm cả việc hỗ trợ thi hành bản án dân sự, chứng nhận hộ tịch và các thủ tục dân sự ngoài tố tụng.

Với quy định về cơ quan trung ương và cơ chế phối hợp, Điều 13 dự thảo Luật xác định Bộ Tư pháp là cơ quan trung ương là phù hợp. Tuy nhiên, các điều khoản tiếp theo (như Điều 18, 28) chưa quy định rõ trách nhiệm phối hợp với Tòa án, Viện kiểm sát, Bộ Ngoại giao.

Vì vậy, đại biểu kiến nghị bổ sung quy định tại Điều 14 về trách nhiệm cụ thể của các cơ quan này trong từng giai đoạn tiếp nhận, xử lý, xác minh và phản hồi yêu cầu tương trợ.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (đoàn Hà Nội) phát biểu thảo luận tại tổ

Về quy trình và thủ tục hành chính, Điều 16, 17 về hồ sơ yêu cầu cần quy định rõ hơn về thời hạn lập hồ sơ, thời hạn phản hồi và cơ chế xử lý hồ sơ không hợp lệ. Bên cạnh đó, nên bổ sung giới hạn thời gian cụ thể cho từng bước xử lý hồ sơ nhằm bảo đảm tính khả thi.

Về “thu thập chứng cứ, lấy lời khai trực tuyến”, cần hướng dẫn cụ thể kỹ thuật, xác thực, quy trình bảo mật, mã hóa đường truyền. Đại biểu kiến nghị giao Chính phủ quy định chi tiết hoặc ban hành Thông tư liên tịch giữa Bộ Tư pháp - Bộ Thông tin và Truyền thông - Tòa án nhân dân Tối cao.

Nên tách rõ nhóm hoạt động tương trợ có tính chất nghiêm trọng

Về dự thảo Luật Tương trợ tư pháp về hình sự, bố cục và cách tiếp cận, dự thảo Luật gồm 3 chương và hơn 36 điều, chia theo luồng gửi yêu cầu - nhận yêu cầu - thực hiện tương trợ.

Theo đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà, cách tiếp cận theo tiến trình tố tụng là hợp lý đối với lĩnh vực hình sự. Tuy vậy, nên tách rõ nhóm hoạt động tương trợ có tính chất nghiêm trọng (như chuyển giao người đang thi hành án) thành một chương riêng để tăng tính minh bạch và kiểm soát.

Cho rằng định nghĩa “tương trợ tư pháp về hình sự” vẫn còn thiên về miêu tả, đại biểu đề nghị nên làm rõ khái niệm gắn với các giai đoạn tố tụng (điều tra - truy tố - xét xử - thi hành án).

Cũng theo đại biểu, Điều 4 về áp dụng pháp luật chưa làm rõ cơ chế xử lý khi điều ước quốc tế và pháp luật Việt Nam có mâu thuẫn. Do đó, cần bổ sung rõ nguyên tắc ưu tiên áp dụng điều ước quốc tế theo Điều 6 Luật Điều ước quốc tế 2016 và Điều 5 Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật.

Về vai trò cơ quan trung ương, Điều 16 dự thảo Luật quy định Viện kiểm sát nhân dân tối cao là cơ quan trung ương là hợp lý vì phù hợp với vai trò tố tụng.

Tuy nhiên, Điều 18 cần làm rõ hơn cơ chế điều phối với Bộ Công an, Tòa án nhân dân Tối cao, Bộ Quốc phòng khi thực hiện các biện pháp điều tra đặc biệt hoặc dẫn độ. Đại biểu kiến nghị sung khoản 3 Điều 18 yêu cầu Viện kiểm sát nhân dân Tối cao chủ trì họp liên ngành trong các vụ việc phức tạp hoặc có yếu tố an ninh, quốc phòng.

Về các nội dung đặc thù của tương trợ hình sự, Điều 13, 33, 35 liên quan đến hình phạt tử hình và chuyển giao người đang chấp hành án là nội dung nhạy cảm, ảnh hưởng đến chủ quyền, đại biểu cho rằng cần bổ sung điều kiện bổ sung về kiểm soát nhân đạo, tuân thủ Công ước chống tra tấn của Liên hợp quốc và sự đồng ý của người bị chuyển giao…

Ngọc Minh

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/dbqh-can-lam-ro-co-che-dieu-phoi-voi-bo-cong-an-bo-quoc-phong-khi-thuc-hien-bien-phap-dieu-tra-dac-biet-hoac-dan-do-post615475.antd