Đề xuất 5 mô hình xây dựng trạm sạc xe điện ở TP.HCM

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 12-8, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM tổ chức hội thảo về kinh nghiệm quốc tế và mô hình tiềm năng phát triển trạm sạc năng lượng mặt trời tại TP.HCM thuộc Đề tài “Xây dựng cơ chế khuyến khích đầu tư phát triển trạm sạc xe điện sử dụng năng lượng mặt trời tại TP.HCM” do Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế (CIT) trình bày.

Thách thức mà TP.HCM đầu tư hệ thống trạm sạc

Theo đơn vị này việc phát triển hạ tầng trạm sạc xe điện (EV) tích hợp năng lượng mặt trời (NLMT) tại TP.HCM là một yêu cầu khách quan, xuất phát từ sự đồng bộ giữa các cam kết chính trị, chiến lược quốc gia và các áp lực kinh tế - xã hội tại đô thị. Bối cảnh này tạo ra động lực và cơ hội chiến lược để tái cấu trúc hệ thống giao thông theo hướng bền vững.

Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế đề xuất 5 mô hình trạm sạc làm sao để đáp ứng được sử dụng an toàn, tiện lợi và nhanh gọn cho người sử dụng. Ảnh: HOÀNG GIANG

Đáng chú ý, gần 9,2 triệu phương tiện tại TP.HCM, với khí thải giao thông chiếm 40% tổng lượng phát thải, gây áp lực nghiêm trọng lên hạ tầng và môi trường. Do đó đề án chuyển đổi xe 2 bánh cho khoảng 400.000 tài xế công nghệ sẽ tạo ra thị trường cho các nhà đầu tư hạ tầng sạc, đặc biệt là mô hình đổi pin, giúp giải quyết vấn đề hiệu suất trong giai đoạn đầu.

Tuy nhiên, Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM xác định các vấn đề và rào cản chính sách tại TP.HCM như vấn đề cân bằng giữa an toàn lưới điện và phát triển NLMT. Đây được xác định là một trong những rào cản chính sách lớn, cần sự đồng thuận giữa các nhà quản lý, đơn vị điện lực và nhà đầu tư.

Một mặt, có định hướng phát triển NLMT để cung cấp điện cho hạ tầng sạc. Mặt khác, có những lo ngại về tác động của nguồn năng lượng tái tạo biến thiên lên sự an toàn và ổn định của lưới điện.

Việc tích hợp công nghệ PV+BESS được xem là giải pháp kỹ thuật để giải quyết vấn đề này, giúp giảm tải đỉnh và tăng độ tin cậy. Do đó, cuộc đối thoại cần tập trung vào phương thức tích hợp an toàn và hiệu quả.

Cùng với đó là các rào cản về đầu tư các chính sách riêng biệt nếu hai phân khúc thị trường sạc nhanh và đổi pin, làm sao để tiện dụng cho người sử dụng. TP.HCM có một cơ cấu thị trường EV đặc thù, đòi hỏi các giải pháp chính sách riêng biệt cho hai phân khúc chính này.

Ví dụ sạc nhanh cho ô tô điện, đòi hỏi công suất lớn, công nghệ phức tạp (sạc nhanh DC), và thường đi kèm mô hình PV+BESS để quản lý tác động lên lưới điện.

Còn việc sạc/đổi pin cho xe máy điện, đây là thị trường đại chúng, giải quyết các vấn đề về không gian sạc hạn hẹp và thời gian chờ đợi. Một yêu cầu cho phân khúc này là xây dựng và ban hành một bộ tiêu chuẩn quốc gia về pin và cổng kết nối. Nếu không có tiêu chuẩn chung, mô hình đổi pin sẽ không thể mở rộng quy mô, bị phân mảnh giữa các nhà sản xuất, làm giảm hiệu quả đầu tư và sự tiện lợi cho người dùng.

Đề xuất 5 mô hình trạm sạc cho TP.HCM

Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế cho biết sau khi phân tích kinh nghiệm từ các thị trường tiên phong trên thế giới như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Bắc Âu, Úc và Ấn Độ cung cấp một khung tham chiếu, giúp Việt Nam và TP.HCM xây dựng một lộ trình phát triển hiệu quả thông qua việc học hỏi kinh nghiệm và áp dụng các bài học thành công.

Hiện nay tại TP.HCM có nhiều mô hình trạm sạc và được nhiều người dân sử dụng. Ảnh: THY NHUNG

Dựa trên kinh nghiệm quốc tế và bối cảnh của TP.HCM, năm mô hình kỹ thuật-kinh tế được xác định là có tiềm năng ứng dụng như sau:

1. Nối lưới (Grid+PV): Đây là giải pháp có chi phí đầu tư thấp, phù hợp để triển khai nhanh tại các bãi đỗ xe của tòa nhà văn phòng, trung tâm thương mại. Mô hình này tận dụng "văn hóa tự sản tự tiêu" đã hình thành tại TP.HCM từ các dự án điện mặt trời áp mái.

2. Tích hợp Lưu trữ (Grid + PV + BESS): Đây là giải pháp để giải quyết vấn đề ổn định lưới điện. Việc bổ sung hệ thống lưu trữ năng lượng bằng Pin (BESS) giúp lưu trữ năng lượng mặt trời dư thừa để sử dụng vào giờ cao điểm, giảm phụ tải đỉnh và đảm bảo cung cấp sạc nhanh công suất lớn. Mô hình này cần thiết cho các trung tâm sạc công cộng trên cao tốc và trong các khu công nghiệp.

3. Đổi pin (Battery Swapping): Được đánh giá là mô hình phù hợp cho thị trường xe máy điện của TP.HCM. Mô hình này giải quyết hai rào cản chính đối với người dân đô thị: không có chỗ sạc tại nhà và thời gian chờ đợi lâu.

4. Độc lập (Off-grid): Là một mô hình ngách, phù hợp cho các khu vực đặc thù như Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ, nơi việc tiếp cận lưới điện tương đối khó khăn hoặc không phù hợp về mặt môi trường.

5. Vehicle To Grid – Xe đến Lưới (V2G): Đây là tầm nhìn dài hạn, trong đó mỗi xe điện có thể hoạt động như một tài sản năng lượng phân tán. Công nghệ Vehicle-to-Grid (V2G) cho phép xe xả năng lượng ngược lại lưới để cung cấp các dịch vụ hỗ trợ.

Mô hình này cần được triển khai dưới dạng các dự án thí điểm có kiểm soát (Regulatory Sandbox) tại các khu đô thị mới hoặc với các đội xe doanh nghiệp tập trung để từng bước xây dựng khung pháp lý và kỹ thuật.

Các mô hình này không nên được xem xét riêng mà cần được coi là một hệ sinh thái có tính tương hỗ. Việc đầu tư vào mô hình đổi pin cho xe máy trong giai đoạn ngắn hạn sẽ tạo ra một đội xe pin lớn, được quản lý tập trung.

Về trung và dài hạn, đội xe này có thể cung cấp các dịch vụ V2G, tạo thành một nhà máy điện ảo (VPP) phân tán. Do đó, việc đầu tư vào hạ tầng đổi pin trong giai đoạn hiện tại có thể tạo nền tảng cho thị trường V2G trong tương lai.

Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM

Đơn vị này cũng đề xuất lộ trình khuyến khích theo giai đoạn cho TP.HCM. Một lộ trình phát triển theo từng giai đoạn được đề xuất nhằm tập trung nguồn lực và giải quyết các thách thức một cách tuần tự.

THY NHUNG

Nguồn PLO : https://plo.vn/de-xuat-5-mo-hinh-xay-dung-tram-sac-xe-dien-o-tphcm-post865176.html