ĐBQH hiến kế huy động 500 tấn vàng và 1,7 triệu tỷ đồng đang 'nằm' trong dân

4 giờ trướcBài gốc

400-500 tấn vàng nằm trong dân

Phát biểu trong phiên thảo luận về kinh tế - xã hội, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Vĩnh Long) cho biết, hiện vẫn còn hai nguồn lực lớn chưa được khai thác đúng mức, quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách và lượng vàng từ tài sản tích trữ trong dân.

“Cả hai đều là nguồn vốn lớn của nền kinh tế, một nằm trong khu vực công một nằm trong dân. Nhưng đều đang thiếu một cơ chế quản lý và huy động đồng bộ, minh bạch, hiệu quả”, đại biểu Thạch Phước Bình nói.

Theo thống kê của Hội đồng Vàng thế giới, người dân Việt Nam hiện đang nắm giữ khoảng 400-500 tấn vàng, tương đương 35-40 tỷ USD, tức gần 8% GDP. Mỗi năm, Việt Nam tiêu thụ trung bình khoảng 55 tấn vàng, nằm trong nhóm cao nhất khu vực châu Á.

Đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Vĩnh Long)

“Tuy nhiên, phần lớn số vàng đó vẫn đang nằm yên trong két sắt, chưa được chuyển hóa thành nguồn vốn phục vụ sản xuất, kinh doanh,” ông Bình nhấn mạnh.

Đối với vàng trong dân, được xem là “tài sản tĩnh”, ông Bình cho rằng cần có cơ chế biến nguồn lực này thành “tài sản động” phục vụ tăng trưởng kinh tế. Vị đại biểu cũng dẫn chứng, trong năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới có lúc vượt 14-20 triệu đồng/lượng, phản ánh tâm lý găm giữ và đầu cơ còn nặng nề.

Để khơi thông dòng vốn này, đại biểu Thạch Phước Bình đề xuất cần 5 giải pháp trọng tâm để huy động hiệu quả nguồn vàng trong dân, trong đó nhấn mạnh việc hình thành sàn giao dịch vàng quốc gia, phát hành chứng chỉ vàng, đa dạng hóa kênh đầu tư và tạo điều kiện để người dân có thể gửi vàng vào hệ thống tài chính một cách an toàn, sinh lời.

Đặc biệt theo đại biểu, cần phát triển các sản phẩm tài chính hóa vàng như phát hành chứng chỉ vàng lưu ký, quỹ đầu tư vàng, trái phiếu vàng được bảo chứng bằng vàng vật chất trong kho. Người dân có thể góp vàng hoặc đầu tư bằng VNĐ, hưởng lợi nhuận theo giá vàng, biến vốn tĩnh thành vốn động.

Đồng thời khuyến khích chuyển hóa vàng thành VNĐ thông qua chính sách miễn phí lưu ký, ưu đãi lãi suất hoặc phát hành trái phiếu Chính phủ bằng vàng, dành riêng cho người bán vàng vật chất.

Hơn 1,7 triệu tỷ đồng “nằm yên” trong quỹ tài chính công

Đại biểu Bình dẫn Báo cáo số 947, ngày 17/10/2025 của Chính phủ, đến cuối năm 2024, cả nước có 22 quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách với tổng nguồn vốn đạt khoảng 1,59 triệu tỷ đồng, dự kiến sẽ tăng lên 1,78 triệu tỷ đồng vào năm 2026. Đây là con số rất lớn, tương đương gần 35% GDP quốc gia.

“Tuy nhiên, hoạt động của các quỹ này vẫn còn nhiều bất cập. Trước hết, thể chế pháp lý chưa thống nhất, khi hiện nay chưa có một đạo luật chung điều chỉnh toàn bộ hệ thống quỹ, mà mỗi quỹ lại được thành lập và vận hành theo nghị định hoặc quyết định riêng. Điều này dẫn đến tình trạng chồng chéo, thiếu minh bạch, khó giám sát và khó đánh giá hiệu quả sử dụng vốn”, đại biểu Bình cho hay.

Ngoài ra, hiệu quả hoạt động của nhiều quỹ còn thấp, thậm chí thua lỗ. Riêng trong năm 2025, đã có 7 quỹ báo cáo tình trạng âm nguồn vốn, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải rà soát, tái cơ cấu và hoàn thiện khung pháp lý để nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng nguồn lực tài chính công này.

Đồng tình với ý kiến của đại biểu Thạch Phước Bình, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cũng cho rằng, cơ chế huy động xã hội hóa và đồng đầu tư chưa rõ ràng.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng)

Đại biểu Nga nêu quan điểm: “Phần lớn các quỹ vẫn phụ thuộc nặng vào ngân sách nhà nước. Các mô hình huy động nguồn lực ngoài ngân sách, như đồng tài trợ, đối ứng hoặc hợp tác công tư mới chỉ ở giai đoạn thử nghiệm, chưa được luật hóa. Điều này khiến cho những quỹ lẽ ra có thể trở thành đòn bẩy tài chính cho đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, hay khởi nghiệp vẫn bị bó hẹp trong “vòng tròn ngân sách”.

Hiệu quả sử dụng vốn hiện vẫn ở mức thấp, nhiều quỹ có số dư rất lớn nhưng không hấp thụ được nguồn lực. Theo báo cáo của Chính phủ, hơn 1,7 triệu tỷ đồng đang nằm trong hệ thống các quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, song tỷ lệ giải ngân bình quân chỉ đạt trên 80%, thậm chí có quỹ chỉ đạt 30-40%.

Đáng chú ý, các nhóm quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp đang nắm giữ lượng tiền nhàn rỗi rất lớn, nhưng phần lớn lại được đầu tư vào trái phiếu Chính phủ, kênh tuy an toàn nhưng hiệu quả sinh lời thấp, chưa thực sự tối ưu hóa được nguồn vốn.

“Trong khi đó, các quỹ như Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa hay Quỹ Hỗ trợ hợp tác xã lại gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn bổ sung, do rào cản thủ tục hành chính và giới hạn tín dụng, khiến dòng vốn khó được phân bổ đến đúng nơi cần thiết để kích thích tăng trưởng”, đại biểu Nga cho hay.

Ánh Phương/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/chinh-tri/quoc-hoi/dbqh-hien-ke-huy-dong-500-tan-vang-va-17-trieu-ty-dong-dang-nam-trong-dan-post1242181.vov