Để hộ kinh doanh hiểu đúng, làm đúng

6 giờ trướcBài gốc

Theo quy định của Luật, mức doanh thu không phải nộp thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh là 500 triệu đồng/năm và được khấu trừ trước khi tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu. Luật cũng bổ sung phương pháp tính thuế trên thu nhập đối với hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng đến 3 tỷ đồng/năm, với thuế suất 15%, tương đương mức áp dụng cho doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm. Các đối tượng này được quyền lựa chọn phương pháp tính thuế phù hợp, theo tỷ lệ trên doanh thu hoặc theo thu nhập.

Nhiều năm qua, việc áp dụng hình thức thuế khoán đã tạo ra “vùng an toàn” nhất định cho hộ kinh doanh - đại diện Hội Tư vấn thuế Việt Nam nhận định. Theo phương thức này, số thuế phải nộp được ấn định dựa trên doanh thu ước tính do hộ kinh doanh tự khai, có sự thống nhất giữa các bên. Nhưng khi chuyển sang cơ chế kê khai, hộ kinh doanh phải tự xác định doanh thu, tự chịu trách nhiệm về tính đầy đủ, chính xác của số liệu và trực tiếp kê khai trên cơ sở dữ liệu do mình lưu giữ, hạch toán. Đây hiện đang là nỗi lo lớn nhất của các hộ kinh doanh. Các hộ rất sợ sai và nếu kê khai doanh thu không chính xác có bị xử phạt hay không? Khi kê khai thuế có khó khăn gì không…?

Dù còn nhiều băn khoăn, lo lắng nhưng theo số liệu tại Hội nghị tổng kết công tác thuế 2025 và tổng kết chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh do Cục Thuế tổ chức mới đây, đã có hơn 18.300 hộ kinh doanh đang nộp thuế khoán tự nguyện chuyển sang phương pháp kê khai trước thời hạn. Trên 3.200 hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp; cơ bản 100% hộ, cá nhân kinh doanh đã được tiếp cận đầy đủ thông tin và sẵn sàng thực hiện kê khai thuế từ ngày 1/1/2026.

Thế nhưng, đây mới chỉ là con số rất nhỏ bởi cả nước hiện có tới gần 5 triệu hộ kinh doanh sẽ phải chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai. Quy mô, năng lực của các hộ kinh doanh cũng khác nhau, trong đó có những hộ đạt doanh thu trên 10 tỷ đồng/năm, thậm chí có năng lực quản trị cao hơn cả doanh nghiệp. Do đó, theo ý kiến của một đại biểu Quốc hội, cơ quan quản lý, nhất là cơ quan thuế cần xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp theo từng nhóm đối tượng. Hội Tư vấn thuế Việt Nam cần có chiến lược hỗ trợ hộ kinh doanh trong quá trình tuân thủ quy định về kê khai.

Đặc biệt, cần thay đổi tư duy, nhận thức của hộ kinh doanh, giúp họ từng bước làm quen với việc kê khai, hướng đến mục đích là làm đúng, làm đủ, làm thật để tránh rủi ro. Đồng thời cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về thuế, tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan thuế và các nhà cung cấp phần mềm nhằm bảo đảm tính pháp lý và thống nhất, không nên để hộ kinh doanh tự xoay xở.

Còn theo một khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), khi chuyển đổi sang kê khai thuế, 49% hộ kinh doanh cho rằng, chi phí và thời gian quản lý hóa đơn, chứng từ sẽ tăng. Ngoài ra, còn có các khó khăn khi tuân thủ quy định về hóa đơn điện tử, thiết bị tính tiền như năng lực công nghệ số hạn chế, thói quen ghi chép thủ công, gánh nặng chi phí đầu tư và thủ tục phức tạp… Do đó, VCCI kiến nghị cần có lộ trình thực hiện phù hợp để hỗ trợ hộ kinh doanh hiểu và tuân thủ pháp luật tốt hơn. Cụ thể, thời gian đầu nên tập trung hướng dẫn các hộ kinh doanh nắm bắt đầy đủ các quy định. Không nên xử phạt ngay mà áp dụng theo hướng nhắc nhở, cảnh báo.

Chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế là tiền đề quan trọng để thúc đẩy hộ kinh doanh nâng cao tính tự giác tuân thủ pháp luật về thuế, xây dựng văn hóa doanh nhân, doanh nghiệp. Đồng thời đây cũng là chìa khóa để phát triển thị trường bền vững, giúp hộ kinh doanh ngày càng phát triển, đóng góp vào sự lớn mạnh của khu vực kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, để việc chuyển đổi hiệu quả, bền vững, vấn đề cốt lõi là phải làm cho người nộp thuế hiểu đúng, chủ động thực hiện và có hỗ trợ kịp thời từ các cơ quan chức năng.

Ninh Hà

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/de-ho-kinh-doanh-hieu-dung-lam-dung-10402203.html