ĐBQH cảnh báo: Bắt cóc online không còn hiếm

6 giờ trướcBài gốc

Thảo luận tại Quốc hội ngày 29.10, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (Vĩnh Long) cho rằng hiện nay tình trạng bắt cóc online không còn là hiện tượng hiếm hoi mà đã trở thành mối lo của nhiều gia đình.

“Các đối tượng tội phạm công nghệ cao thường sử dụng tin nhắn, email hoặc các nền tảng mạng xã hội để điều khiển nạn nhân từ xa, buộc họ tự rút tiền, thuê chỗ ở, thậm chí tự quay video cầu cứu theo kịch bản do kẻ xấu dựng sẵn”, bà Yến Nhi nói.

Theo nữ đại biểu, những vụ việc gần đây tại Hà Nội, TP.HCM và nhiều địa phương cho thấy nạn nhân thường là học sinh, sinh viên, nhóm người trẻ dễ tin, dễ thao túng và thiếu kinh nghiệm tự bảo vệ.

Bà nhận định, nguyên nhân sâu xa đến từ sự phát triển nhanh của công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) giúp tạo ra giọng nói, hình ảnh giả rất thuyết phục, khiến người dùng dễ bị lừa đảo. Trong khi đó, nhiều nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm pháp lý, còn lơ là trong kiểm duyệt và gỡ bỏ nội dung vi phạm.

Ngoài ra, tại Việt Nam, hệ thống pháp lý về quản lý, kiểm soát nội dung mạng chưa thật sự chặt chẽ, còn khoảng trống trong quy định và năng lực thực thi; nhận thức của cộng đồng, nhất là phụ huynh và học sinh, còn hạn chế. Nhiều người chưa được trang bị kỹ năng nhận diện rủi ro, dễ tin vào các thông tin giả, hình ảnh hoặc cuộc gọi “mạo danh”, dẫn đến bị kẻ xấu điều khiển theo các chiêu thức tinh vi.

Trước thực trạng đó, đại biểu Yến Nhi cho đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương vào cuộc quyết liệt để có giải pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời.

Theo bà Nhi, cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục an toàn mạng cho người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên. Các trường học, tổ chức xã hội nên thường xuyên tổ chức sinh hoạt chuyên đề về nhận diện thủ đoạn bắt cóc online, cách bảo vệ thông tin cá nhân và ứng phó khi gặp tình huống nghi ngờ lừa đảo.

ĐBQH Nguyễn Thị Yến Nhi phát biểu

Bà Yến Nhi cũng nhấn mạnh việc tận dụng mạng xã hội và truyền thông đại chúng để phát hành các video ngắn, dễ hiểu, hướng đến nhóm đối tượng trẻ tuổi. Đây là cách tiếp cận hiệu quả, giúp nâng cao kỹ năng phòng vệ trên môi trường số, thay vì chỉ tuyên truyền theo hình thức truyền thống.

Song song đó, đại biểu Yến Nhi kiến nghị cần xây dựng khung pháp lý chặt chẽ hơn, hoàn thiện Luật An ninh mạng, Luật Phòng chống tội phạm công nghệ cao và Bộ luật Hình sự nhằm quy định rõ ràng chế tài, hình phạt đối với hành vi bắt cóc online. Các quy định này phải đủ sức răn đe, đồng thời tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho lực lượng chức năng trong điều tra và truy tố.

Đại biểu cũng đề nghị yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới ký cam kết về việc báo cáo, gỡ bỏ nội dung vi phạm và công khai số liệu xử lý. Những đơn vị không tuân thủ quy định cần bị áp dụng biện pháp mạnh như phạt tài chính hoặc tạm ngừng quảng cáo tại Việt Nam.

Bên cạnh các biện pháp phòng ngừa, bà Yến Nhi đề nghị nâng cao năng lực điều tra, truy bắt của lực lượng công an và cảnh sát công nghệ cao. Lực lượng này cần được trang bị các công cụ hiện đại phục vụ phân tích dữ liệu, giám sát mạng, đồng thời được đào tạo chuyên sâu để thu thập, lưu trữ, phân tích chứng cứ số, giúp quá trình xét xử nhanh chóng và chính xác.

Ngoài ra, cần có chính sách hỗ trợ tâm lý và pháp lý cho nạn nhân cùng gia đình, giúp họ ổn định tinh thần, được tư vấn và hỗ trợ bồi thường, tái hòa nhập xã hội, tránh tiếp tục rơi vào các “bẫy” mới trên mạng.

“Kẻ xấu đang tận dụng công nghệ để gây ra những tổn thương thật. Vì vậy, bắt cóc online là thách thức mới của thời đại số, đòi hỏi chúng ta phải hành động đồng bộ – từ giáo dục cộng đồng, hoàn thiện pháp luật, tăng cường hợp tác quốc tế đến nâng cao năng lực thực thi,” đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi nhấn mạnh.

Bà cũng đề nghị Chính phủ bổ sung nhiệm vụ phòng chống tội phạm công nghệ cao, trong đó có bắt cóc online, vào chương trình công tác từ nay đến cuối năm 2025 và các giải pháp trọng tâm năm 2026, để chỉ đạo quyết liệt và tổ chức thực hiện hiệu quả hơn trong thực tế.

Trước đó, thảo luận tổ về vấn đề này, ĐBQH Nguyễn Anh Trí cũng lo ngại khi tình trạng “bắt cóc qua mạng” diễn ra "quá nhiều, quá phổ biến". Do đó, ông đề xuất Chính phủ phải thực sự tập trung, mạnh mẽ và quyết liệt để giải quyết vấn đề này, phòng chống tội phạm công nghệ cao, điều tra, xử lý nghiêm các hành vi lừa đảo, bắt cóc qua mạng.

Ngoài ra, Chính phủ cần tăng cường hợp tác quốc tế để triệt phá tội phạm, lừa đảo xuyên biên giới. Tập trung nguồn lực chống tội phạm công nghệ cao, bảo vệ an ninh mạng quốc gia.

Cùng lo lắng này, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) nhấn mạnh "vấn đề xã hội rất nhức nhối hiện nay: tình trạng lừa đảo trên không gian mạng và chiếm đoạt tài sản của người dân".

"Tình trạng lừa đưa người sang Campuchia, sang Lào, sang Myanmar dưới vỏ bọc là làm nhà đầu tư. Nhiều người dân, đặc biệt là thanh niên và lao động nông thôn, bị dụ dỗ để bị bóc lột hoặc tham gia vào các đường dây lừa đảo, gây thiệt hại rất lớn về tài sản và uy tín của quốc gia", ông Đồng nói.

Đại biểu đoàn Quảng Trị cũng đề nghị Chính phủ tăng cường năng lực quản lý về phòng chống tội phạm công nghệ cao, phối hợp chặt chẽ giữa công an, biên phòng, ngoại giao trong đấu tranh, điều tra, xử lý nghiêm các đường dây lừa đảo xuyên quốc gia.

Lam Thanh

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/dbqh-canh-bao-bat-coc-online-khong-con-hiem-240426.html