ĐBQH Mai Văn Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa
Tham gia góp ý, ĐBQH Mai Văn Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cơ bản thống nhất với báo cáo của Ủy ban Thường vụ (UBTV) Quốc hội về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND (sửa đổi).
Về khoản 3 Điều 16 quy định thẩm quyền giám sát của UBTV Quốc hội, đại biểu cơ bản thống nhất với các nội dung được rà soát, sửa đổi, bổ sung rõ thẩm quyền giám sát của UBTV Quốc hội, vừa đảm bảo tính kế thừa và có sự bổ sung thêm nội dung thẩm quyền.
Song, đại biểu đề nghị xem xét lại việc quy định thẩm quyền giám sát của UBTV Quốc hội đối với Nghị quyết của HĐND cấp tỉnh. Vấn đề này nên giao thẩm quyền trách nhiệm cho Thường trực HĐND, các ban của HĐND, đại biểu HĐND ở địa phương thực hiện, UBTV Quốc hội chỉ thực hiện việc giúp Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao và giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật, nghị quyết, pháp lệnh của UBTV quốc hội.
Góp ý đối với điểm c khoản 1 Điều 23 quy định hoạt động giám sát của Đoàn ĐBQH tỉnh, giám sát việc giải quyết trả lời kiến nghị của cử tri thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan ở Trung ương, theo sự phân công của UBTV Quốc hội; đại biểu Mai Văn Hải cho rằng nếu thực hiện được sẽ tốt cho việc giải quyết kiến nghị của cử tri, nâng cao trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền ở Trung ương trong việc giải quyết kiến nghị của cử tri thuộc thẩm quyền.
Tuy nhiên, để thực hiện được điều này theo đại biểu là vấn đề rất khó, khi mà Đoàn ĐBQH địa phương thực hiện giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri đối với các cơ quan Trung ương; hơn nữa cùng một lúc có nhiều địa phương cùng giám sát một cơ quan Trung ương hoặc tháng này địa phương này, tháng sau địa phương khác cũng gây khó khăn cho các cơ quan Trung ương được giám sát.
Vì vậy, đại biểu đề nghị để có sự thống nhất nên giao cho Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội thực hiện giám sát giải quyết kiến nghị của cử tri đối với các cơ quan Trung ương, còn Đoàn ĐBQH chỉ nên quy định giám sát việc giải quyết các kiến nghị của cử tri đối với các cơ quan có thẩm quyền ở địa phương.
Theo đại biểu, về thẩm quyền và hoạt động giám sát của ĐBQH, có quy định thực tiễn trong các hoạt động giám sát của ĐBQH mang tính độc lập, có lẽ việc thực hiện chất vấn là hoạt động giám sát độc lập tốt nhất của ĐBQH, các nội dung khác trong hoạt động giám sát độc lập của đại biểu rất hạn chế hoặc có thể không tổ chức thực hiện được chương trình giám sát như: thực hiện giám sát văn bản quy phạm pháp luật; giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo kiến nghị của công dân... Hoạt động giám sát của đại biểu chủ yếu là thông qua hoạt động giám sát của Đoàn ĐBQH. Vì vậy, đề nghị nên rà soát quy định lại thẩm quyền và hoạt động giám sát của ĐBQH là chất vấn và thực hiện giám sát thông qua tổ chức hoạt động của Đoàn ĐBQH.
Tại khoản 1 quy định Ban của HĐND cấp tỉnh giám sát hoạt động của UBND, cơ quan thuộc UBND và các cơ quan khác ở cấp tỉnh... Quy định như dự thảo cũng là thẩm quyền giám sát của Thường trực HĐND tỉnh. Do đó, đại biểu đề nghị chỉ nên giao thẩm quyền cho Thường trực HĐND cấp tỉnh giám sát đối với UBND, cơ quan thuộc UBND là phù hợp, còn các Ban của HĐND nên quy định có trách nhiệm giúp Thường trực HĐND thực hiện giám sát.
Về thẩm quyền và hoạt động giám sát của tổ đại biểu HĐND, đại biểu Mai Văn Hải thống nhất nên quy định như phương án 1 bởi thực tế thực hiện Luật Giám sát của Quốc hội và HĐND hiện hành, thì hoạt động giám sát của tổ đại biểu HĐND còn rất nhiều mặt hạn chế, còn mang tính hình thức. Nguyên nhân do quy định thẩm quyền giám sát của tổ đại biểu HĐND rộng; đồng thời do lãnh đạo của Thường trực HĐND đối với hoạt động giám sát của tổ đại biểu HĐND ở nhiều nơi chưa được quan tâm đúng mức, trách nhiệm của đại biểu trong việc giám sát của tổ chưa cao.
Vì vậy, để khắc phục những tồn tại yếu kém trong hoạt động giám sát của tổ đại biểu HĐND và kế thừa quy định của luật hiện hành, phát huy được vai trò giám sát của tổ đại biểu HĐND, đại biểu đề xuất quy định giới hạn quyền giám sát của tổ đại biểu như phương án 1, tức là chỉ thực hiện giám sát việc thi hành pháp luật ở địa phương khi được Thường trực HĐND giao.
Quốc Hương