Để 'ngôi nhà chung' của đồng bào vùng cao A Lưới thành điểm đến hấp dẫn

8 giờ trướcBài gốc

Lễ hội AArr Pục (Đoàn Kết) của đồng bào Pa Cô được tổ chức tại Làng Văn hóa truyền thống các dân tộc A Lưới, xã A Lưới 3, TP. Huế

Xã A Lưới 3 được hình thành từ việc sáp nhập các xã Phú Vinh, Sơn Thủy, Hồng Thượng và Hồng Thái, với gần 2.500 hộ, khoảng 9.000 nhân khẩu. Đồng bào các dân tộc Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu chiếm hơn 50%, tạo nên sự đa dạng về bản sắc và phong tục truyền thống.

Đặc biệt, Làng Văn hóa truyền thống các dân tộc A Lưới (giai đoạn 1) được hoàn thành vào tháng 9.2024 tại khu rừng Sim của xã Hồng Thượng cũ - nay thuộc xã A Lưới 3, là không gian lưu giữ, quảng bá và trình diễn những hoạt động văn hóa đặc sắc của các dân tộc trên địa bàn.

Trong chuyến phượt lên vùng cao, anh Lê Thông (52 tuổi) đã dừng chân check-in tại Làng Văn hóa truyền thống các dân tộc A Lưới. Anh Thông ấn tượng mạnh mẽ khi được tận mắt chiêm ngưỡng các công trình kiến trúc đặc trưng của các dân tộc và may mắn chứng kiến tái hiện lễ hội A Riêu Car, Aza Koonh (mừng lúa mới) của người Pa Cô - những nét văn hóa mà anh chỉ từng nghe qua nhưng nay được cảm nhận trọn vẹn.

Cùng với đó, trong không gian trưng bày ở Làng Văn hóa còn giới thiệu đến du khách các nghề thủ công truyền thống như: dệt Dèng, gốm, đan lát - những nghề gắn chặt với đời sống đồng bào vùng cao A Lưới.

Với kinh phí hơn 20 tỷ đồng từ các chương trình mục tiêu quốc gia, giai đoạn 1 của Làng Văn hóa đã hoàn thành các công trình như: các nhà sinh hoạt truyền thống của các dân tộc Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu; nhà sinh hoạt cộng đồng; hệ thống đường giao thông nội khu; các hạng mục phụ trợ và cây xanh cảnh quan.

Công trình kiến trúc truyền thống đặc trưng của đồng bào các dân tộc A Lưới tại Làng Văn hóa

Ông Lê Thanh Lục, Phó Trưởng phòng Văn hóa - xã hội xã A Lưới 3, cho biết: địa phương đang triển khai kế hoạch mở rộng giai đoạn 2 của Làng Văn hóa, đồng thời xây dựng Đề án “Bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch xã A Lưới 3” giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến 2035.

Trong đó, nhiều hạng mục mới sẽ được triển khai như: trưng bày trang phục, trang sức, nhạc cụ truyền thống; sản phẩm đan lát mây tre; các dụng cụ lao động, săn bắt và cả những hiện vật gắn với hai cuộc kháng chiến. Địa phương cũng hướng đến phục dựng các làng nghề truyền thống để hình thành sản phẩm du lịch trải nghiệm đặc trưng.

“Việc duy trì các lễ hội truyền thống ngay trong không gian Làng Văn hóa, kết nối với mô hình du lịch cộng đồng như homestay, chợ phiên, gian ẩm thực đặc trưng của người Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu sẽ góp phần phát huy các giá trị văn hóa, đồng thời mang lại lợi ích kinh tế cho người dân”, ông Lục nhấn mạnh.

Lễ hội Aza của đồng bào Pa Cô được tổ chức ở Làng Văn hóa truyền thống các dân tộc A Lưới

Thời gian qua, tại “ngôi nhà chung” này, ngành văn hóa đã tổ chức tái hiện 7 lễ hội do chính đồng bào làm chủ thể, kết hợp giới thiệu sản phẩm văn hóa đặc trưng. Hiện Làng đang lưu giữ và trưng bày hơn 500 hiện vật từ nhiều nguồn, giúp không gian thêm sinh động và có chiều sâu.

Ngoài các giá trị văn hóa, xã A Lưới 3 còn được thiên nhiên ưu đãi với thảm thực vật phong phú, phong cảnh hoang sơ của núi rừng Trường Sơn và khí hậu mát mẻ. Những lợi thế này tạo nền tảng để phát triển các loại hình du lịch cộng đồng, sinh thái và tham quan di tích lịch sử - hướng đi phù hợp với đặc trưng miền núi.

Tuy nhiên, đại diện xã A Lưới 3 thừa nhận địa phương vẫn còn nhiều hạn chế về hạ tầng du lịch, đặc biệt là giao thông vào một số điểm còn khó khăn; cơ sở lưu trú và dịch vụ hỗ trợ chưa đáp ứng nhu cầu. Bên cạnh đó, cơ chế thu hút đầu tư chưa đủ mạnh, khiến việc huy động nguồn lực xã hội hóa cho bảo tồn văn hóa và phát triển du lịch còn hạn chế.

Dù vậy, với định hướng lâu dài về bảo tồn văn hóa dân tộc và sự hỗ trợ từ các chương trình mục tiêu quốc gia, A Lưới 3 đang từng bước hoàn thiện hạ tầng, mở rộng sản phẩm du lịch và gìn giữ những giá trị đặc trưng của cộng đồng.

Làng Văn hóa truyền thống các dân tộc A Lưới được kỳ vọng sẽ trở thành điểm nhấn quan trọng, vừa bảo tồn văn hóa, vừa tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng cao.

SƠN THÙY

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/dan-toc-ton-giao/de-ngoi-nha-chung-cua-dong-bao-vung-cao-a-luoi-thanh-diem-den-hap-dan-184170.html