Đề xuất loạt giải pháp gỡ khó thị trường lúa gạo

3 giờ trướcBài gốc

Thông tin tại Hội nghị Đánh giá tình hình sản xuất và tiêu thụ lúa gạo vùng ĐBSCL, được tổ chức ngày 4/3, ông Ngô Hồng Phong - Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, năm 2025, dự kiến tổng diện tích gieo cấy năm 2025 khoảng 7,03 triệu ha, năng suất ước đạt 61,6 tạ/ha, sản lượng ước đạt 43,14 triệu tấn (giảm 323 nghìn tấn so với năm 2024).

Giá lúa trong nước và giá gạo xuất khẩu từ cuối năm 2024 đến khoảng cuối tháng 2/2025 liên tục giảm.

Về tình hình gạo thế giới, theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), dự báo trong tháng 2/2025, sản lượng gạo toàn cầu dự kiến đạt 532,7 triệu tấn, mức cao kỷ lục, nhưng giảm nhẹ so với dự báo trước đó. Tổng cung gạo toàn cầu đạt 712,15 triệu tấn, cao hơn 9,2 triệu tấn so với năm trước. Tiêu thụ toàn cầu ước đạt 530,5 triệu tấn, tăng so với năm trước, chủ yếu do Trung Quốc và Indonesia. Tồn kho cuối kỳ dự báo đạt 181,6 triệu tấn, giảm nhẹ nhưng vẫn cao hơn năm trước.

“2 tháng đầu năm 2025, giá gạo giảm trên toàn cầu. Cụ thể, gạo Thái Lan giảm 10-11%; gạo Việt Nam giảm 6%… Sản lượng cao tiếp tục gây áp lực giảm giá, tuy nhiên, nhu cầu nhập khẩu từ Trung Quốc, Indonesia có thể hỗ trợ thị trường”, ông Ngô Hồng Phong chia sẻ.

Trước diễn biến của tình hình lúa gạo hiện nay, ông Ngô Công Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang đề xuất Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương tiếp tục quan tâm hỗ trợ các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long mời các tập đoàn, doanh nghiệp đến đầu tư liên kết sản xuất nông nghiệp, giúp hình thành chuỗi sản xuất, tiêu thụ ổn định.

Đồng thời, cần có chính sách ưu đãi hơn nữa để khuyến khích các doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn để việc ký kết, xuất khẩu với đối tác nước ngoài được ổn định, giúp hoạt động sản xuất nông nghiệp phát triển bền vững.

Cùng với đó, An Giang cũng đề nghị Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam kết nối các doanh nghiệp chế biến lúa gạo để xây dựng các vùng nguyên liệu lúa gạo tại An Giang đảm bảo ổn định về số lượng và chất lượng, đáp ứng nhu cầu chế biến xuất khẩu của doanh nghiệp...

Về phía hiệp hội, ngành hàng, Phó Chủ tịch VFA Đỗ Hà Nam kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp tiếp cận được vốn, có khả năng trữ hàng, từ đó chủ động hơn về giá hàng hóa. Tăng hạn mức cho các doanh nghiệp xuất khẩu, các doanh nghiệp cung ứng gạo, kéo dài thời gian cho vay mua gạo để từ đó có thể bán cho các thị trường với giá tốt hơn cũng như kéo dài thời hạn trữ hàng, tránh tình trạng bán hàng ồ ạt. Thêm nữa, đề xuất lãi vay cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở mức thấp nhất có thể.

Bên cạnh đó, VFA đề nghị Bộ Công Thương đưa ra quy định giá sàn về xuất khẩu gạo theo Nghị định 107/2018/NĐ-CP với mức giá Hiệp hội Lương thực Việt Nam đề nghị là 500 USD/tấn (giá FOB). Đồng thời, tăng cường kiểm tra các doanh nghiệp xuất khẩu gạo, nhất là các doanh nghiệp chỉ đi thu mua mà không tham gia vào khâu chế biến, hoặc các doanh nghiệp chỉ tham gia thương mại mà không tham gia vào thị trường xuất khẩu.

Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, bộ sẽ tiếp tục đàm phán mở rộng thị trường mới và điều chỉnh cơ cấu sản phẩm xuất khẩu theo hướng tập trung vào gạo chất lượng cao.

Bộ cũng đang nghiên cứu phương án kích hoạt giá sàn xuất khẩu, bên cạnh triển khai Nghị định 01/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy yêu cầu các bộ, ngành liên quan theo dõi sát diễn biến thị trường, đẩy mạnh xúc tiến thương mại và hỗ trợ doanh nghiệp tập trung xuất khẩu vào các thời điểm sản lượng lớn.

Bộ trưởng cũng đề nghị các cơ quan liên quan tạo điều kiện hoàn thuế sớm cho doanh nghiệp xuất khẩu, giãn hạn mức tín dụng và triển khai các gói hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp có năng lực để dự trữ gạo trong giai đoạn giá thấp.

Tại các địa phương, Bộ trưởng đề nghị tập trung đảm bảo sản xuất theo kế hoạch, đặc biệt trong các giai đoạn thu hoạch chính vụ. Đồng thời, mở rộng phạm vi thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long”. Bộ cũng sẽ phối hợp các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý các trường hợp đầu cơ, ép giá, trục lợi từ thị trường gạo.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho biết, sau hội nghị này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổng hợp thông tin, xây dựng và trình Chính phủ một công điện về việc điều hành đảm bảo cân đối cung cầu lúa gạo trước diễn biến thị trường thế giới và trong nước.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khối lượng xuất khẩu gạo tháng 2/2025 đạt khoảng 560 nghìn tấn với giá trị đạt 288,2 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 2 tháng đầu năm 2025 lên 1,1 triệu tấn và 613 triệu USD, tăng 5,9% về khối lượng, nhưng giảm 13,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

Trái ngược với diễn biến năm trước, giá lúa trong nước và giá gạo xuất khẩu từ cuối năm 2024 đến khoảng cuối tháng 2/2025 liên tục giảm. Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng rớt giá gạo xuất khẩu hiện nay là do Ấn Độ nới lỏng lệnh hạn chế xuất khẩu gạo sau 2 năm siết chặt.

Nguồn cung tăng do Ấn Độ quay lại thị trường. Điều này khiến nguồn cung trên thị trường quốc tế gia tăng, tạo áp lực cạnh tranh cho các nước xuất khẩu khác, trong đó có Việt Nam. Khi thị trường cung tăng, cầu giảm thì họ sẽ sử dụng áp lực này để tạo áp lực lên người bán.

Trong khi đó, nhu cầu nhập gạo của các thị trường lớn như Philippines, Indonesia cũng đang giảm sút, khi các nước này đã tích lũy đủ dự trữ trong năm 2024 và chờ giá giảm thêm trước khi tái nhập khẩu.

Bước sang đầu tháng 3/2025, giá gạo xuất khẩu đã nhích tăng nhẹ, tuy nhiên, xu hướng vẫn chưa rõ ràng. Một số mặt hàng gạo nguyên liệu tăng trở lại, trong khi đó, giá lúa gạo tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long vẫn đứng ở mức thấp so với cùng kỳ năm ngoái.

Hồng Hương

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//thi-truong/de-xuat-loat-giai-phap-go-kho-thi-truong-lua-gao-1105299.html