Đề xuất hơn 22 tỉ USD cho Giáo dục đến năm 2035: Việt Nam tham vọng có đại học lọt Top 100 thế giới

một giờ trướcBài gốc

Sáng 25.11, Quốc hội đã nhận được tờ trình quan trọng từ Chính phủ, do Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Nguyễn Kim Sơn thay mặt trình bày. Nội dung tờ trình là quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035. Chương trình này đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục đại học, với tổng nguồn lực dự kiến huy động lên đến hơn 580.000 tỉ đồng, tương đương 22,151 tỉ đồng (theo tỉ giá hiện tại - PV).

Tầm nhìn 10 năm và mục tiêu đột phá

Chương trình sẽ được triển khai trong vòng 10 năm, từ năm 2026 đến năm 2035, chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 2026 - 2030 sẽ tập trung giải quyết các vấn đề hạn chế, thách thức đang tồn tại, như thiếu hụt cơ sở vật chất và nâng cao chất lượng đội ngũ. Giai đoạn 2031 - 2035 tiếp tục xây dựng và triển khai các nhiệm vụ, mục tiêu mang tính đột phá và bền vững.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Nguyễn Kim Sơn thay mặt Chính phủ trình bày tờ trình Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035.

Đến năm 2030, Chương trình đặt ra bốn nhóm mục tiêu trọng tâm, bao gồm:

- Chuẩn hóa Giáo dục Mầm non và Phổ thông: Tập trung nguồn lực để xây dựng kiên cố hóa 100% trường, lớp học; đảm bảo đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị đạt chuẩn. Đặc biệt, chú trọng đầu tư các phòng học bộ môn, thực hành, và phòng trải nghiệm STEM/STEAM.

- Phát triển Giáo dục Nghề nghiệp (GDNN): Đầu tư trọng điểm cho 18 trường cao đẳng nghề để từng bước hình thành 6 trung tâm quốc gia và 12 trung tâm vùng đào tạo nhân lực có kỹ năng nghề cao, tập trung vào các ngành kỹ thuật, công nghệ và các ngành phục vụ chương trình, dự án chiến lược quốc gia. Đồng thời, đầu tư cho khoảng 30 trường cao đẳng nghề đào tạo các ngành nghề trọng điểm, mũi nhọn phát triển kinh tế - xã hội vùng và địa phương.

- Đột phá Giáo dục Đại học (GDĐH): Đây là mục tiêu tham vọng nhất, phấn đấu đầu tư để hiện đại hóa cho khoảng 8 cơ sở giáo dục đại học công lập trọng điểm lọt nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á và tối thiểu có 1 cơ sở GDĐH công lập lọt nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới ở một số lĩnh vực trọng điểm.

- Nhìn xa hơn, đến năm 2035, mục tiêu đặt ra là đầu tư xây dựng 100% các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông đạt chuẩn về cơ sở vật chất. Đặc biệt, 100% cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông có đủ thiết bị dạy học để triển khai thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Nguồn lực tỉ đô

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2026 - 2035 khoảng 580.133 tỉ đồng (tương đương 22,151 tỉ USD). Nguồn vốn này được phân bổ theo hai giai đoạn: Giai đoạn 2026 - 2030: Tổng các nguồn lực huy động tối thiểu là 174.673 tỉ đồng; Giai đoạn 2031 - 2035: Tổng các nguồn lực huy động dự kiến khoảng 405.460 tỉ đồng.

Về phân bổ vốn cho các dự án thành phần, dự án về bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục mầm non, phổ thông chiếm tỷ trọng lớn: Giai đoạn 2026 - 2030: 80.000 tỉ đồng; Giai đoạn 2031 - 2035: 122.000 tỉ đồng.

Trong khi đó, dự án phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý có tổng vốn đầu tư là 18.125 tỉ đồng trong giai đoạn 2026-2030 và 20.675 tỉ đồng trong giai đoạn 2031-2035.

Vấn đề cần cân nhắc

Qua thẩm tra hồ sơ của Chính phủ, Ủy ban Văn hóa và Xã hội (UBVHXH) của Quốc hội đã đưa ra những ý kiến và khuyến nghị quan trọng, đặc biệt về tính khả thi và nguồn vốn.

UBVHXH đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng điều kiện bảo đảm tính khả thi để cân nhắc các chỉ tiêu 30% (đến năm 2030) và 100% (đến năm 2035) số cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông thực hiện đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Cơ quan thẩm tra nhấn mạnh cần xem xét kỹ lưỡng cả vấn đề cơ sở vật chất lẫn nguồn cung cấp đội ngũ giáo viên có đủ năng lực giảng dạy các môn học bằng tiếng Anh.

Về nguồn vốn Ngân sách Trung ương (NSTW), cơ quan thẩm tra đề nghị phải ưu tiên đầu tư trọng tâm, trọng điểm, bố trí vốn sát với mục tiêu và khả năng giải ngân, bảo đảm tính khả thi và hiệu quả cao nhất.

Đối với nguồn vốn Ngân sách Địa phương (NSĐP), Ủy ban đề nghị Chính phủ cần làm rõ căn cứ xác định tỷ lệ, cơ cấu vốn đối ứng từ NSĐP, đồng thời khuyến khích các địa phương có nguồn thu ngân sách cao chủ động bố trí đầu tư cho giáo dục.

Cuối cùng, đối với các dự án thành phần, UBVHXH yêu cầu rà soát, bảo đảm Chương trình phải phù hợp với các nguyên tắc theo quy định của Luật Đầu tư công, tuyệt đối không được trùng lặp với các chương trình, dự án khác đã có quyết định đầu tư hoặc nhiệm vụ thường xuyên theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa giáo dục được kỳ vọng sẽ là cú hích mạnh mẽ nhất từ trước đến nay, đưa giáo dục Việt Nam vươn lên tầm khu vực và thế giới, tạo tiền đề vững chắc cho việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ công cuộc phát triển đất nước.

Nam Phong

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/de-xuat-hon-22-ti-usd-cho-giao-duc-den-nam-2035-viet-nam-tham-vong-co-dai-hoc-lot-top-100-the-gioi-241482.html