Đề xuất bổ sung thẩm quyền mới của cấp xã trong ban hành văn bản quy phạm pháp luật

9 giờ trướcBài gốc

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyên Hải Ninh cho biết, việc xây dựng luật nhằm thể chế hóa đầy đủ quan điểm chỉ đạo của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, định hướng sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương về tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị (Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã).

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Cùng với đó thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị "về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia", hoàn thiện hơn nữa các quy định trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh đó, một số quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) hiện hành cần được quy định cụ thể hơn để thuận lợi trong quá trình triển khai thi hành luật.

Theo đó, Dự thảo Luật bỏ thẩm quyền ban hành VBQPPL của HĐND, UBND cấp huyện thay thế bằng thẩm quyền ban hành VBQPPL của HĐND, UBND cấp xã. Sửa đổi quy định HĐND cấp tỉnh ban hành nghị quyết để quy định về chính sách, biện pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách, quốc phòng, an ninh ở địa phương… Ngoài ra về việc bổ sung nội dung phân cấp, sẽ nghiên cứu để quy định phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương được sửa đổi trong Kỳ họp thứ 9 sắp tới.

Liên quan đến việc xử lý đối với các văn bản của các cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật khi sắp xếp tổ chức, bộ máy, Dự thảo Luật bổ sung khoản 4, 5, 6 và khoản 7 Điều 72 của Luật để xử lý văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ban hành và hoàn thành việc xử lý trước ngày 1/3/2027.

Đồng thời, Dự thảo Luật cũng quy định, HĐND, UBND cấp xã được ban hành văn bản hành chính để lựa chọn việc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính cấp xã trước sắp xếp hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính cấp xã trước sắp xếp. Tuy nhiên, Dự thảo Luật quy định HĐND cấp xã, UBND cấp xã không được quy định hiệu lực trở về trước.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyên Hải Ninh trình bày Tờ trình tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Dự thảo cũng bổ sung các quy định để đáp ứng yêu cầu về đổi mới, sáng tạo, chuyển đổi số theo Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Cụ thể là bổ sung: nội dung đánh giá tác động kinh tế, xã hội phải đánh giá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; trách nhiệm của Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc tham gia thẩm định dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết có nội dung liên quan đến khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; nội dung thẩm định, thẩm tra: “việc ứng dụng, thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số”; thành phần hồ sơ “Bản đánh giá thủ tục hành chính, việc ứng dụng, thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; việc phân quyền, phân cấp, bảo đảm bình đẳng giới, chính sách dân tộc (nếu có).

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật – Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Điểm c khoản 1 Điều 21, khoản 2 Điều 22 của luật hiện hành được đề xuất bổ sung thẩm quyền HĐND cấp tỉnh, cấp xã ban hành nghị quyết để quy định “phân cấp”, UBND cấp xã ban hành quyết định để “phân cấp”.

Cơ quan thẩm tra nhận thấy, quy định này là chưa thống nhất với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, theo đó việc phân cấp chỉ đặt ra đối với hoạt động của hệ thống cơ quan hành chính nhà nước. Do đó, đề nghị lược bỏ quy định nêu trên để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Có ý kiến đề nghị không quy định UBND cấp xã có thể “phân cấp” cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác trực thuộc, vì chính quyền cấp xã phải gần dân, sát dân nên cần trực tiếp thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật – Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo thẩm tra. Ảnh: Quochoi.vn

Ủy ban Pháp luật – Tư pháp của Quốc hội cũng tán thành với nhận định trong Tờ trình của Chính phủ cho rằng việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp sẽ có tác động đến hiệu lực của VBQPPL do HĐND và UBND các địa phương nơi thực hiện sắp xếp đã ban hành.

Tuy nhiên, hiệu lực của VBQPPL trong trường hợp nhập, chia, điều chỉnh địa giới của đơn vị hành chính đã được quy định tại Điều 54 của Luật BHVBQPPL và hoàn toàn có thể áp dụng phù hợp đối với các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã chịu tác động trong lần thực hiện sắp xếp này.

Do đó, cơ quan này đề nghị rà soát quy định tại khoản 2 Điều 54 để cần thiết thì đề xuất sửa đổi, bổ sung; chỉ quy định chuyển tiếp để xử lý đối với VBQPPL của chính quyền cấp huyện kết thúc hoạt động.

Tại phiên họp, các thành viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận, Dự thảo Luật đã quán triệt, bám sát yêu cầu của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia để đề xuất những nội dung sửa đổi phù hợp với tình hình mới.

Phát biểu kết luận nội dung họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đánh giá cao Chính phủ, Bộ Tư pháp đã chủ động, nỗ lực phối hợp với các cơ quan có liên quan trong chuẩn bị hồ sơ dự án Luật trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội theo đúng kế hoạch đề ra. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đã tích cực phối hợp với các cơ quan của Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo để nghiên cứu tiến hành thẩm tra. Báo cáo thẩm tra thể hiện đầy đủ, toàn diện, nêu rõ quan điểm về từng nội dung.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh, nguyên tắc chung là chỉ sửa những điều, khoản bắt buộc phải sửa để phục vụ công việc sắp xếp, đổi mới, tinh gọn tổ chức bộ máy, đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo trong thời gian tới.

Nguyễn Vũ

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/de-xuat-bo-sung-tham-quyen-moi-cua-cap-xa-trong-ban-hanh-van-ban-quy-pham-phap-luat.686506.html