Để chủ hộ kinh doanh tham gia bảo hiểm xã hội không bị đuối sức

10 giờ trướcBài gốc

Tại phường Ngọc Hà, TP Hà Nội, khi được hỏi về quy định mới, chị Bùi Thị Hồng, chủ cửa hàng tạp hóa tỏ ra khá bối rối. “Tôi chưa từng nghĩ mình sẽ thuộc diện phải tham gia BHXH. Buôn bán đợt này ế ẩm, mỗi tháng lời lãi được vài triệu đồng, giờ thêm khoản đóng bảo hiểm nữa cũng khó xoay xở”, chị Hồng chia sẻ. Không riêng chị Hồng, một số chủ hộ kinh doanh nhỏ lẻ ở khu vực chợ Ngọc Hà mang tâm lý tương tự.

Theo quy định mới, chủ hộ kinh doanh cá thể (dù có hoặc không có thuê lao động) có đăng ký kinh doanh đều phải tham gia BHXH bắt buộc. Mức đóng hằng tháng bằng 25% tiền lương, trong đó 22% đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất, 3% còn lại đóng vào quỹ ốm đau, thai sản. Chủ hộ kinh doanh được chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc nhưng thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 mức tham chiếu tại thời điểm đóng. Chủ hộ có thể chọn phương thức đóng hằng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần tùy theo nhu cầu. Như vậy, với mức tham chiếu hiện tại là 2.340.000 đồng thì mức đóng thấp nhất chủ hộ kinh doanh có thể tham gia là 585.000 đồng/tháng, mức đóng cao nhất là 11.700.000 đồng/tháng. Tuy được phép lựa chọn mức đóng và phương thức đóng, nhưng với những hộ kinh doanh nhỏ, thu nhập không ổn định, đây vẫn là khoản chi cần tính toán cẩn trọng. Đặc biệt với những người chưa từng tiếp cận chính sách BHXH, việc thay đổi thói quen tài chính và nhận thức không phải là điều dễ dàng.

Dù vậy, không phải ai cũng lo lắng trước chính sách mới. Với một số người đã có trải nghiệm gần với các chính sách bảo hiểm, quy định này được xem như cơ hội để chủ động lo cho tương lai. Chị Đỗ Thị Thanh Huyền, chủ quán cà phê tại phường Hoàn Kiếm, TP Hà Nội chia sẻ: “Trước đây tôi từng nghĩ BHXH chỉ dành cho cán bộ, công nhân viên. Nhưng sau đợt dịch Covid-19, tôi mới thấy không ai có thể miễn nhiễm với rủi ro. Khi có chính sách tham gia BHXH bắt buộc với chủ hộ kinh doanh, tôi rất ủng hộ. Mỗi tháng đóng thêm một khoản tuy không nhỏ, nhưng sau này có lương hưu, có bảo hiểm y tế cũng đỡ lo nhiều”.

Tương tự, anh Phạm Đức Long, chủ tiệm điện dân dụng ở phường Lê Hồ, tỉnh Ninh Bình đã tham gia BHXH tự nguyện được 4 năm và đánh giá tham gia BHXH như một khoản đầu tư hợp lý. Anh cho biết: “Nếu lựa chọn được mức đóng phù hợp thì đây cũng là một khoản tích lũy. Tôi đang chờ hướng dẫn của cơ quan BHXH địa phương để có thể chuyển từ BHXH tự nguyện sang BHXH bắt buộc”.

Người dân làm thủ tục tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ, Bảo hiểm xã hội TP Hà Nội.

Tham gia BHXH bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh không chỉ bảo vệ quyền lợi cho bản thân họ mà còn tạo ra một môi trường lao động công bằng hơn cho người lao động trong hộ kinh doanh. Điều này giúp bảo đảm các quyền lợi như chế độ hưu trí, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp... cho cả chủ hộ và người lao động. Đồng chí Nguyễn Quang Giáp, Phó giám đốc BHXH cơ sở Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, cho biết: “Chủ hộ kinh doanh là nhóm rất lớn, nhưng đa phần không tham gia BHXH từ trước. Thời điểm có nhiều chính sách mới cùng áp dụng, nếu không hướng dẫn kỹ sẽ gây lúng túng và phản ứng từ người dân. Do vậy, ngay khi Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực, BHXH cơ sở Hương Sơn đã chủ động phối hợp với cơ quan thuế và chính quyền địa phương để rà soát các hộ có đăng ký kinh doanh, đồng thời gửi công văn hướng dẫn tham gia BHXH đúng quy định”. Ngoài ra, cơ quan BHXH cũng nỗ lực hỗ trợ linh hoạt về phương thức đóng và đơn giản hóa thủ tục để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân. Trên thực tế, chủ hộ kinh doanh là nhóm đối tượng đa dạng, từ quầy tạp hóa nhỏ đến hộ sản xuất có quy mô. Vì vậy, chính sách nếu không triển khai khéo léo, dễ dẫn đến phản ứng ngược. Đồng chí Nguyễn Quang Giáp cho rằng, đây là giai đoạn chuyển đổi nhận thức, nên nếu chỉ áp dụng chế tài hoặc tuyên truyền đơn thuần sẽ không đủ, điều quan trọng là phải “giải thích đúng, tiếp cận đủ”, để người dân hiểu được ý nghĩa lâu dài của việc tham gia BHXH.

Mở rộng BHXH bắt buộc tới nhóm chủ hộ kinh doanh là một bước đi đúng hướng nhằm tiến tới bảo hiểm toàn dân. Để chính sách này thực sự đi vào cuộc sống, bên cạnh quyết tâm của cơ quan chức năng, rất cần sự vào cuộc của các tổ chức đoàn thể, chính quyền địa phương và đặc biệt là sự chủ động của chính các hộ kinh doanh đang trực tiếp làm chủ sinh kế của mình.

Bài và ảnh: KIỀU OANH

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/ban-doc/thu-ban-doc/de-chu-ho-kinh-doanh-tham-gia-bao-hiem-xa-hoi-khong-bi-duoi-suc-839672