Thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, các đại biểu quốc hội đề nghị nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ trong việc nộp phạt, tạo thuận tiện cho người dân.
Theo đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định), theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính, hình thức xử phạt chính gồm: xử phạt cảnh cáo và xử phạt bằng bằng tiền. Ngoài ra còn có các hình thức xử phạt bổ sung khác, chẳng hạn như tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
Tuy nhiên trên thực tế, có nhiều người điều khiển xe trên đường phục vụ mưu sinh, lại vi phạm. Khi bị tịch thu xe, họ không còn phương tiện để làm ăn sinh sống. Trong khi đó, nhà nước lại phải mất chi phí để bảo quản xe tịch thu, người dân cũng phải trả tiền cho việc lưu giữ, bảo quản tài sản. Điều này gây ra thiệt hại cho xã hội.
Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, hiện nay có hình thức xử phạt là trừ điểm giấy phép lái xe. “Tại sao chúng ta không thực hiện tối đa việc đó, có thể trừ điểm rất nghiêm đối với giấy phép, hạn chế việc tịch thu xe để cho người ta có phương tiện mưu sinh. Nhà nước cũng không mất một khoản tiền để lưu giữ, không mất thời gian, gây lãng phí thời gian và tiền của cho xã hội”, đại biểu Mai Thị Phương Hoa đặt vấn đề.
Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định)
Với phân tích như vậy, đại biểu Hoa đề nghị bên cạnh quy định của pháp luật, trong việc thực thi nên hạn chế tối đa việc tịch thu phương tiện, tang vật, nếu có thể dùng biện pháp xử lý vi phạm hành chính khác được thì nên sử dụng.
Trong khi đó, đại biểu Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) lại cho ý kiến về dự thảo sửa đổi, bổ sung điều 56 về xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản.
Theo điểm a, khoản 1, điều 56 “Hành vi vi phạm hành chính mà pháp luật có quy định hình thức xử phạt cảnh cáo hoặc quy định mức tối đa của khung tiền phạt đối với hành vi đó đến 1 triệu đồng đối với cá nhân, đến 2 triệu đồng đối với tổ chức” thì xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản.
Đại biểu Thúy đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật - Tư pháp bởi việc nâng mức phạt phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, đại biểu cũng đề nghị cần quy định rõ những trường hợp không lập biên bản.
“Chúng tôi thấy cũng hơi lo, người thực thi công vụ có thể lợi dụng việc không lập biên bản vi phạm hành chính trong thực thi công vụ. Do vậy việc này cũng nên đưa vào phần hướng dẫn dưới luật, quy định thật cụ thể và có sự kiểm tra, giám sát đối với người thực thi công vụ”, đại biểu Ma Thị Thúy đề nghị.
Với quan điểm của mình, đại biểu Đinh Ngọc Minh (Cà Mau) cho rằng, trong xử lý vi phạm hành chính, nên quy ra thành xử phạt bằng tiền, phạt bổ sung, thay vì tịch thu, tạm giữ xe sẽ gây tốn kém cho người dân và đất nước.
“Ví dụ một cái ô tô người ta đang đi làm ăn, một tháng người ta cũng kiếm được tiền triệu. Bây giờ giữ lại, để nó hỏng hóc mà lại mất công trông giữ, mất tiền kho bãi, gây tốn kém ra. Chúng ta quy hết ra bằng tiền, xử phạt bằng tiền. Ngoài ra, phạt bổ sung thì thông báo về cơ quan, tổ chức, địa phương thì thế cũng là cảnh tỉnh người ta rồi. Như vậy sẽ giảm chi phí cho xã hội”, đại biểu Minh nêu quan điểm.
Đại biểu Đinh Ngọc Minh (Cà Mau)
Cũng theo đại biểu Đinh Ngọc Minh, cần làm rõ việc lập biên bản vi phạm hành chính có khó khăn hay không, nếu không thì vẫn cứ lập biên bản, bởi khi lập biên bản thì người vi phạm sẽ hiểu nếu vi phạm thì bị lập biên bản, đây cũng là hình thức giáo dục.
Đại biểu Minh cũng đặt câu hỏi, nếu xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản, liệu số tiền xử phạt có về ngân sách hay không? “Tôi kiến nghị xử phạt vi phạm hành chính là không dùng tiền mặt. Giờ bà bán rau cũng có app có thể chuyển tiền được ngay. Vì vậy cần quy định rõ, nộp phạt vi phạm hành chính là không dùng tiền mặt để cho khách quan, minh bạch hơn”, đại biểu Đinh Ngọc Minh kiến nghị.
Cùng quan điểm nêu trên, đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Cà Mau) đã góp ý về vấn đề xử phạt vi phạm giao thông. Theo đại biểu Thanh, hiện nay có app phần mềm để tra cứu xe vi phạm bị phạt nguội về an toàn giao thông. Vì vậy, về việc đóng phạt, đại biểu Thanh đề nghị cũng đưa lên app để người dân, doanh nghiệp có thể đóng tiền phạt qua điện thoại di động, để vừa nhanh gọn, vừa đỡ mất thời gian, chi phí đi lại cho người dân, vừa đỡ tốn công cán bộ phải ra quyết định xử phạt, giấy tờ, ký tá.
“Ví dụ vừa rồi tôi có một người bạn từ Đà Nẵng đi vào Đất Mũi tham quan. Người ta vượt tốc độ, bị xử phạt vi phạm hành chính 900 nghìn đồng. Về sau, người ta phải từ Đà Nẵng vào Cà Mau đóng phạt 900 nghìn nhưng chi phí đi lại mất cả triệu”, đại biểu Nguyễn Duy Thanh lấy ví dụ.
Đại biểu Hà Thị Nga, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang
Đại biểu Hà Thị Nga, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang đồng tình, trong thời đại chuyển đổi số hiện nay, cần áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào xử lý, nộp phạt xử lý vi phạm hành chính.
"Điều này nhằm giảm bớt lãng phí thời gian, vật chất, đi lại của người dân, doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu thực tế của đời sống xã hội, tránh tình trạng “một tiền gà, ba tiền thóc”", bà Nga nói.
Lam Thanh