Đề xuất bỏ hoạt động thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành

12 giờ trướcBài gốc

Như PLO đã thông tin, thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Thanh tra chính phủ đang xây dựng dự thảo Luật Thanh tra sửa đổi.

Theo đó, cơ quan này đã đề xuất tổ chức các cơ quan thanh tra theo hướng tập trung, thống nhất về một đầu mối theo hai cấp ở Trung ương và địa phương.

Phó tổng Thanh tra Chính phủ, Dương Quốc Huy công bố Quyết định thanh tra chuyên đề tại tỉnh Bắc Giang, Hải Dương và Phú Thọ vào tháng 1-2025. Ảnh: TTCP

Hệ thống ngành thanh tra sau khi sắp xếp được đề xuất trong dự thảo bao gồm bốn đơn vị là: (1) Thanh tra Chính phủ; (2) Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; (3) Cơ quan thanh tra trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân; Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thanh tra Cơ yếu; (4) Cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên (Thanh tra theo điều ước quốc tế).

Bên cạnh đề xuất mô hình tổ chức lại hệ thống các cơ quan Thanh tra thì cơ quan chủ trì soạn thảo cũng đề xuất không quy định về thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành như Luật Thanh tra năm 2022.

Cụ thể, theo Luật Thanh tra 2022, hoạt động thanh tra bao gồm: thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Trong đó, Thanh tra hành chính là thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý của cơ quan quản lý Nhà nước.

Còn thanh tra chuyên ngành là thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý theo ngành, lĩnh vực.

Lý do lược bỏ hai hoạt động thanh tra này là vì thực tế cho thấy, hoạt động thanh tra chuyên ngành thực chất là hoạt động kiểm tra nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm, phục vụ yêu cầu quản lý Nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Việc thực hiện kiểm tra với thời gian ngắn, thủ tục đơn giản và không cần sự kiểm soát bằng thủ tục chặt chẽ như hoạt động thanh tra.

"Quy định này là phù hợp do sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, các cơ quan thanh tra được tổ chức theo hướng tập trung thành 2 cấp, ở Trung ương và địa phương... Các Bộ, sở không còn chức năng thanh tra thì thực hiện kiểm tra chuyên ngành để phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước của Bộ trưởng, Giám đốc sở. Các hoạt động thanh tra do Thanh tra Chính phủ, Thanh tra tỉnh và một số cơ quan thanh tra khác tiến hành sẽ thực hiện thống nhất theo trình tự, thủ tục chung.

Để giúp Thủ trưởng các cơ quan nhà nước có cơ sở pháp lý đầy đủ cho việc thực hiện kiểm tra chuyên ngành, khoản 1 Điều 6 của Dự thảo quy định về thẩm quyền của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ quy định về hoạt động kiểm tra trong lĩnh vực quản lý nhà nước của mình", dự thảo Tờ trình Dự thảo Luật nêu rõ.

Quản lý tập trung, giảm bớt đầu mối là hợp lý

Trong tình hình tất cả các ngành, các cấp thực hiện sắp xếp lại để tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu lực hiệu quả theo Nghị quyết 18 thì ngành Thanh tra đề xuất tổ chức lại theo hướng chỉ còn hai cấp thanh tra ở Trung ương (Thanh tra Chính phủ) và địa phương (Thanh tra tỉnh/thành phố) theo tôi là hợp lý.

Thanh tra là hoạt động xem xét, đánh giá và xử lý của cơ quan thanh tra đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Từ trước đến nay từ các Bộ, Sở ban ngành đều có cơ quan thanh tra để tiếp nhận, giải quyết những phản ánh, tố cáo. Tuy nhiên, hoạt động này mang tính chất giống như kiểm tra nội bộ.

Thay vì phải tiến hành một cuộc thanh tra với trình tự, thủ tục chặt chẽ (ban hành kế hoạch thanh tra, công bố quyết định thanh tra...) thì việc kiểm tra sẽ giúp vấn đề được giải quyết nhanh hơn. Hơn nữa mỗi ngành, lĩnh vực hoạt động thanh tra lại có những đặc thù, khối lượng công việc khác nhau. Có ngành cơ quan thanh tra phải xử lý rất nhiều vấn đề, áp lực công việc; có ngành cơ quan thanh tra lại "dễ thở" hơn. Do vậy việc quy về một đầu mối vừa đảm bảo tinh gọn bộ máy, vừa đảm bảo hoạt động hiệu quả, tận dụng được tối đa nguồn lực.

Về thanh tra cấp huyện, như chúng ta đã biết sắp tới đây cơ quan hành chính cấp huyện sẽ không còn, mô hình tổ chức mới là cấp tỉnh và cấp xã. Do vậy việc lược bỏ cơ quan thanh tra cấp huyện quy về một đầu mối là Thanh tra tỉnh là hợp lý

Luật sư, Đỗ Thanh Trung Đoàn Luật sư TP.HCM

HỮU ĐĂNG

Nguồn PLO : https://plo.vn/video/de-xuat-bo-hoat-dong-thanh-tra-hanh-chinh-va-thanh-tra-chuyen-nganh-post840231.html