Đề xuất bỏ TAND cấp cao, tăng Thẩm phán TAND Tối cao lên 23-27 người

12 giờ trướcBài gốc

Chiều 26/4, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (TAND).

Trình bày tờ trình, Phó Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Văn Tiến cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức hệ thống Tòa án theo hướng không tổ chức TAND cấp cao, TAND cấp huyện; thành lập TAND khu vực; chuyển các TAND sơ thẩm chuyên biệt thành các Tòa chuyên trách trong TAND khu vực.

"Theo đó, mô hình tổ chức hệ thống Tòa án gồm: TAND Tối cao; TAND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; TAND khu vực", ông Nguyễn Văn Tiến nói.

Phó Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Văn Tiến. (Ảnh: quochoi.vn)

Trên cơ sở mô hình tổ chức hệ thống Tòa án 3 cấp, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của các Tòa án.

Với TAND Tối cao, Phó Chánh án TAND Tối cao cho biết, bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn phúc thẩm các vụ án hình sự mà bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật của TAND cấp tỉnh bị kháng cáo, kháng nghị.

Bên cạnh đó, bổ sung quy định trong cơ cấu tổ chức của TAND Tối cao có các Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của các Tòa phúc thẩm TAND Tối cao theo đề nghị của Chánh án TAND Tối cao.

"Tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao từ 13 - 17 người lên thành từ 23 - 27 người để đảm bảo đủ nguồn nhân lực giải quyết kịp thời, chất lượng đối với khối lượng công việc giám đốc thẩm, tái thẩm tăng thêm từ TAND cấp cao chuyển về để đáp ứng chỉ tiêu, yêu cầu của Quốc hội", Phó Chánh án Nguyễn Văn Tiến nêu rõ,

Ông Nguyễn Văn Tiến dẫn thống kê trung bình mỗi năm TAND Tối cao giải quyết 2.800 đơn (vụ)/3.400 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm thuộc thẩm quyền; giải quyết, xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 200 vụ/năm.

3 TAND cấp cao giải quyết 6.500 đơn (vụ)/7.900 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm thuộc thẩm quyền; giải quyết, xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 800 vụ.

Như vậy, sau khi tiếp nhận một phần nhiệm vụ giám đốc thẩm, tái thẩm của các TAND cấp cao, dự báo TAND Tối cao sẽ phải giải quyết khoảng 11.000 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm/năm; xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 1.000 vụ/năm. Với khối lượng công việc như vậy, đòi hỏi phải tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao mới đáp ứng được yêu cầu của công việc.

Do số lượng Thẩm phán TAND Tối cao có sự điều chỉnh nên cần sửa đổi, bổ sung quy định của Luật hiện hành theo hướng tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao được tuyển chọn, bổ nhiệm theo quy định lên không quá 3 người để đảm bảo tỷ lệ Thẩm phán TAND Tối cao được bổ nhiệm từ nguồn ngoài Tòa án không quá 10% số lượng Thẩm phán TAND Tối cao.

Với TAND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, ông Nguyễn Văn Tiến thông tin dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định về nhiệm vụ xét xử sơ thẩm của TAND cấp tỉnh theo hướng TAND cấp tỉnh sơ thẩm vụ án hình sự theo quy định của Luật.

Cùng đó là bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của TAND khu vực đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo quy định của luật. Sửa đổi, bổ sung quy định về cơ cấu tổ chức của TAND cấp tỉnh theo hướng gồm Ủy ban Thẩm phán, các Tòa chuyên trách, bộ máy giúp việc; đồng thời, giao Chánh án TAND Tối cao quyết định thành lập và quy định nhiệm vụ, quyền hạn của bộ máy giúp việc của TAND cấp tỉnh.

Với TAND khu vực, theo Chánh án TAND Tối cao, sẽ cơ cấu lại các TAND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương thành TAND khu vực.

Và sửa đổi, bổ sung quy định về cơ cấu tổ chức của TAND khu vực theo hướng bổ sung quy định tại một số TAND khu vực thành lập Tòa Phá sản, Tòa Sở hữu trí tuệ, phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của các Tòa chuyên trách này do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng. (Ảnh: quochoi.vn)

Thẩm tra nội dung số lượng Thẩm phán TAND Tối cao, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị cân nhắc thận trọng việc tăng số lượng thành viên Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao để phù hợp với chủ trương của Đảng về tinh gọn tổ chức bộ máy.

"Theo đó, thay vì tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao thêm thì cần bổ sung, tăng cường năng lực cho đội ngũ công chức, Thẩm phán làm công tác tham mưu giải quyết án; nâng cao chất lượng xét xử sơ thẩm, phúc thẩm; nghiên cứu, sửa đổi quy định giám đốc thẩm tại các luật tố tụng để quy định chặt chẽ điều kiện nộp đơn, căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm, tránh khiếu nại không có điểm dừng, dồn việc lên TAND Tối cao", ông Hoàng Thanh Tùng nói.

Bên cạnh đó, theo ông Hoàng Thanh Tùng, Thẩm phán TAND Tối cao là cán bộ thuộc diện Ban Bí thư quản lý. Việc tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao là vấn đề quan trọng, liên quan đến chủ trương của Đảng, do đó đề nghị Thẩm phán TAND Tối cao xin ý kiến cấp có thẩm quyền theo quy định.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung điều kiện bổ nhiệm thẩm phán TAND Tối cao trong trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền quyết định. Theo đó, người được đề nghị bổ nhiệm phải đang là Thẩm phán TAND hoặc có đủ 5 năm làm Vụ trưởng hoặc tương đương tại TAND Tối cao.

Vấn đề này, theo cơ quan thẩm tra, thẩm phán TAND Tối cao là chức danh tư pháp đặc biệt, thuộc diện Ban Bí thư quản lý. Luật hiện hành quy định trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền quyết định nhưng phải có thời gian tối thiểu 5 năm là Thẩm phán TAND.

"Việc bỏ điều kiện về thời gian tối thiểu này có thể dẫn đến trường hợp một người mới được bổ nhiệm thẩm phán TAND có thể được xem xét bổ nhiệm ngay làm Thẩm phán TAND Tối cao là chưa hợp lý, do đó đề nghị giữ như quy định hiện hành", Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nói.

Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí. (Ảnh: quochoi.vn)

Giải trình sau đó, Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí cho biết, việc tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao lên 23 - 27 người đã được Bộ Chính trị, Trung ương thông qua.

Ông Lê Minh Trí nhận định, với mô hình mới, nếu để số lượng 17 Thẩm phán TAND Tối cao thì "không đủ sức để làm việc" nên mong Ủy ban Thường vụ Quốc hội chia sẻ.

Về điều kiện bổ nhiệm Thẩm phán TAND Tối cao, Chánh án Lê Minh Trícho biết, điều này giải quyết các vướng mắc trong thực tế, chứ không phải lo những người được bổ nhiệm không có kinh nghiệm.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội ủng hộ đề xuất tăng số lượng Thẩm phán TAND Tối cao lên 23 - 27 người, cũng như ủng hộ mở rộng đối tượng để chọn bổ nhiệm làm Thẩm phán TAND Tối cao.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị TAND Tối cao phối hợp với các cơ quan hoàn thiện hồ sơ để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9.

Anh Văn

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/de-xuat-bo-tand-cap-cao-tang-tham-phan-tand-toi-cao-len-23-27-nguoi-ar940056.html