Đề xuất điều chỉnh thuế nhập khẩu ưu đãi trong bối cảnh biến động toàn cầu

3 ngày trướcBài gốc

Bộ Tài chính sẽ điều chỉnh mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) đối với một số mặt hàng, nhằm đảm bảo các mục tiêu quan trọng. Ảnh Internet.

Hướng tới cân bằng cán cân thương mại

Trước tình hình căng thẳng thương mại và địa chính trị giữa các nước lớn, Bộ Tài chính đã rà soát tổng thể các mức thuế, bao gồm thuế nhập khẩu ưu đãi MFN (áp dụng cho các nước trong Tổ chức Thương mại thế giới - WTO), thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt (áp dụng cho các quốc gia có Hiệp định thương mại tự do - FTA với Việt Nam), thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường và thuế giá trị gia tăng.

Theo ông Nguyễn Quốc Hưng, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính), Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này, và các thành viên Chính phủ cũng đã có ý kiến đóng góp. Trong Chỉ thị số 06/CT-TTg và tại phiên họp Thường trực Chính phủ ngày 23/3/2025, Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính khẩn trương trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngay trong tháng 3/2025.

Việc rà soát nhằm đánh giá các mặt hàng mà các nước quan tâm, cũng như mức thuế mà các nước này áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu. Qua đó, Việt Nam có thể xây dựng chính sách thuế phù hợp để cải thiện cán cân thương mại.

So sánh tổng thể với các quốc gia là Đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam, mức thuế tổng thể hiện nay của Việt Nam cao hơn so với các nước này.

Theo Bộ Tài chính, đối với 11 trong số 12 quốc gia có Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam, tại thời điểm đàm phán, Việt Nam thuộc nhóm các nước kém phát triển trong ASEAN.

Vì vậy, Việt Nam thường yêu cầu nguyên tắc có đi có lại và tính đến yếu tố “trình độ phát triển” khi đàm phán. Điều này dẫn đến mức độ cắt giảm thuế quan của Việt Nam chậm hơn hoặc thấp hơn so với các quốc gia khác trong Hiệp định. Kết quả là, đối với cùng một mặt hàng, Việt Nam thường áp dụng mức thuế cao hơn so với mức thuế các nước dành cho Việt Nam.

Riêng đối với Hoa Kỳ - đối tác thương mại đang áp dụng thuế suất MFN và có thặng dư thương mại lớn với Việt Nam - kết quả rà soát cho thấy hầu hết các mặt hàng Việt Nam đều chịu thuế suất cao hơn so với mức thuế mà Hoa Kỳ áp dụng.

Đảm bảo sự thống nhất giữa các mức thuế suất

Tại dự thảo Nghị định sửa đổi áp dụng cho mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với một số mặt hàng trong Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi theo Danh mục hàng hóa chịu thuế, ban hành kèm theo Nghị định số 26/2023/NĐ-CP, Bộ Tài chính tập trung vào việc điều chỉnh mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) đối với một số mặt hàng, nhằm đảm bảo các mục tiêu quan trọng.

Theo đó, chính sách thuế mới sẽ góp phần cải thiện cán cân thương mại đối với các đối tác thương mại toàn diện. Việc sửa đổi thuế suất sẽ khuyến khích doanh nghiệp đa dạng hóa nguồn hàng nhập khẩu, tạo thêm lựa chọn cho người tiêu dùng. Mức thuế mới đảm bảo đơn giản, minh bạch, dễ thực hiện, tạo thuận lợi cho người nộp thuế.

Bộ Tài chính cho biết, dự thảo Nghị định sửa đổi được xây dựng dựa trên các nguyên tắc quan trọng. Trước tiên, chính sách thuế phải đảm bảo tuân thủ các quy định của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Bên cạnh đó, thuế nhập khẩu sẽ được điều chỉnh đối với các mặt hàng trong nước chưa sản xuất được hoặc sản xuất chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Ngoài ra, việc điều chỉnh sẽ tập trung vào các mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu cao mà các nước đối tác quan tâm. Một nguyên tắc quan trọng khác là mức thuế suất điều chỉnh cơ bản không được thấp hơn mức thuế suất của các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên, nhằm đảm bảo dư địa đàm phán trong tương lai.

Chính phủ cũng đặt ra yêu cầu không phát sinh mức thuế suất mới trong Biểu thuế hiện hành, vốn đang có 32 mức thuế suất. Đồng thời, chính sách thuế cần đảm bảo sự thống nhất giữa các mức thuế suất đối với hàng hóa có cùng tính chất, cùng chủng loại. Điều này nhằm hạn chế gian lận thương mại, đồng thời tạo thuận lợi cho công tác phân loại và tính thuế hàng hóa.

Đối tượng chịu tác động của Nghị định bao gồm nhiều thành phần khác nhau. Người nộp thuế sẽ phải tuân thủ các quy định theo Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Ngoài ra, các cơ quan Hải quan và công chức hải quan cũng là những đối tượng thực hiện và giám sát chính sách thuế này. Bên cạnh đó, các tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ liên quan đến hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu cũng thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định.

Ông Nguyễn Quốc Hưng cho biết, việc điều chỉnh thuế suất MFN lần này tuân thủ các nguyên tắc quan trọng. Trước hết, đảm bảo thực hiện theo đúng quy định của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Việc điều chỉnh thuế nhập khẩu sẽ tập trung vào các mặt hàng trong nước chưa sản xuất được hoặc có sản xuất nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ. Đối với những mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu lớn từ các đối tác quan trọng, chúng tôi sẽ có sự rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo tính hợp lý.

Một trong những nguyên tắc cốt lõi là mức thuế suất điều chỉnh cơ bản không thấp hơn mức thuế suất đã cam kết trong các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên. Đồng thời, việc điều chỉnh cũng cần đảm bảo tính nhất quán, tránh phát sinh mức thuế suất mới trong Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, và đảm bảo sự thống nhất giữa các mặt hàng có cùng tính chất, hạn chế tối đa các rủi ro gian lận thương mại hoặc sai sót trong quá trình phân loại và tính thuế.

Thùy Linh

Nguồn Tài Chính : http://tapchitaichinh.vn/de-xuat-dieu-chinh-thue-nhap-khau-uu-dai-trong-boi-canh-bien-dong-toan-cau.html