Để doanh nghiệp tư nhân bứt tốc: Gỡ 'điểm nghẽn' trong tiếp cận đất đai

15 giờ trướcBài gốc

Doanh nghiệp nhỏ và vừa mong muốn thành lập các cụm công nghiệp tại xã, có thể thuê vài nghìn m² đất để đầu tư sản xuất, kinh doanh, thay vì không thể thuê trong khu công nghiệp với điều kiện khắt khe hơn

Những vướng mắc 'rối như canh hẹ'

Đất đai là một trong những yếu tố đầu vào thiết yếu đối với hoạt động đầu tư sản xuất, kinh doanh. Tại Hải Dương - địa phương có tốc độ công nghiệp hóa nhanh, cộng đồng doanh nghiệp đang kỳ vọng vào một loạt thay đổi chính sách, trong đó có Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị và các quyết sách cụ thể từ UBND tỉnh, để giải bài toán đất đai một cách căn cơ và thực chất hơn.

Không thiếu tiềm lực, không thiếu quyết tâm song nhiều doanh nghiệp tư nhân tại Hải Dương đang mắc kẹt bởi khó khăn tiếp cận đất sản xuất. Như Công ty CP Phú Sơn tại cụm công nghiệp Phú Thứ (Kinh Môn). Sau khi đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng nhà máy đá nhân tạo xuất khẩu, doanh nghiệp này tiếp tục xin đầu tư dự án sản xuất cát, bột thạch anh nhân tạo từ năm 2019, nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai vì vướng khâu giải phóng mặt bằng. 3 ha đất không thể đưa vào sử dụng đã khiến doanh nghiệp đánh mất cơ hội mở rộng sản xuất đúng thời điểm thuận lợi.

Câu chuyện của Công ty CP Sản xuất và Thương mại Xuyên Việt cũng minh chứng rõ ràng. Dự án đầu tư đã chuẩn bị xong từ cuối năm ngoái, nhưng do thủ tục đất đai kéo dài, đến nay chưa thể động thổ. Đại diện doanh nghiệp cho biết, doanh nghiệp nhỏ hiện buộc phải tự lo toàn bộ khâu giải phóng mặt bằng, chịu chi phí lớn, rủi ro pháp lý cao. “Chúng tôi không xin ưu đãi tài chính, chỉ mong có quỹ đất sạch và thủ tục gọn nhẹ”, đại diện công ty cho biết.

Công ty CP Phú Sơn (Kinh Môn) muốn triển khai Dự án Sản xuất cát, bột thạch anh nhân tạo nhưng không thể thực hiện được do vướng mặt bằng

Với các doanh nghiệp siêu nhỏ, khó khăn còn gấp bội. Ông Nguyễn Khắc Vinh, Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân cựu chiến binh tỉnh Hải Dương, Giám đốc Công ty TNHH Khánh Hòa VN cho biết phần lớn doanh nghiệp hội viên chỉ có khả năng đầu tư vài trăm triệu đến vài tỷ đồng, trong khi các khu công nghiệp hiện nay đòi hỏi diện tích thuê lớn (từ 1 - 2 ha trở lên) và suất đầu tư hàng triệu USD/ha. “Việc thành lập các cụm công nghiệp tại xã, nơi doanh nghiệp có thể thuê vài nghìn m2 đất, phù hợp hơn rất nhiều”, ông Vinh đề xuất.

Nhiều chủ doanh nghiệp tư nhân cho rằng, đất đai nếu không sẵn sàng thì “tiền có, công nghệ có cũng đành bó tay”. Vướng mắc lớn nhất nằm ở quy trình phức tạp, chồng chéo giữa các bước thu hồi, bồi thường, chuyển mục đích sử dụng, giao đất. Đó là chưa kể sau khi đầu tư hàng tỷ đồng vào công tác giải phóng mặt bằng, nhiều doanh nghiệp lại rơi vào tình cảnh “xôi hỏng bỏng không” do thay đổi quy định.

Không ít dự án đang rơi vào thế khó vì quy định chưa thống nhất. Một số nhà đầu tư đã nộp ngân sách hàng tỷ đồng để bồi thường mặt bằng, nhưng khi phải đấu giá lại đất theo quy định mới, lại không có cơ chế hoàn trả chi phí. Các dự án có đất công xen kẽ thì bị treo vì chưa có thủ tục bàn giao. Những vướng mắc đó không chỉ làm lãng phí tài nguyên đất mà còn khiến doanh nghiệp rơi vào trạng thái "treo dự án", ảnh hưởng đến môi trường đầu tư chung của tỉnh.

''Mở khóa" đất đai

Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần được tạo điều kiện thuận lợi để tiếp cận đất đai

Nhận diện rõ những khó khăn, vướng mắc trên, tỉnh Hải Dương đã và đang có những bước đi bài bản để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Trọng tâm là cụ thể hóa Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân thành các giải pháp thực tiễn, trong đó ưu tiên tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận đất đai.

Cuối năm 2024, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính) phối hợp Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh khảo sát gần 400 doanh nghiệp về những khó khăn, vướng mắc để kịp thời giải quyết. Nhiều ý kiến phản ánh về lĩnh vực đất đai, thủ tục đầu tư đã được các doanh nghiệp đề xuất tháo gỡ. Từ đó, ngành chức năng tham mưu biện pháp giải quyết kịp thời.

Hải Dương là địa phương đi đầu thực thi Luật Đất đai 2024. Các văn bản hướng dẫn thi hành đã được ban hành sớm, giúp thống nhất quy trình, giảm rủi ro cho nhà đầu tư. Đặc biệt, chính quyền tỉnh đẩy mạnh số hóa dữ liệu đất đai, thông tin quy hoạch, giúp doanh nghiệp dễ dàng tra cứu, nộp hồ sơ qua môi trường mạng. Đây là một bước tiến quan trọng trong minh bạch hóa tiếp cận đất đai.

Tỉnh cũng quyết liệt gỡ nút thắt trong giải phóng mặt bằng. Hải Dương là một trong những địa phương đầu tiên áp dụng khoản hỗ trợ khác theo điều 108 Luật Đất đai 2024 để bảo vệ quyền lợi người dân bị thu hồi đất, qua đó giảm xung đột, rút ngắn thời gian bàn giao mặt bằng. Nhờ đó, nhiều dự án đã tháo gỡ vướng mắc kéo dài nhiều năm.

Tỉnh Hải Dương đã công khai các quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch sử dụng đất và các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trên các phương tiện thông tin đại chúng và môi trường mạng. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận thông tin và định hướng đầu tư phù hợp.

Kết quả ban đầu cho thấy những chuyển biến tích cực: Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2024 của Hải Dương tăng 3 bậc, vươn lên vị trí thứ 14 toàn quốc - mức cao nhất từ trước đến nay. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy môi trường đầu tư của tỉnh ngày càng được cải thiện, mở ra nhiều kỳ vọng cho cộng đồng doanh nghiệp.

NGÂN HẠNH - THÀNH LONG

Nguồn Hải Dương : https://baohaiduong.vn/de-doanh-nghiep-tu-nhan-but-toc-bai-4-ho-tro-doanh-nghiep-tiep-can-dat-dai-413515.html