ĐBQH: 'Đã làm thủy điện là phải an toàn, không an toàn dứt khoát không nên làm'

2 giờ trướcBài gốc

Thủy điện nhỏ sẽ được xem xét khi sửa đổi Luật Điện lực trong năm 2026

Thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 – 2030 chiều 8/12, đại biểu Quốc hội cho rằng, Nghị quyết lần này có ý nghĩa quan trọng, nhằm tạo không gian thể chế mới cho phát triển năng lượng giai đoạn 2026–2030, nhất là các cơ chế vượt trội để tháo gỡ điểm nghẽn trong đầu tư nguồn điện, lưới điện, hạ tầng lưu trữ năng lượng và phát triển năng lượng mới.

Điều này thể hiện tinh thần mạnh dạn mở đường của Chính phủ, song cần hoàn thiện một số nhóm vấn đề trọng tâm.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí, đoàn Hà Nội (Ảnh: Quốc hội)

Góp ý thảo luận, đại biểu Nguyễn Anh Trí, đoàn Hà Nội cho rằng, Nghị quyết chưa đề cập đến vấn đề thủy điện, cụ thể là thủy điện nhỏ và vừa; và đặc biệt là hậu quả xả lũ của nó. Sau hàng loạt các ngập lụt kỷ lục vừa qua, Nghị quyết cần thể hiện cho được nội dung: “Đã làm thủy điện là phải an toàn, không an toàn nhất khoát không nên làm!”.

Đại biểu cho rằng, vấn đề thủy điện nhỏ và vừa chưa được quan tâm đúng mức, đặc biệt là sự an toàn cho Nhân dân, cho cộng đồng. Đại biểu đề xuất rà soát lại tất cả các thủy điện nhỏ và vừa đã có ở nước ta, để khắc phục những nguyên nhân xả lũ gây ra hậu quả xấu. Nếu thủy điện nào không khắc phục được thì nên đóng cửa hoạt động. Nếu xả lũ gây thiệt hại cho dân thì phải đền bù xứng đáng; gây tổn hại đến tính mạng người dân thì phải xử lý hình sự.

“Đề nghị không cho làm thủy điện nhỏ trên vùng đồi núi với địa hình dốc và nhiều suối; không có quy trình vận hành tiên tiến và an toàn; và nói chung là cần hạn chế làm thủy điện nhỏ ở nước ta. Thay bằng việc làm thủy điện nhỏ, vừa bằng làm điện gió, điện mặt trời – là loại năng lượng tái tạo mà Việt Nam có nhiều ưu thế và đã có rất nhiều tiến bộ về công nghệ”, đại biểu Nguyễn Anh Trí đề xuất.

Giải trình ý kiến của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, về thủy điện nhỏ cho đến hiện tại chúng ta đã có những quy định hiện hành của pháp luật có liên quan điều chỉnh tương đối phù hợp. Thủy điện nhỏ là dự án trong dài hạn. Đây không phải là công trình quá cấp bách, do đó, cơ quan soạn thảo trân trọng tiếp thu ý kiến của đại biểu. Đồng thời sẽ đề cập về thủy điện nhỏ trong việc rà soát, sửa đổi Luật Điện lực, dự kiến triển khai trong năm 2026.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên (Ảnh: Quốc hội)

Điện gió ngoài khơi – phải làm nhưng thận trọng

Về vấn đề điện gió ngoài khơi, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, chính sách pháp luật hiện nay đã đủ. Khung giá cho điện gió ngoài khơi đã được ban hành từ tháng 6/2020. Theo đó, quy định rất rõ giữa 3 vùng có cơ chế giá như thế nào, tương ứng với tiềm năng thế mạnh của điện gió ngoài khơi.

Chúng ta có tiềm năng điện gió ngoài khơi rất lớn với gần 3.000 km bờ biển, vì thế có rất nhiều chỗ chúng ta có thể phát triển được. Tuy nhiên, đây là một loại hình năng lượng mới chúng ta chưa làm bao giờ. Bên cạnh đó, loại hình này còn gắn với an ninh quốc gia và nhiều vấn đề khác trên biển.

Theo Bộ trưởng Công thương, đất nước chạy dài từ Bắc vào Nam và chỉ có một cửa ra biển. Hình dung nếu như tất cả bờ biển này phát triển điện gió ngoài khơi và trong tương lai là các yếu tố bên ngoài tham gia rất lớn. Vậy, trong những tình huống đặc biệt chúng ta xử lý thế nào?

“Quan điểm của Chính phủ nói chung, cơ quan chủ trì soạn thảo nói riêng là hết sức thận trọng, vừa phải làm để khai thác tiềm năng thế mạnh, vừa phải từng bước để rút ra bài học cần thiết cho việc phát triển. Chứ nếu bước quá, về sau bước lại rất khó chứ không hề đơn giản”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Trước đó, các đại biểu cho rằng, năng lượng là mạch máu của nền kinh tế. Trong bối cảnh cam kết Net Zero vào năm 2050 đang đến gần và nhu cầu điện năng ngày càng lớn, chúng ta cần những “cú hích” táo bạo nhưng khoa học.

Việc trao quyền cho cả khu vực tư nhân tham gia lĩnh vực năng lượng thể hiện sự tin tưởng của Quốc hội vào năng lực của doanh nghiệp Việt, đồng thời khẳng định quyết tâm của chúng ta trong việc đa dạng hóa nguồn năng lượng, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng, đoàn Quảng Trị (Ảnh: Quốc hội)

Đại biểu Hà Sỹ Đồng, đoàn Quảng Trị đề xuất rút ngắn thời gian cấp phép khảo sát; thống nhất mẫu hồ sơ; bổ sung tiêu chí đánh giá năng lực nhà đầu tư đối với dự án quy mô lớn; và xác định một cơ quan trung ương làm đầu mối điều phối về phát triển điện gió ngoài khơi.

Đại biểu Nguyễn Hải Nam, đoàn TP Huế cũng đề xuất, xây dựng cơ chế giá và hợp đồng mẫu cơ chế giá phù hợp với điện gió ngoài khơi, đấu thầu cạnh tranh, hợp lý, đảm bảo tính cạnh tranh và hấp dẫn, có thể điều chỉnh linh hoạt theo công nghệ và quy mô dự án. Đồng thời, xây dựng Hợp đồng mua bán điện PPA với các điều khoản bảo đảm rủi ro như điều khoản ngừng/giảm phát, giúp nhà đầu tư dễ dàng huy động vốn từ các tổ chức tài chính quốc tế.

Nhóm PV/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/dbqh-da-lam-thuy-dien-la-phai-an-toan-khong-an-toan-dut-khoat-khong-nen-lam-post1252172.vov