Sáng 4/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi).
Báo cáo Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết dự thảo đã tiếp thu, chỉnh lý nhiều nội dung về nguồn thu, cơ chế chính sách hỗ trợ cơ quan báo chí...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Ảnh: Media Quốc hội.
Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu ý kiến đề nghị giữ lại cụm từ "nguồn thu hợp pháp khác" để tạo cơ sở pháp lý cho cơ quan báo chí đa dạng hóa nguồn thu và chỉnh sửa theo hướng: nguồn thu từ tài trợ, viện trợ hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước và nguồn thu hợp pháp khác (nếu có).
Một số ý kiến đề nghị cần có biện pháp ràng buộc pháp lý để yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới (như Google, Facebook, TikTok...) phải trả phí bản quyền và chia sẻ doanh thu với cơ quan báo chí Việt Nam.
Đồng thời làm rõ trách nhiệm của các nền tảng mạng xã hội trong ngăn chặn, xử lý thông tin xấu độc, tin giả, tin sai lệch trên nền tảng của mình.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh: Media Quốc hội.
Có ý kiến đề nghị việc bảo vệ bản quyền báo chí trên không gian mạng cần được quy định cụ thể hơn tránh tình trạng sao chép trái phép, tràn lan trên mạng xã hội đang gây ảnh hưởng lớn đến quyền tác giả và tính minh bạch thông tin.
Thường trực Ủy ban đã tiếp thu các ý kiến và để bảo đảm quyền tác giả, quyền liên quan, dự thảo Luật đã bổ sung quy định: cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm báo chí phải thỏa thuận với cơ quan báo chí theo quy định pháp luật.
Còn thông tin do các nền tảng xuyên biên giới đăng tải không thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật mà được quy định tại Nghị định số 147 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. Theo đó nền tảng xuyên biên giới phải gỡ bỏ thông tin vi phạm trong vòng 24 giờ kể từ khi có yêu cầu của cơ quan Việt Nam.
Ngoài ra, tiếp thu ý kiến đại biểu về chính sách phát triển báo chí, ưu đãi thuế, hỗ trợ tài chính thực hiện nhiệm vụ chính trị, Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bổ sung quy định Nhà nước có chính sách ưu đãi thuế theo quy định của pháp luật. Cụ thể, báo chí được hưởng mức thuế suất là 10% theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
Về hỗ trợ tài chính cho báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị, công ích, khoản 3 Điều 9 dự thảo Luật quy định Nhà nước có chính sách giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu và hỗ trợ cước vận chuyển, chi phí đăng tải, truyền dẫn, phát sóng để báo chí phục vụ nhiệm vụ chính trị, an ninh, quốc phòng, văn hóa, thông tin tuyên truyền về tình trạng khẩn cấp, thông tin đối ngoại…
Ngoài ra, dự thảo Luật chỉnh lý quy định chính sách Nhà nước đầu tư hạ tầng dữ liệu báo chí số và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số báo chí.
Theo đó, hoạt động chuyển đổi số báo chí là một nội dung thuộc lĩnh vực ứng dụng khoa học và công nghệ, do vậy, được phép tiếp cận và sử dụng nguồn vốn từ Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia, Quỹ phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để triển khai thực hiện.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Media Quốc hội.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội tiếp tục phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các cơ quan liên quan nghiên cứu, trao đổi, thống nhất nội dung tiếp thu, giải trình, bảo đảm thấu tình đạt lý đối với các ý kiến của đại biểu Quốc hội về dự án Luật Báo chí (sửa đổi).
Chủ tịch Quốc hội cũng đồng tình cao sửa đổi, quy định cụ thể và khả thi về các chính sách hỗ trợ báo chí, trong đó ưu đãi thuế trong Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp theo hướng báo chí được hưởng mức thuế suất 10%.
Một nội dung quan trọng khác là quy định rõ cơ chế hỗ trợ tài chính cho báo chí khi thực hiện nhiệm vụ chính trị, công ích. Đồng thời để đảm bảo quyền tác giả, quyền liên quan, dự thảo đã bổ sung quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm báo chí phải thỏa thuận với cơ quan báo chí theo quy định của pháp luật.
Cùng quan tâm đến vấn đề AI, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải chỉ ra hiện nay, không chỉ Luật Báo chí mà các luật chuyên ngành như Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục… đều chịu tác động rất lớn từ sự phát triển và ứng dụng của trí tuệ nhân tạo.
Do đó, bà đề nghị bổ sung một điều khoản mang tính khung để khi ban hành các văn bản hướng dẫn sau này có thể bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất và phối hợp giữa Luật Báo chí (sửa đổi) và Luật Trí tuệ nhân tạo.
Trang Trần