Ở thành thị, kỳ nghỉ hè của nhiều học sinh thường bắt đầu bằng... một thời khóa biểu mới. Dù ngành giáo dục đã siết chặt việc dạy thêm, học thêm trong các nhà trường, các trung tâm dạy thêm ngoài nhà trường vẫn nở rộ. Các lớp học thêm kín lịch từ sáng đến chiều khiến nhiều em gần như không có thời gian nghỉ ngơi thực sự. Nỗi lo “tụt kiến thức”, “thi cử sắp tới” khiến cả phụ huynh và học sinh dễ bị cuốn vào guồng quay.
Trong khi đó, ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa, nhiều học sinh lại có một mùa hè hoàn toàn ngược lại, thừa thời gian nhưng thiếu sân chơi, thiếu người lớn đồng hành. Sau một năm học, các em trở về với điện thoại, game online... Khi người lớn mải mưu sinh hoặc chủ quan trong quản lý, các em có thể dễ dàng đối diện với các nguy cơ: Tai nạn đuối nước, bị lôi kéo vào các tệ nạn, hoặc đơn giản là lãng phí thời gian vào những hoạt động vô bổ.
Các em học sinh ở TP Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) vui chơi trong dịp hè. Ảnh: TRUNG HIẾU
Tất cả những điều ấy buộc xã hội phải đặt lại câu hỏi: Thế nào là một mùa hè trọn vẹn cho học sinh? Và ai là người tạo ra mùa hè đó? Hè không phải là khoảng thời gian để "cắt đứt" với tri thức, nhưng cũng không nên biến thành "học kỳ 3". Đó là quãng nghỉ để học sinh được tái tạo cả thể chất, tinh thần lẫn cảm hứng sống. Để có được điều đó, gia đình đóng vai trò quan trọng. Phụ huynh cần hiểu rằng, điều con cần không phải là một lịch học dày đặc mà là sự đồng hành thông minh, linh hoạt. Nếu con có năng khiếu, đam mê nào đó, hãy tạo điều kiện để con phát triển.
Ở cấp độ rộng hơn, nhà trường và chính quyền địa phương cũng không thể đứng ngoài cuộc. Một số nơi đã làm tốt điều này như tổ chức lớp học bơi miễn phí, mở sân chơi hè ở nhà văn hóa thôn, xóm, vận động đoàn viên, thanh niên tổ chức sinh hoạt hè cho thiếu nhi. Đó không cần là những hoạt động hoành tráng, chỉ cần đủ an toàn, đủ vui, đủ gần gũi với học sinh cũng đã là một phần ký ức quý giá. Cuối cùng, chính học sinh cũng cần học cách... nghỉ hè. Không phải em nào cũng biết sử dụng thời gian rảnh rỗi sao cho có ích. Điều đó càng cho thấy sự cần thiết của việc giáo dục kỹ năng quản lý thời gian, tự học, tự lập và biết sống có mục tiêu.
Một mùa hè trọn vẹn không đồng nghĩa với việc phải làm được điều gì lớn lao. Chỉ cần các em được nghỉ ngơi đúng nghĩa, được sống vui, sống an toàn, học thêm một điều mới mẻ, hiểu thêm một chút về chính mình và về cuộc sống xung quanh, thế đã là đủ đầy.
BÙI MINH TUẤN (Trường THPT Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An)