Đề xuất cho Chính phủ được sửa luật, nghị quyết do Chính phủ trình

8 giờ trướcBài gốc

Chiều 20/6, Quốc hội đã nghe các báo cáo, tờ trình về dự thảo Nghị quyết về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Tháo gỡ ngay vướng mắc do pháp luật trong lĩnh vực ưu tiên, quan trọng

Thay mặt Chính phủ trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết việc ban hành nghị quyết nhằm tạo cơ sở pháp lý để kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật trong các lĩnh vực quan trọng, ưu tiên, cấp bách cần xử lý ngay.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày tờ trình

Dự thảo Nghị quyết được bố cục thành 7 điều. Trong đó, về tiêu chí xác định khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, Điều 2 dự thảo Nghị quyết quy định 3 tiêu chí, gồm:

Quy định mâu thuẫn, chồng chéo trong cùng một văn bản quy phạm pháp luật hoặc giữa các văn bản quy phạm pháp luật.

Quy định của văn bản quy phạm pháp luật không rõ ràng, không hợp lý, không khả thi, gây khó khăn trong áp dụng, thực hiện pháp luật.

Quy định của văn bản quy phạm pháp luật tạo gánh nặng chi phí tuân thủ; hạn chế việc đổi mới, sáng tạo, phát triển mô hình kinh doanh mới, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hội nhập quốc tế.

Để xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, dự thảo Nghị quyết quy định 2 phương án.

Một là giải thích hoặc hướng dẫn áp dụng văn bản quy phạm pháp luật theo quy định tại Điều 60, 61 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Hai là ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh hoặc sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành.

Cụ thể, các khó khăn, vướng mắc do quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải được xử lý theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Bên cạnh đó, khoản 3 Điều 4 dự thảo Nghị quyết cho phép Chính phủ được ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định có liên quan tại luật, nghị quyết của Quốc hội do Chính phủ trình, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội tại phiên họp, kỳ họp gần nhất. Điều này nhằm đảm bảo tính linh hoạt, kịp thời tháo gỡ những “điểm nghẽn” trong thời gian luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chưa được sửa đổi, bổ sung.

Trường hợp đồng thời phải sửa đổi, bổ sung các luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không do Chính phủ trình thì phải xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật để xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật khác được thực hiện theo thủ tục rút gọn quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Trường hợp cần xây dựng, ban hành văn bản trong trường hợp đặc biệt thì báo cáo cơ quan có thẩm quyền quyết định theo quy định tại Điều 52 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Đối với các khó khăn, vướng mắc do quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội không do Chính phủ trình và không thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết để điều chỉnh, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Đối với các khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các khó khăn, vướng mắc do quy định của các văn bản quy phạm pháp luật khác thì cơ quan ban hành văn bản phải sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 và được thực hiện đến hết ngày 28/2/2027.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra.

Ưu tiên giải pháp sửa đổi luật, nghị quyết

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp và các cơ quan của Quốc hội cơ bản nhất trí với phạm vi điều chỉnh của Nghị quyết như đề xuất của Chính phủ.

Tuy nhiên, để bảo đảm chặt chẽ, cơ quan thẩm tra đề nghị xác định rõ một số nội dung quan trọng, mang tính nền tảng, các nguyên tắc hiến định liên quan đến tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước, các quy định về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, về tội phạm và hình phạt, về tố tụng tư pháp,... không áp dụng Nghị quyết này. Đồng thời, ưu tiên giải pháp sửa đổi luật, nghị quyết để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là đối với các dự án luật, nghị quyết thuộc Chương trình lập pháp năm 2025 - 2026.

Về phương án xử lý, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành giao Chính phủ ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định có liên quan tại luật, nghị quyết của Quốc hội do Chính phủ trình nhằm kịp thời tháo gỡ ngay những “điểm nghẽn”, tương tự như cơ chế xử lý đặc thù đã được quy định trong một số luật, nghị quyết của Quốc hội.

Tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu bổ sung điều kiện đối với nội dung Hiến pháp quy định phải được điều chỉnh bằng luật thì trước khi Chính phủ ban hành văn bản xử lý cần báo cáo xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đối với hiệu lực thi hành, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cơ bản tán thành quy định Nghị quyết có hiệu lực thi hành đến hết ngày 28/2/2027 nhằm đủ thời gian rà soát, xử lý các khó khăn, vướng mắc và sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh, nghị quyết có liên quan.

Tuy nhiên, Nghị quyết số 66-NQ/TW yêu cầu “năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật”. Do đó, đề nghị xác định rõ trong năm 2025 cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật và đến ngày 28/2/2027 phải hoàn thành việc sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh, nghị quyết có liên quan.

Về thời điểm có hiệu lực của nghị quyết, Ủy ban đề nghị quy định nghị quyết có hiệu lực từ ngày được Quốc hội thông qua để các cơ quan, tổ chức kịp thời triển khai thực hiện, đáp ứng yêu cầu rất khẩn trương của thực tiễn.

Tại Thông báo số 05-TB/BCĐTW ngày 11/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo:

Tập trung rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, nhất là những quy định có mâu thuẫn, chồng chéo, các quy định bất hợp lý, không khả thi, quy định không rõ ràng, tạo ra nhiều cách hiểu khác nhau trong hệ thống pháp luật; Báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết của Quốc hội về xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật vào đợt 2, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Hoàng Yến

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/de-xuat-cho-chinh-phu-duoc-sua-luat-nghi-quyet-do-chinh-phu-trinh-178686.html