Để phố kể chuyện của Hà Nội

9 giờ trướcBài gốc

UBND TP Hà Nội vừa có tờ trình HĐND thành phố ban hành Nghị quyết về việc đặt tên, đổi tên và điều chỉnh độ dài đường phố và công trình công cộng trên địa bàn TP Hà Nội năm 2025. Theo đó, Hà Nội dự kiến có 38 đường, phố đặt tên mới, 6 phố điều chỉnh độ dài; 14 công trình công cộng đặt tên mới và 1 công trình công cộng được đổi tên thuộc 18 quận, huyện cũ.

Hàng Lọng là một trong 38 tuyến đường phố được đề xuất đặt tên. Đó là đoạn từ ngã tư giao phố Trần Bình Trọng đến ngã ba giao phố Yết Kiêu, dài 174m, lòng đường 7m, vỉa hè mỗi bên 3m. Lâu nay, không chỉ là một địa chỉ, một con phố quen thuộc, Hàng Lọng còn là cái tên gợi nhớ đến không gian phố phường xưa.

TP Hà Nội muốn khôi phục phố Hàng Lọng cho đoạn từ ngã tư giao phố Trần Bình Trọng đến ngã ba giao phố Yết Kiêu, dài 174m, lòng đường 7m, vỉa hè mỗi bên 3m.

Trong tờ trình của UBND TP Hà Nội cũng nêu rõ: "Đặt lại tên phố Hàng Lọng là mong muốn của chính quyền và nhân dân địa phương nhằm lưu giữ lại tên một phố "hàng" của Hà Nội xưa, tiếp tục giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử cho các thế hệ trẻ".

Hàng Lọng là tên một phố cổ trên địa bàn quận Hoàn Kiếm cũ. Theo tư liệu, tên phố Hàng Lọng xuất hiện vào khoảng cuối triều Lê đầu triều Nguyễn và đã qua nhiều lần đổi tên. Xuất xứ tên Hàng Lọng là do trước đây người dân vùng này làm và bán kiệu, ô, lọng cho các quan và đình chùa... Cuộc sống thay đổi, dù nghề xưa nay không còn, nhưng tên phố vẫn lưu giữ như một ký ức văn hóa, gắn bó với bản sắc phố cổ Hà Nội.

Vì vậy, việc đề nghị giữ lại tên phố này không chỉ nhằm thuận tiện trong nhận diện đô thị, mà còn là cách gìn giữ ký ức, bản sắc văn hóa của Thủ đô giữa nhịp sống hiện đại. Bởi, những cái tên như phố Hàng Lọng không chỉ là định danh địa lý mà còn là chứng tích kể lại câu chuyện của một Hà Nội nghìn năm văn hiến.

Chia sẻ với PV Báo Đại đoàn kết về thông tin này, nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến - người nghiên cứu về văn hóa Hà Nội cho rằng, việc khôi phục tên một số tuyến phố “hàng” liên quan đến nghề thủ công xưa là việc nên làm khi TP Hà Nội cũng như nhiều tỉnh, thành thay đổi tên phường, xã. Tên phố Hàng Lọng cũng như nhiều phố “Hàng” đã gắn bó với nghề thủ công xưa, gắn với ký ức của bao người Hà Nội.

“Các tên phố “Hàng” thường liên quan đến nghề thủ công hoặc buôn bán một mặt hàng, gợi nhớ phần văn hóa lịch sử của địa danh ấy” - nhà văn Ngọc Tiến chia sẻ.

Theo nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến, đây là nét đặc trưng của khu phố cổ Hà Nội, nơi từng là trung tâm kinh tế - thương mại sầm uất với các phường nghề. Ở Hà Nội, nhiều phố vẫn có tên nhưng không còn nghề như phố Hàng Bài là nơi sản xuất những quân bài lá nhưng nay không còn. Phố Hàng Đàn trước kia sản xuất đàn nhưng đến thế kỷ X cũng không còn. Nhiều phố “Hàng” đã mất đi nên nếu giờ mà để mất nữa là rất đáng tiếc” - ông Tiến nêu ý kiến.

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến chia sẻ, trước đây và cả sau này khi nhắc đến một địa chỉ người ta chỉ nói tên phố chứ cũng không ai hỏi ở phường nào. Đây cũng là thời điểm để đặt lại những tên phố đã mất, nhất là trong bối cảnh đơn vị quản lý đang thiếu hụt quỹ tên phố để đặt cho các tuyến đường mới.

“Việc khôi phục, bổ sung những tên phố xưa không chỉ góp phần làm phong phú thêm quỹ tên, mà còn là cách để gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa truyền thống - một việc làm cần thiết và đáng trân trọng trong quá trình phát triển đô thị hôm nay” - nhà văn Nguyễn Ngọc Tiến chia sẻ.

Một điều rất thú vị là nhiều khách du lịch nước ngoài khi đến phố cổ, họ thường bị hấp dẫn bởi những con phố mang dáng dấp làng nghề, truyền thống như Hàng Lọng, Hàng Đào, Hàng Bông, Hàng Bạc, Hàng Mắm, Hàng Tre… Những cái tên ấy không chỉ gợi mở sự tò mò, mà còn kể lại câu chuyện về một Hà Nội từng là trung tâm thủ công nghiệp sầm uất, nơi mỗi con phố là một phường nghề, mỗi tên gọi là một lát cắt văn hóa.

Và một số ý kiến cho rằng, giữ lại tên phố cũng có thể là bước khởi đầu để thành phố nghiên cứu phục dựng hoặc tái hiện những hình ảnh, sản phẩm gắn với nghề thủ công xưa trong không gian đô thị hoặc trong các sự kiện văn hóa, lễ hội.

V. Hà

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/de-pho-ke-chuyen-cua-ha-noi-10309894.html