Sau đó, Quốc hội thảo luận ở hội trường về những nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu.
Tại phiên thảo luận có 23 lượt ý kiến đại biểu Quốc hội (ĐBQH) phát biểu đóng góp ý kiến, trong đó, hầu hết các ý kiến cơ bản tán thành với nhiều nội dung của dự thảo Luật do Chính phủ trình và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội.
Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu (Ảnh: media.quochoi.vn)
Tham gia thảo luận dự thảo Luật, ĐBQH Thạch Phước Bình, Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh tham gia góp ý 04 nội dung:
Thứ nhất, đối với Luật Quy hoạch (sửa đổi). ĐBQH Thạch Phước Bình cho rằng việc bổ sung quy định điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn là hợp lý để giải quyết các vấn đề cấp bách trong thực tiễn.
Tuy nhiên, theo ĐBQH Thạch Phước Bình cần có các quy định cụ thể để đảm bảo chất lượng của quy hoạch, đặc biệt là đối với những quy hoạch được điều chỉnh mà không qua quy trình thẩm định. Đề nghị bổ sung các tiêu chí kiểm soát chất lượng trong trường hợp điều chỉnh quy hoạch theo thủ tục rút gọn. Về bỏ thủ tục xin chủ trương điều chỉnh quy hoạch. Đây là đề xuất hợp lý nhằm giảm thủ tục hành chính không cần thiết và tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các dự án cấp bách. Song, cần quy định rõ hơn về các trường hợp có thể điều chỉnh quy hoạch theo thủ tục rút gọn để tránh việc lạm dụng.
Cùng với đó, về thẩm quyền chấp thuận chủ trương điều chỉnh quy hoạch tổng thể quốc gia. Việc chuyển thẩm quyền từ Quốc hội sang Chính phủ có thể giúp tăng tính linh hoạt và giảm thời gian phê duyệt. Tuy nhiên, để đảm bảo tính thống nhất, đề nghị nghiên cứu kỹ các tiêu chí, điều kiện phù hợp và quy định rõ ràng về thẩm quyền. Điều này có thể giúp đáp ứng yêu cầu cấp bách trong phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan.
ĐBQH Thạch Phước Bình thảo luận tại Hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu (Ảnh: media.quochoi.vn)
Thứ hai, về sửa đổi Luật Đầu tư. Về thủ tục đầu tư đặc biệt (Điều 36a bổ sung sau Điều 36). Việc phân cấp thẩm quyền cho Ban Quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế là một hướng đi hợp lý, giúp rút ngắn quy trình, giảm tải cho các cấp cao hơn và tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai dự án. Tuy nhiên, việc này cần phải đi kèm với các tiêu chí cụ thể về năng lực và nguồn lực của từng Ban Quản lý để đảm bảo khả năng thực hiện nhiệm vụ.
ĐBQH Thạch Phước Bình đề nghị cần bổ sung các chế tài rõ ràng về trách nhiệm của Ban Quản lý đối với các dự án có quy mô và tính chất phức tạp, nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh tình trạng buông lỏng quản lý. Đề nghị Chính phủ nghiên cứu để bổ sung danh mục ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư đồng bộ với các quy định pháp luật hiện hành, đặc biệt trong các luật chuyên ngành như Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Khoa học và Công nghệ. Việc thống nhất trong các quy định này là cần thiết để tránh trùng lặp, chồng chéo.
Cùng với đó, việc miễn một số thủ tục theo pháp luật về xây dựng, môi trường hay phòng cháy, chữa cháy nhằm giảm chi phí cho nhà đầu tư là hợp lý. Tuy nhiên, để đảm bảo công bằng và cạnh tranh lành mạnh, nên quy định rõ ràng các điều kiện áp dụng, hạn chế đối tượng áp dụng ưu đãi đặc biệt này cho các dự án có quy mô lớn và có tác động xã hội - kinh tế rõ rệt, tránh trường hợp lợi dụng chính sách.
Mặt khác, Điều 36a hiện đang mâu thuẫn với quy định của Luật Bảo vệ môi trường về việc cấp Giấy phép môi trường. Đề nghị rà soát kỹ để đảm bảo đồng bộ quy định và tính khả thi trong thực hiện, tránh tạo rào cản pháp lý làm khó khăn cho nhà đầu tư khi triển khai dự án. Chính phủ cũng cần báo cáo chi tiết về các tác động tiêu cực và nguy cơ rủi ro đối với việc miễn giảm thủ tục môi trường, đặc biệt trong bối cảnh ưu tiên bảo vệ môi trường hiện nay.
Thứ ba, về sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Việc mở rộng tất cả lĩnh vực đầu tư của dự án PPP có thể tăng cơ hội cho khu vực tư nhân tham gia nhiều hơn, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, điều này cần dựa trên đánh giá thực tiễn tại các địa phương thí điểm như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng để đảm bảo có cơ sở vững chắc về hiệu quả, nhất là khi có những thách thức chưa được tổng kết đầy đủ từ việc triển khai PPP trong các lĩnh vực này. Việc giảm các bước phê duyệt đầu tư có thể rút ngắn thời gian thực hiện nhưng lại có nguy cơ giảm kiểm soát hiệu quả và khả năng tránh rủi ro cho Nhà nước. Đề nghị xem xét cụ thể cơ sở để bỏ các quy trình này và đánh giá tác động từ việc loại bỏ này để tránh rủi ro phát sinh.
Loại hợp đồng BT tại một số địa phương chưa được tổng kết đầy đủ, vì vậy cần xác định rõ hơn các lợi ích, hạn chế của hợp đồng BT trước khi luật hóa. Đề xuất rõ ràng hơn về việc thanh toán bằng quỹ đất, để đảm bảo giá trị thanh toán tương ứng với công trình BT, tránh thất thoát cho ngân sách nhà nước. Đề nghị làm rõ quy trình xác định giá trị chênh lệch giữa công trình và quỹ đất thanh toán.
Đề xuất tăng tỷ lệ vốn nhà nước tối đa là 70% trong các trường hợp đặc biệt là hợp lý. Tuy nhiên, cần bổ sung rõ hơn căn cứ, tiêu chí áp dụng nhằm tránh trường hợp tỷ lệ cao này bị lạm dụng. Đề xuất mở rộng thẩm quyền quyết định vốn nhà nước tham gia các dự án lớn hơn cho các cơ quan có thẩm quyền khác ngoài Thủ tướng Chính phủ và HĐND cấp tỉnh để bảo đảm sự đồng bộ trong thẩm quyền.
Thứ tư, về sửa đổi Luật Đấu thầu. Về lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt (Điều 29). Việc phân cấp cho người có thẩm quyền tại cấp dưới có thể gây ra nguy cơ lạm quyền và ảnh hưởng đến tính minh bạch. Đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị Chính phủ cần giải trình rõ năng lực và trách nhiệm của các cấp, đặc biệt là với dự án lớn và chuyên ngành phức tạp. Việc miễn trừ yêu cầu văn bản giải trình cần được phân tích kỹ để đảm bảo minh bạch và tránh lạm dụng.
Cùng với đó, cần bổ sung quy định để ưu tiên các dự án quốc phòng, an ninh và vì lợi ích quốc gia. Đồng thời, làm rõ các trường hợp cần thực hiện gấp nhằm bảo đảm quyền lợi và an toàn trong đấu thầu. Ngoài ra, cần có quy trình giám sát chặt chẽ nhằm tránh trường hợp lạm dụng và bảo đảm tính công khai, minh bạch. Chính phủ cần bổ sung quy định làm rõ vai trò của Bộ Y tế trong giám sát việc áp dụng mua sắm trực tiếp nhiều lần đối với thuốc, tránh gây xáo trộn nguồn cung và bảo đảm hiệu quả kinh tế.
Báo Trà Vinh Online