Đề xuất tăng mạnh mức phạt vi phạm phòng cháy chữa cháy

7 giờ trướcBài gốc

Công an quận Hoàn Kiếm (nay là phường Hoàn Kiếm) kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy ở khu vực dân cư. Ảnh N.M.

Nâng mức xử phạt vi phạm phòng cháy chữa cháy

Mới đây, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND TP quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn TP Hà Nội.

Trình bày báo cáo tóm tắt dự thảo tờ trình tại hội nghị, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội cho biết, từ năm 2022 đến nay, các đơn vị chức năng đã tổ chức 220.246 lượt kiểm tra an toàn PCCC, phát hiện và kiến nghị khắc phục 273.649 tồn tại, vi phạm; xử lý 15.634 hành vi vi phạm, phạt 7.159 tổ chức và 7.930 cá nhân với tổng số tiền hơn 159 tỷ đồng; đồng thời tạm đình chỉ hoặc đình chỉ hoạt động 4.412 cơ sở. Song song với đó, TP Hà Nội cũng triển khai nhiều biện pháp ngăn ngừa vi phạm như công khai danh tính công trình vi phạm, yêu cầu ngừng cung cấp điện, nước cho các cơ sở không đảm bảo PCCC, và chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra đối với các vụ việc có dấu hiệu hình sự.

Những nỗ lực này cho thấy quyết tâm của TP trong việc siết chặt kỷ cương, nâng cao hiệu quả quản lý PCCC, nhất là trong bối cảnh tình hình cháy nổ diễn biến phức tạp. Trong gần 4 năm qua, Hà Nội đã xảy ra 3.403 vụ cháy và 5 vụ nổ, khiến 146 người thiệt mạng, 106 người bị thương, gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, trật tự, đời sống và phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky cho biết thêm, Nghị định số 106/2025/NĐ-CP ngày 15/5/2025 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Nghị định số 106) được ban hành là cơ sở pháp lý quan trọng. Nhưng thực tế 4 tháng triển khai cho thấy, mức xử phạt bằng tiền nhiều hành vi trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ quy định tại Nghị định số 106 vẫn thấp. Có khoảng 20 hành vi vi phạm đã nâng mức phạt tiền so với Nghị định số 144/2021/NĐ-CP, nhưng khoảng 160 hành vi còn lại (chiếm khoảng 88,9%) vẫn không thay đổi. Các hành vi có nâng mức thì đều ở nhóm các hành vi trước đây có mức xử phạt thấp.

Do đó, tổng quan mức xử phạt theo Nghị định số 106 không tăng nhiều và xét về mức sống, thu nhập của người dân trên địa bàn Thủ đô, thì mức xử phạt trên còn thấp, chưa thực sự mang tính răn đe, dẫn đến còn các vi phạm về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ kéo dài, chưa được giải quyết triệt để. Nhiều chủ cơ sở chấp nhận nộp phạt để tiếp tục vi phạm, bởi lợi nhuận thu được cao hơn mức xử phạt.

Căn cứ quy định tại Luật Thủ đô, các quy định hiện hành, căn cứ đánh giá tác động tiêu cực của tình trạng cháy, nổ và thực tiễn công tác, việc Công an TP tham mưu UBND TP trình HĐND TP Nghị quyết quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn TP Hà Nội là cần thiết, đúng thẩm quyền.

Áp dụng mức tiền phạt cao gấp 2 lần

Theo dự thảo, Nghị quyết gồm 2 Điều và 4 phụ lục quy định cụ thể các hành vi áp dụng mức tiền phạt cao hơn so với Nghị định 106. Theo đó, 82 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt cao gấp 2 lần; 42 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt bằng 1,6 lần; 9 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt bằng 1,5 lần; 6 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt bằng 1,2 lần so với quy định hiện hành. Việc tăng mức xử phạt này được kỳ vọng sẽ tăng tính răn đe, ngăn ngừa vi phạm tái diễn và bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của người dân.

PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy) cho rằng, trong thời gian qua, TP đã cố gắng, kiên quyết xử lý nhưng tình trạng vi phạm dẫn đến cháy, nổ chưa được ngăn chặn triệt để, diễn biến ngày càng phức tạp, năm sau cao hơn năm trước.

Cụ thể, năm 2023, TP phát hiện và xử lý 2.929 trường hợp vi phạm, xử phạt 1.274 tổ chức và 1.656 cá nhân với tổng số tiền hơn 40,8 tỷ đồng. Đến năm 2024, con số vi phạm tăng lên 4.881 trường hợp, xử phạt 1.586 tổ chức và 3.294 cá nhân, thu hơn 35,6 tỷ đồng tiền phạt.

"Mức xử phạt hiện hành đối với hành vi vi phạm hành chính về PCCC&CNCH là chưa đủ sức răn đe. Trong khi, Hà Nội là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước, mức độ ảnh hưởng cũng như tác hại do hành vi vi phạm về PCCC là rất lớn. Do đó, việc ban hành Nghị quyết là cần thiết", PGS. TS Nguyễn Chí Mỳ nhận định.

Cùng quan điểm, TS.KTS. Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam khẳng định, dự thảo Nghị quyết có đủ cơ sở chính trị và pháp lý để HĐND TP Hà Nội ban hành, phù hợp với Luật Thủ đô 2024 và thực tiễn quản lý. Ông đánh giá cao quá trình xây dựng Nghị quyết đã được thực hiện bài bản, khoa học và đúng trình tự, đồng thời đề nghị làm rõ hơn thẩm quyền xử phạt để thuận tiện cho quá trình thực hiện và giám sát.

Bên cạnh đó, TS.KTS. Đào Ngọc Nghiêm cũng kiến nghị quy định rõ trách nhiệm của chính quyền cấp xã, tăng cường vai trò giám sát của cộng đồng, trong đó có doanh nghiệp, tổ dân phố và các hộ gia đình, nhằm đảm bảo tính khả thi và minh bạch trong tổ chức thực hiện.

Tại Hội nghị, nhiều chuyên gia đồng tình rằng, việc ban hành Nghị quyết riêng của HĐND TP Hà Nội về tăng mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC là bước đi đúng đắn, góp phần cụ thể hóa Luật Thủ đô 2024, đồng thời tăng cường công cụ pháp lý cho lực lượng chức năng trong công tác phòng ngừa, xử lý vi phạm. Các chuyên gia kỳ vọng, Nghị quyết sau khi ban hành không chỉ là biện pháp hành chính đơn thuần, mà còn mang ý nghĩa nâng cao ý thức trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội đối với công tác PCCC - lĩnh vực có tác động trực tiếp đến an toàn của người dân và sự phát triển bền vững của Thủ đô.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị nên có quy định về thưởng phạt. Ví dụ, xã nào để xảy ra 3-5 hành vi vi phạm theo mức độ của phụ lục 1 trở lên sẽ bị phạt giảm trừ 1% mức điều tiết ngân sách của địa phương đó; địa phương nào không để xảy ra hành vi vi phạm theo phụ lục 1 thì được thưởng với mức độ điều tiết ngân sách tương ứng,...

Đề xuất trong dự thảo Nghị quyết điều chỉnh mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm trong cả 4 nhóm cho phù hợp hơn với thực tế, trong đó mức cao nhất (2 lần) áp dụng cho nhóm hành vi vi phạm có thể trực tiếp gây nguy hại nhiều nhất, dễ nói xảy ra nhất, phổ biến nhất.

Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ-Pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Phạm Ngọc Thảo

Gia Bảo

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/de-xuat-tang-manh-muc-phat-vi-pham-phong-chay-chua-chay-435715.html