Theo báo cáo phân tích từ Viện Hudson, một tổ chức nghiên cứu tại Washington, giới hoạch định chính sách phương Tây đang xem xét phương án tấn công vào các hạ tầng trọng yếu của Nga nhằm phá vỡ thế bế tắc trên chiến trường. Trong đó, kênh đào Volga-Don được xác định là mục tiêu chiến lược có khả năng gây tê liệt năng lực hậu cần quân sự của Moskva.
Tầm quan trọng chiến lược của kênh đào Volga-Don
Kênh đào Volga-Don là tuyến thủy huyết mạch nối liền sông Volga và sông Don, cho phép quân đội Nga điều chuyển tàu chiến, vũ khí và hàng hóa giữa Biển Caspi và Biển Đen. Tuyến đường này hiện đảm nhận khoảng 15% lưu lượng vận tải nội địa của Nga với khối lượng hàng hóa đạt hơn 12 triệu tấn mỗi năm.
Kênh đào Volga-Don là mắt xích quan trọng trong mạng lưới vận tải quân sự và dân sự của Nga.
Các nhà phân tích Luke Coffey và Can Kasapoglu từ Viện Hudson đã chỉ ra những điểm yếu kỹ thuật trên tuyến này, bao gồm các cửa cống số 1 (gần Volgograd), số 13 (gần Kalach-na-Donu) và cụm cửa số 8-9. Theo báo cáo, các hệ thống tên lửa hành trình tầm xa như Tomahawk, Storm Shadow hoặc ATACMS có thể được sử dụng để tấn công những vị trí này, khiến toàn bộ hành lang vận tải bị chia cắt trong nhiều tháng.
Tác động kinh tế và rủi ro nhân đạo
Phía Nga ước tính nếu kịch bản này xảy ra, tổn thất trực tiếp về hạ tầng có thể lên tới 15 tỷ rúp. Thiệt hại gián tiếp do gián đoạn chuỗi cung ứng dự kiến khoảng 50 tỷ rúp mỗi quý, có khả năng đẩy lạm phát tại Nga tăng thêm 2-3% mỗi năm. Bên cạnh thiệt hại kinh tế, các chuyên gia cảnh báo về thảm họa môi trường và nhân đạo khi nước từ kênh đào bị phá hủy có thể nhấn chìm hàng trăm km² đất canh tác, gây mất nguồn nước sinh hoạt cho nhiều khu dân cư.
Cảnh báo lằn ranh đỏ hạt nhân từ Moskva
Đáp lại các đề xuất từ phía Mỹ, nhiều chuyên gia quân sự và giới chức Nga khẳng định bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào hạ tầng chiến lược trên lãnh thổ Nga sẽ được coi là hành động xâm lược trực tiếp. Điều này có thể trở thành lý do chính đáng để Moskva kích hoạt học thuyết răn đe, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật.
Việc đề xuất sử dụng vũ khí tầm xa tấn công nội địa Nga đang đẩy căng thẳng lên mức cao mới.
Hiện tại, Bộ Quốc phòng Nga đã đặt các hệ thống phòng không quanh khu vực Volgograd và vùng Rostov vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao. Ngoài kênh Volga-Don, danh sách mục tiêu tiềm năng của Viện Hudson còn bao gồm nhà máy nhiệt điện Nizhnekamsk tại Tatarstan, các cây cầu tại Chonhar và Genichesk kết nối Crimea, cùng các căn cứ hải quân tại Abkhazia và Viễn Đông.
Giới quan sát nhận định, nếu các đòn tấn công vào hạ tầng dân sự và kinh tế được thực hiện, cuộc xung đột sẽ vượt ra ngoài khuôn khổ hiện tại và có nguy cơ biến thành cuộc đối đầu trực tiếp giữa Nga và NATO.
Tuệ Nhân