Đề xuất không hỗ trợ lãi suất cho hộ gia đình lắp điện mặt trời mái nhà tự dùng

5 giờ trướcBài gốc

Ảnh minh họa

Trong góp ý dự thảo Quyết định của Thủ tướng về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà, cơ quan này đề nghị bỏ quy định cho vay ưu đãi lãi suất. Lý do là đối tượng này không thuộc diện được ưu tiên vay vốn theo Thông tư 39. Theo Luật các tổ chức tín dụng, lãi suất vay phải do ngân hàng và khách hàng tự thỏa thuận dựa trên cung cầu và mức độ tín nhiệm.

Ngân hàng Nhà nước cũng lưu ý, nguồn kinh phí dự kiến lấy từ ngân sách địa phương, nhưng khi triển khai qua hệ thống ngân hàng thường phát sinh nhiều vướng mắc, kém hiệu quả. Với hạn mức vay tối đa 35 triệu đồng, hộ gia đình chỉ được hỗ trợ khoảng 2 - 2,5 triệu đồng trong 3 năm. Trong khi đó, thủ tục nhận hỗ trợ, cùng việc thanh tra, kiểm tra có thể khiến người dân e ngại vay vốn. Thực tế, một số gói hỗ trợ lãi suất trước đây, như gói 40.000 tỷ đồng, giải ngân rất thấp do khách hàng ngại thủ tục.

Ngân hàng Nhà nước đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu cơ chế hỗ trợ theo hình thức khác, chẳng hạn thông qua doanh nghiệp lắp đặt tấm pin, hỗ trợ chi phí kiểm định, hoặc khuyến khích bán phần điện dư lên lưới. Đồng thời, đề nghị bỏ quy định Ngân hàng Nhà nước phải “chỉ định” tổ chức tín dụng cho vay, bởi các ngân hàng thương mại có quyền tự chủ, được phép từ chối nếu dự án không đáp ứng điều kiện.

Tuy nhiên, trong dự thảo mới nhất, Bộ Công Thương vẫn giữ phương án hỗ trợ lãi suất. Theo đề xuất, mỗi hộ dân lắp đặt sẽ được hỗ trợ vay thương mại trong 3 năm, với hạn mức tối thiểu 4 triệu đồng/kWp công suất lắp đặt và 2 triệu đồng/kWh dung lượng lưu trữ. Bộ cho rằng, chính sách này nhằm khuyến khích người dân tham gia phát triển điện mặt trời mái nhà, hướng tới mục tiêu 50% hộ gia đình sử dụng vào năm 2030 theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh.

Về cơ chế triển khai, Bộ Công Thương điều chỉnh dự thảo theo hướng: ngân hàng và khách hàng thỏa thuận lãi suất ngắn hạn, không vượt trần do Ngân hàng Nhà nước quy định. Khoản hỗ trợ từ ngân sách sẽ do UBND cấp xã phê duyệt và chuyển trực tiếp cho hộ dân. Ngân hàng Nhà nước chỉ có trách nhiệm hướng dẫn, giám sát, không chỉ định tổ chức tín dụng.

Ngoài hỗ trợ lãi suất, mỗi hộ dân lắp hệ thống sẽ được nhận thêm 1 - 1,5 triệu đồng trực tiếp; nếu lắp kèm thiết bị lưu trữ (Bess) được cộng thêm 1 - 1,5 triệu đồng.

Hiện, chi phí đầu tư điện mặt trời mái nhà ở mức 12–15 triệu đồng/kWp, tương đương 60–150 triệu đồng cho hệ thống 5–10 kWp, thời gian hoàn vốn khoảng 5 năm. Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương làm rõ cơ sở đề xuất để đảm bảo tính khả thi, tránh hình thức.

Theo tính toán, nếu triển khai đồng loạt, ngân sách cần khoảng 42.000 tỷ đồng giai đoạn 2026 - 2030, bình quân 8.400 tỷ đồng mỗi năm, tương đương 250 tỷ đồng mỗi tỉnh. Bộ Công Thương cho rằng con số này không quá lớn so với ngân sách địa phương và sẽ được cân đối hàng năm.

Bộ cũng nhấn mạnh, nếu đạt 14 triệu hộ dân lắp đặt trung bình 3 kWp, sản lượng có thể đạt hơn 50 tỷ kWh mỗi năm, tương đương 16% nhu cầu điện cả nước năm 2024. Ngoài việc giúp giảm phát thải, nguồn điện phân tán còn tiết kiệm chi phí đầu tư lưới truyền tải và mua điện từ các nguồn giá thành cao, đồng thời giúp hộ dân giảm hóa đơn điện, nhất là với các gia đình sử dụng nhiều điện ở bậc thang giá cao.

Ngô Sơn

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/de-xuat-khong-ho-tro-lai-suat-cho-ho-gia-dinh-lap-dien-mat-troi-mai-nha-tu-dung-428593.html