Chiều 16/10, tiếp tục phiên họp 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án Luật Xây dựng (sửa đổi) thay thế cho luật Xây dựng 2014.
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng cho biết, tại dự thảo quy định về việc cắt giảm, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính để cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Đáng chú ý, dự thảo đã mở rộng đối tượng được miễn giấy phép xây dựng. Trong đó, nguyên tắc thực hiện là từ giai đoạn chuẩn bị đến thời điểm khởi công, cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng chỉ kiểm soát một lần đối với mỗi dự án, công trình (mỗi dự án chỉ thực hiện 1 thủ tục hành chính).
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng. Ảnh: Quốc hội
Những công trình thuộc đối tượng thẩm định tại cơ quan chuyên môn về xây dựng, như dự án đầu tư công, PPP, dự án quy mô lớn hoặc có ảnh hưởng đến an toàn cộng đồng, thì không phải cấp giấy phép xây dựng.
Với các công trình còn lại, thủ tục cấp phép sẽ được đơn giản hóa tối đa, dự kiến giảm thời gian cấp phép xuống còn tối đa 7 ngày, đồng thời có thể thực hiện trực tuyến toàn trình.
Thẩm tra nội dung này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải cho biết, Thường trực Ủy ban cơ bản đồng tình với đề xuất của Chính phủ.
Đối với giấy phép xây dựng, có ý kiến cho rằng, giấy phép không phải "rào cản" mà là công cụ bảo vệ quyền lợi và trật tự xã hội. Vấn đề nằm ở chất lượng và quy trình cấp phép. Do đó, cần đơn giản hóa quy trình, quy định rõ trách nhiệm, thời hạn xử lý và công khai thông tin để người dân, doanh nghiệp giám sát.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo Luật
Bên cạnh đó, việc miễn giấy phép xây dựng giúp giảm thủ tục nhưng cần hoàn thiện quy định pháp lý trong luật Xây dựng hoặc luật Đất đai để bảo đảm quyền sở hữu tài sản trên đất. Ngoài ra, cần bổ sung cơ chế xử lý vi phạm đối với công trình đã được cấp phép nhưng thi công sai thiết kế, thay đổi công năng hoặc vi phạm quy định, bảo đảm thống nhất và rõ trách nhiệm giữa các bên liên quan.
Đối với dự thảo này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị nghiên cứu quy định về hậu kiểm rõ ràng để tránh lạm dụng hoặc buông lỏng kiểm tra.
Chủ tịch Quốc hội nêu thực tế nhiều sai sót, vi phạm trong xây dựng phát sinh không phải do cơ chế cấp phép xây dựng mà do thiếu minh bạch, thiếu nhất quán trong quy định về loại công trình cấp phép, điều kiện và thẩm quyền cấp phép.
Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần quan tâm đến chất lượng, cách thức, quy trình cấp phép, để giấy phép xây dựng không phải là rào cản hay thủ tục gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.
Minh Ngọc