Để trở thành người siêu cao tuổi

một ngày trướcBài gốc

Cuốn sách mới của Tiến sĩ Eric Topol không chỉ xem xét các phương pháp kéo dài tuổi thọ, mà còn tìm cách thách thức “sự nhảm nhí” của các phong trào phản khoa học - sau khi đại dịch Covid dường như khiến chúng phát triển mạnh mẽ đặc biệt trong xã hội Mỹ.

“Cuốn sách này đang cố gắng làm sáng tỏ sự thật, bác bỏ khoa học giả và vẽ nên một bức tranh lạc quan về cách chúng ta có thể ngăn ngừa ba căn bệnh làm ảnh hưởng đến tuổi thọ”, ông Topol, nhà sáng lập Viện nghiên cứu Scripps và là bác sĩ tim mạch, cho biết. Cuốn sách mới của ông, có tên “Super Agers: An Evidence-Based Approach to Longevity” (Người siêu cao tuổi: Phương pháp sống lâu dựa trên thực chứng).

Ông Topol lập luận rằng, chúng ta đang ở thời điểm thích hợp để tập trung ngăn ngừa ba căn bệnh lớn: ung thư, bệnh tim và bệnh thoái hóa thần kinh, dựa vào dữ liệu sinh trắc học mới có và sắp có, cũng như sức mạnh tính toán của trí tuệ nhân tạo.

Cuốn sách nêu lên những hiểu biết sâu sắc của ông Topol về “người cao tuổi khỏe mạnh”, một nhóm mà ông đã xác định là những người trên 80 tuổi nhưng không mắc các bệnh mạn tính như phần lớn người Mỹ trẻ tuổi hơn.

Y học chính xác

Để minh họa cho kiểu sức khỏe lý tưởng mà ông Topol hình dung, ông nhắc đến một trong những bệnh nhân của mình: Bà LR, 98 tuổi. Bà LR không mắc bệnh mạn tính nào, ngoại trừ chứng phù nề, mà bà đang gặp ông Topol để chữa trị. Bà vẫn tự lái xe đến phòng khám của ông.

Để ít bị bệnh hơn, mọi người cần một đơn thuốc được cá nhân hóa để giúp ngăn ngừa các tình trạng bệnh hình thành trong nhiều năm. Triết lý này được gọi là “y học chính xác”.

Quan niệm của ông Topol về sức khỏe lâu dài khác với một số tư tưởng đáng chú ý khác, như của những người phản đối vắc-xin và từ chối khoa học hiện đại. Ông Topol tin rằng vắc-xin sẽ giúp chúng ta tiến tới một tương lai mà các ứng dụng của nó có thể được mở rộng để ngăn ngừa ung thư hoặc bệnh Alzheimer.

TS Eric Topol đề xuất kết hợp các biện pháp can thiệp y tế này với một lối sống lành mạnh: ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và cá (đôi khi được gọi là chế độ ăn Địa Trung Hải), lượng caffeine và rượu vừa phải, tập thể dục thường xuyên, tích cực hoạt động xã hội và ngủ sâu. “Hiển nhiên là mọi người đều nên làm tất cả những điều này”, ông Topol nói. “Vấn đề ở đây là: hầu như không ai tuân theo cả”.

Tiến sĩ Eric Topol.

Theo ông, y học cá nhân hóa và chính xác có thể vượt qua rào cản lớn nhất: hành vi con người. Thói quen ăn uống và tập thể dục rất khó thay đổi, ngay cả khi bằng chứng về những lợi ích của chúng rất thuyết phục.

“Tuy nhiên, nếu chúng tôi nói cụ thể “Bạn có nguy cơ gặp bệnh” thì nó trở thành một rủi ro thực sự. Khi bác sĩ có thể xác nhận điều đó dựa trên nhiều dữ liệu khác nhau, mọi người sẽ hiểu rõ bệnh nào họ cần phải tránh, và cách họ có thể ngăn ngừa được nó”, ông nói.

Ông Topol cảnh báo rằng, tương lai lạc quan này đã thay đổi đáng kể trong những tháng gần đây, ít nhất là ở Mỹ. Không lâu sau khi ông viết xong cuốn sách, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã bổ nhiệm ông Robert F. Kennedy Jr, làm bộ trưởng Bộ Y tế. Ông Kennedy bác bỏ nhiều nguyên tắc cơ bản của y học hiện đại - từ lý thuyết nền tảng về vi trùng đã tồn tại hàng thế kỷ đến nguyên lý hiện đại hơn rằng sức khỏe là quyền con người.

Kể từ khi nhậm chức, ông Kennedy đã cắt giảm 20.000 nhân viên khỏi Bộ Y tế, tức khoảng một phần tư lực lượng. Trong quý đầu tiên năm 2025, ông đã hủy bỏ hàng trăm khoản tài trợ tại Viện Y tế Quốc gia, đóng băng quỹ cho các nhà nghiên cứu về các bệnh như Alzheimer và cắt giảm 2 tỷ USD vốn dành cho các khoản tài trợ nghiên cứu khoa học.

Ông đã chấm dứt nhiều chương trình tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh; đóng cửa các phòng xét nghiệm quan trọng về bệnh lây truyền qua đường tình dục; đưa những người ủng hộ phong trào chống vắc-xin vào các vị trí có quyền lực; và thu hồi 11 tỷ USD tiền quỹ y tế từ các cộng đồng địa phương. Các chuyên gia khoa học với nhiều thập kỷ kinh nghiệm đã bị buộc thôi việc.

Tuy nhiên, tầm nhìn của ông Topol vươn xa hơn tình hình biến động hiện tại ở Mỹ. Ông đề cập đến việc các nước châu Âu đã cấm nhiều chất không lành mạnh từ rất lâu trước khi Mỹ hành động, như chất phụ gia thực phẩm và các chất độc như chì.

Ngọc Diệp (theo theguardian.com, ngày 8/5/2025)

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/de-tro-thanh-nguoi-sieu-cao-tuoi-post1741092.tpo