Trong phiên thảo luận tại hội trường về Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) cùng Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù nhằm triển khai Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo vào sáng 20/11, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ sớm cấp sách giáo khoa miễn phí cho học sinh, đồng thời yêu cầu làm rõ cơ chế biên soạn, thẩm định và trách nhiệm của các chủ thể liên quan khi xây dựng bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ quyết định một bộ sách giáo khoa thống nhất trên toàn quốc từ năm học 2027 – 2028.
Đại biểu đề nghị làm rõ thời điểm miễn phí sách giáo khoa
Theo định hướng về phát triển giáo dục và đào tạo, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ quyết định một bộ sách giáo khoa thống nhất trên toàn quốc từ năm học 2027 – 2028. Đồng thời, việc cung cấp miễn phí sách giáo khoa cho học sinh sẽ hoàn thành trong năm 2030; riêng các địa phương có điều kiện được triển khai sớm từ năm học 2026 – 2027.
Đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn Ninh Bình) đánh giá quy định trên phù hợp với tinh thần Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị. Tuy nhiên, để tránh cách hiểu khác nhau và bảo đảm quyền lợi học sinh, ông đề nghị quy định cụ thể thời điểm bắt đầu chứ không chỉ nêu “hoàn thành trong năm 2030”.
Đại biểu phân tích: “Nếu chỉ yêu cầu hoàn thành trong năm 2030, việc cấp sách miễn phí có thể được thực hiện vào cuối năm, dẫn đến đầu năm học 2030 – 2031 học sinh vẫn chưa có sách miễn phí và phải tự mua”. Vì vậy, ông kiến nghị bắt đầu cung cấp miễn phí từ năm học 2030 – 2031, thay vì dùng mốc thời gian chung chung.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn TP.HCM) đồng thời đề nghị Chính phủ cấp sách giáo khoa miễn phí ngay từ năm học 2026 – 2027 cho tất cả học sinh, nhằm thể hiện rõ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với giáo dục, cũng như giảm gánh nặng chi phí cho gia đình.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn TP.HCM).
Đề nghị có ban biên soạn chuyên nghiệp bộ sách giáo khoa thống nhất
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) cho rằng, với quy định Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định một bộ sách giáo khoa dùng thống nhất, điều quan trọng nhất là phải xác định ai sẽ biên soạn bộ sách đó. Đại biểu đề nghị cần luật hóa quy định rõ thành lập một ban biên soạn sách giáo khoa chuyên nghiệp, gồm những người có chuyên môn, tâm huyết và trách nhiệm, tương tự cơ chế Hội đồng thẩm định.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội).
Đại biểu cũng đề xuất bổ sung trong phần giải thích thuật ngữ định nghĩa “sách giáo khoa” là “sách chuẩn, mẫu mực, chính xác, không có lỗi, dùng để giảng dạy”. Theo ông, hiểu sai khái niệm này có thể dẫn tới sai sót trong biên soạn, gây ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng giáo dục và cả một thế hệ học sinh.
Song song với việc biên soạn một bộ sách giáo khoa thống nhất, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn TP.HCM) cũng đề nghị cần làm rõ cơ chế lựa chọn bộ sách, trách nhiệm giải trình của Hội đồng thẩm định và quy trình chỉnh sửa khi sách có sai sót. “Giáo viên là người sử dụng sách trực tiếp. Nếu việc biên soạn, thẩm định và phê duyệt không minh bạch thì giáo viên sẽ chịu áp lực lớn khi giải thích với phụ huynh và học sinh”, đại biểu nhấn mạnh.
Khiếu Hương