Đề xuất người nổi tiếng quảng cáo sai phải liên đới bồi thường

7 giờ trướcBài gốc

Thời gian qua, nhiều người nổi tiếng tham gia quảng cáo sai sự thật. Ảnh: CER Group.

Tại phiên họp ngày 10/5, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, ông Nguyễn Đắc Vinh - Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội - đã trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo.

Ông Vinh cho biết đến nay, dự thảo Luật đã cơ bản đáp ứng được mục tiêu sửa đổi, không còn nội dung lớn nào gây ý kiến khác biệt giữa các cơ quan chủ trì soạn thảo, thẩm tra và các bên liên quan.

Siết trách nhiệm người quảng cáo

Ông Vinh nhấn mạnh dự thảo Luật lần này không chỉ là bước hoàn thiện khung pháp lý mà còn mang tính cảnh báo mạnh mẽ đối với các KOL, người nổi tiếng, người có ảnh hưởng đang lợi dụng mạng xã hội để chuyển tải nội dung quảng cáo sai sự thật, không kiểm chứng và trốn tránh trách nhiệm.

"Lần đầu tiên, một luật chính thức gọi tên và xác lập trách nhiệm pháp lý đối với người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng. Điều này mở ra giai đoạn mới của quản lý Nhà nước trong hoạt động quảng cáo, đặc biệt là trên không gian mạng đang đầy biến động và dễ bị lợi dụng", ông Vinh cho biết.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Ảnh: Quochoi.

Ông cũng chỉ rõ nhiều năm qua, mạng xã hội đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho các quảng cáo trá hình núp bóng chia sẻ trải nghiệm cá nhân, khiến người tiêu dùng bị đánh lừa bởi hình ảnh các KOL hay người nổi tiếng. Từ mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thuốc hỗ trợ đến các mô hình tài chính đa cấp, sàn giao dịch ảo, ứng dụng lừa đảo... đều từng được quảng bá thông qua những phát ngôn thiếu kiểm chứng.

Do đó, Dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi không chỉ thừa nhận vai trò ngày càng lớn của mạng xã hội mà còn trực tiếp siết chặt trách nhiệm người có ảnh hưởng. Người chuyển tải nội dung quảng cáo sẽ bị buộc phải xác minh độ tin cậy của đối tác, kiểm tra thông tin sản phẩm trước khi đồng ý quảng bá.

"Họ cũng phải công khai thông báo với người tiêu dùng rằng họ đang thực hiện hành vi quảng cáo và nếu chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ sản phẩm thì không được phép giới thiệu", ông bổ sung.

Theo ông Vinh, việc xác lập trách nhiệm pháp lý này nhằm chấm dứt tình trạng "trắng pháp luật" mà lâu nay các KOL dựa vào để phủi bỏ trách nhiệm về hậu quả xã hội sau quảng cáo sai lệch. Khi luật có hiệu lực, các hành vi như trốn thuế, quảng cáo sản phẩm vi phạm pháp luật hoặc gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị xử lý nghiêm khắc từ hành chính, dân sự đến hình sự.

Phải bồi thường thiệt hại khi quảng cáo sai

Tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình) cho rằng cần quy định rõ trách nhiệm liên đới và nghĩa vụ bồi thường của người nổi tiếng nếu quảng cáo sai sự thật, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Bà nêu thực tế, thời gian qua nhiều vụ việc liên quan đến sữa giả, thuốc giả, thực phẩm chức năng giả dù đã có đầy đủ giấy tờ kiểm định nhưng sau điều tra vẫn bị xác định là hàng giả. Trong khi đó, các nghệ sĩ, diễn viên, ca sĩ tham gia quảng cáo lại không đủ khả năng kiểm chứng các tài liệu liên quan đến sản phẩm.

Do vậy, bà đặt vấn đề về tính khả thi của quy định yêu cầu người nổi tiếng phải tự kiểm tra thông tin sản phẩm, cũng như cách thức thông báo trước cho người tiêu dùng rằng họ đang thực hiện quảng cáo.

"Việc thông báo trước đến người tiếp nhận quảng cáo về việc mình thực hiện hoạt động quảng cáo sẽ như thế nào. Phải chăng là viết lên Facebook, đăng lên TikTok, YouTube nói tôi chuẩn bị sẽ quảng cáo cho nhãn hàng này, sản phẩm kia", đại biểu nói và đề nghị sửa đổi, bổ sung các nội dung này để đảm bảo khả thi hơn.

Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Ảnh: Quochoi.

Để đảm bảo tính khả thi, đại biểu Thu đề nghị bổ sung cơ chế xử lý trách nhiệm liên đới và bồi thường với người nổi tiếng khi quảng cáo sai sự thật. Ngược lại, nếu họ đã thực hiện đầy đủ việc thẩm định dựa trên giấy tờ, hồ sơ pháp lý do doanh nghiệp cung cấp thì sẽ không bị xem là cố tình quảng cáo gian dối, mà chủ doanh nghiệp/sản xuất phải chịu trách nhiệm chính.

Bà Trần Khánh Thu nêu dẫn chứng tại Mỹ, Ủy ban Thương mại Liên bang yêu cầu người nổi tiếng công khai mối quan hệ tài chính với nhãn hàng và phải đảm bảo nội dung quảng cáo trung thực, không gây hiểu lầm.

Còn tại Hàn Quốc, quốc gia này cấm các hoạt động quảng cáo trá hình trên mạng xã hội, nếu vi phạm có thể bị phạt tối đa 500 triệu won (khoảng 8,7 tỷ đồng). Nước này cũng cấm nghệ sĩ làm gương mặt đại diện cho các hãng rượu để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến giới trẻ.

Từ các ví dụ trên, bà nhấn mạnh quy định nghiêm ngặt là cần thiết để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, giữ gìn tính minh bạch và uy tín của người tham gia quảng cáo.

Đồng quan điểm, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu rõ tình trạng quảng cáo sai sự thật đang phổ biến, không chỉ ở các sản phẩm cao cấp mà cả với các mặt hàng thiết yếu, thậm chí là thực phẩm truyền thống.

Theo bà, việc quảng cáo các sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm cần được đặt trong mối liên hệ với an toàn xã hội và sức khỏe cộng đồng. Bà đề nghị cần tăng mức xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động quảng cáo, để đảm bảo tính răn đe.

Trong khi đó, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho rằng hệ thống pháp luật hiện hành còn thiếu quy định rõ ràng để xử lý "người có ảnh hưởng".

Bên cạnh người có trình độ, chuyên môn, người có ảnh hưởng còn là nhân vật trên mạng xã hội luôn tìm cách gây sự chú ý, có cả người mẫu, ca sĩ, diễn viên, người tạo scandal để nổi tiếng. Ông cho rằng phải siết chặt quản lý quảng cáo đối với nhóm này.

"Người nào khả năng chuyên môn liên quan mới quảng cáo được. Hoa hậu, diễn viên được mời quảng cáo vì hình ảnh đẹp, có nhiều người theo dõi, nhưng họ sẽ không có kiến thức về sản phẩm", ông An nói.

Liên Phạm

Nguồn Znews : https://znews.vn/de-xuat-nguoi-noi-tieng-quang-cao-sai-phai-lien-doi-boi-thuong-post1552322.html