Mỗi cá nhân và tổ chức đều khát khao một Việt Nam hùng cường, người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nhìn lại, từ một nước nghèo, thu nhập thấp, sau nỗ lực hàng chục năm đổi mới, tiến bộ, nước ta đã bước qua ngưỡng thu nhập trung bình thấp, tới hiện nay là trung bình và cần một cú hích đột phá để năm 2030 có thu nhập trung bình cao, năm 2045 là thu nhập cao (tức năm 2045 quy mô kinh tế nước ta sẽ gấp 4 lần hiện nay), đất nước sẽ giàu đẹp như di nguyện của Bác Hồ.
Đột phá thể chế, mở đường đạt tăng trưởng hai con số
TP Hồ Chí Minh vốn được biết đến là thành phố đứng đầu cả nước về kinh tế, sở hữu 1/3 tổng số doanh nghiệp trên cả nước; tuy nhiên vai trò này lại có phần giảm sút từ năm 2024. Vì vậy, sau 40 năm đổi mới, muốn có tăng trưởng hai con số, phải có giải pháp hiệu quả, sự cải cách mang tính cách mạng, như thời kỳ đổi mới từ bao cấp sang thị trường hàng hóa; thậm chí vượt giai đoạn từ năm 1992 đến 1997, khi tốc độ tăng GDP lên đến 8,8 - 9%, trong đó có năm đạt 9,4%.
Theo PGS, TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, tăng trưởng hai con số là mục tiêu và quyết tâm rõ ràng nhưng không dễ dàng. Nhìn thẳng vào thực tế, trong gần 40 năm đổi mới, cả nước chỉ có 2 năm đạt mức tăng trưởng trên 9%, chưa có năm nào đạt được mức 10%. Những kết quả khả quan, tích cực những năm gần đây cũng chủ yếu dựa vào sự tăng trưởng của khối doanh nghiệp FDI và xuất khẩu; trong khi đó, doanh nghiệp nội địa liên tục suy giảm, sức mua nội địa cũng yếu, giải ngân đầu tư công thấp hơn mục tiêu.
Từ đầu năm nay, TP Hồ Chí Minh đã tổ chức nhiều cuộc họp, thảo luận để tìm giải pháp thực hiện hiệu quả mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số. Ảnh: LÊ ĐINH
Theo nhiều chuyên gia, thể chế đang là điểm nghẽn của điểm nghẽn trong nền kinh tế Việt Nam; thể chế tắc - mọi yếu tố khác không thể thông suốt. Đáng lý, thể chế thị trường phải tạo ra không gian phát huy cho các nguồn lực đất đai, vốn lưu thông, nhân lực; nhưng hiện nay, thể chế lại đặt ưu tiên hàng đầu lên thắt chặt quản lý, thay vì phát triển thị trường. Hệ quả, TP Hồ Chí Minh đang trong cảnh khối doanh nghiệp tư nhân trên địa bàn suy giảm; số doanh nghiệp thành lập mới thấp hơn số doanh nghiệp rời thị trường.
Đối mặt với những thách thức trên, đồng chí Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh nhận định, để tạo được tăng trưởng đột phá, chính quyền Thành phố cũng cương quyết thay đổi tư duy từ nền hành chính công quyền sang phục vụ, xem người dân, doanh nghiệp là trung tâm của mọi hoạt động; khẳng định, cộng đồng doanh nghiệp là nguồn lực phát triển quan trọng của Thành phố nói riêng và cả nước nói chung.
Giai đoạn tiếp theo, TP Hồ Chí Minh sẽ đẩy mạnh đầu tư công, chủ yếu thông qua hạ tầng giao thông, để đường thông thì hàng hóa, tiền tệ cũng thông. Thành phố đã, đang và sẽ đẩy mạnh tháo gỡ cho các dự án gặp vướng mắc, dù biết sẽ còn nhiều khó khăn. Song song đó, thúc đẩy các nguồn lực mới như cảng trung chuyển Cần Giờ, xây dựng trung tâm chuyển đổi số, trung tâm tài chính quốc tế, trung tâm công nghệ cao đa mục tiêu, trung tâm về dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo.
Vạch giải pháp, mở “câu chuyện” tăng trưởng đột phá
TP Hồ Chí Minh còn phải nhìn vào tương lai xa hơn để có được tăng trưởng kinh tế bền vững. Do đó, ai cũng cần đóng góp ý kiến chất lượng, để nhập cuộc vào quá trình vươn mình của dân tộc.
Ông Nguyễn Anh Đức, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam, Tổng giám đốc Liên hiệp HTX Thương mại TP Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) cho rằng, vai trò của thương mại bán lẻ có tác động rất lớn đến việc hoàn thành mục tiêu tăng trưởng hai con số. Để lĩnh vực này phát huy hết tiềm năng, trước hết cần khôi phục và củng cố niềm tin của người tiêu dùng, củng cố “sức khỏe” doanh nghiệp thông qua chính sách hỗ trợ kịp thời và phù hợp từ Nhà nước.
Đặc biệt, cần chọn lọc và tập trung hỗ trợ những doanh nghiệp có tiềm lực lớn để tạo ra cú hích cho toàn ngành; chú trọng việc tái cấu trúc hai lĩnh vực bán lẻ truyền thống và thương mại hiện đại, bao gồm các mô hình bán lẻ mới đang phát triển mạnh, như thương mại điện tử, omnichannel (kênh bán hàng hợp nhất) và multichannel (kênh bán hàng đa kênh).
Thị trường bán lẻ được xem như một trong các giải pháp quan trọng để tăng trưởng hai con số. Ảnh: LÊ ĐINH
Một giải pháp khác, tại phiên họp về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn TP Hồ Chí Minh vừa qua, đồng chí Lê Thị Huỳnh Mai, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh cho rằng, cần tập trung giải ngân đầu tư công và huy động vốn đầu tư toàn xã hội. Sẽ hoàn tất công tác quyết định đầu tư các nhóm dự án dự kiến khởi công năm 2025 ngay trong những tháng đầu năm. Đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình bằng “3 ca, 4 kíp”.
Thành phố cũng tập trung giải quyết các dự án tồn đọng, dừng thi công. Quán triệt việc giải quyết trên tinh thần đồng lòng, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tư duy phục vụ, xem doanh nghiệp là động lực, nguồn lực để phát triển; thúc đẩy hợp tác công - tư trong phát triển hạ tầng. Với các doanh nghiệp nhà nước, Thành phố sẽ xây dựng đề án cơ cấu lại, chú trọng nâng cao giá trị thương hiệu, tiết kiệm tối đa chi phí, tối ưu hóa các nguồn lực về vốn, đất đai; với đầu tư tư nhân trong nước, tập trung chuẩn bị về đất đai, quy hoạch, thủ tục, để thúc đẩy thực hiện 84 dự án thuộc danh mục thu hút đầu tư giai đoạn 2024-2025.
Để cụ thể hóa mục tiêu chung, theo TS, chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch, tăng trưởng năm nay phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng. Ngân hàng Nhà nước dự kiến tăng 16% tổng dư nợ tín dụng, tương đương khoảng 2,5 triệu tỷ đồng. Lượng tiền này bơm vào nền kinh tế, sẽ tạo ra sức bật lớn cho tổng cầu.
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 2 cho biết: Tại TP Hồ Chí Minh, chúng tôi đang triển khai các giải pháp điều hành để bảo đảm các tổ chức tín dụng trên địa bàn tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và thực hiện đúng chính sách. Chúng tôi cũng trực tiếp làm việc với các sở, ngành và doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, đồng thời đẩy mạnh kết nối giữa ngân hàng và doanh nghiệp.
THÁI PHƯƠNG