Đề xuất thuế 17%: Hộ kinh doanh lo lắng, chuyên gia nói cần phân theo doanh thu

3 giờ trướcBài gốc

Hộ kinh doanh lo lắng

Tại dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, hoàn thiện quy định về phương pháp tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú.

Để thực hiện chủ trương bỏ hình thức thuế khoán từ ngày 1/1/2026, khuyến khích cá nhân kinh doanh thành lập, chuyển đổi lên doanh nghiệp, dự thảo Luật bổ sung phương thức tính thuế trên thu nhập đối với thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú có doanh thu năm trên mức quy định của Chính phủ được xác định bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 17%.

Mức này tương đương với thuế suất áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 3 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng, theo quy định tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.

Trước đề xuất này, bà Thu Hương, chủ một cửa hàng tạp hóa ở xã Hoàng Liệt (Hà Nội), lo lắng vì chưa có thói quen lưu giữ hóa đơn, chứng từ chi phí.

“Nếu áp dụng mức thuế 17% trên thu nhập tính thuế thì quá cao với hộ kinh doanh nhỏ lẻ như chúng tôi. Hơn nữa, sẽ vướng ở khâu chứng minh chi phí đầu vào, chẳng hạn như tôi thuê người chuyển thùng bia, thùng mì tôm cho khách thì sẽ khấu trừ chi phí thế nào? Nếu không chứng minh được chi phí, thu nhập tính thuế sẽ bị đội lên, gánh nặng thuế có khi còn cao hơn tính khoán”, bà Hương nói.

Hộ kinh doanh lo lắng trước đề xuất áp thuế suất 17%. Ảnh: N.L

Chia sẻ với PV VietNamNet, bà Lê Thị Thủy, CEO Công ty TNHH Dịch vụ tư vấn Bách Khoa, cho biết, cần hiểu thu nhập tính thuế bằng doanh thu bán hàng trừ đi các chi phí hợp lý được khấu trừ, bao gồm giá vốn hàng bán và các chi phí phát sinh trong quá trình kinh doanh như thuê nhân viên, mặt bằng, quảng cáo...

Nếu tính theo cách này, Bộ Tài chính dự kiến áp dụng cho các cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu vượt ngưỡng quy định, tương tự như cách tính thuế đối với doanh nghiệp hiện nay.

Tuy nhiên, trên thực tế, do chưa có tư cách pháp lý đầy đủ như doanh nghiệp, hộ kinh doanh thường không có đủ hóa đơn, chứng từ cho nhiều khoản chi. Vì vậy, nếu áp dụng sẽ rất khó triển khai.

Theo bà Thủy, cách tính này chỉ phù hợp với mô hình doanh nghiệp. Do đó, hộ kinh doanh nào đáp ứng được điều kiện thì nên chuyển đổi lên doanh nghiệp để hoạt động với cơ sở pháp lý và quy mô lớn hơn. Đối với cá nhân, hộ kinh doanh, phương pháp tính thuế cần phải đơn giản hóa thủ tục, nhằm khuyến khích họ chủ động kê khai và nộp thuế theo quy định.

Nên chia theo doanh thu, lĩnh vực để quản lý thuế

Ông Nguyễn Văn Được, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín (Trọng Tín Tax), nhận xét đề xuất này phù hợp với tư duy phân loại cá nhân, hộ kinh doanh theo lĩnh vực và quy mô doanh thu để quản lý thuế. Những cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu lớn áp dụng mức thuế suất 17% trên thu nhập tính thuế sẽ đảm bảo việc đồng bộ chính sách với Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.

Tuy nhiên, ông Được cho rằng cần tham chiếu các quy định có liên quan để xây dựng phương án phân loại hộ kinh doanh cho phù hợp.

Theo ông, nên phân chia cá nhân, hộ kinh doanh làm 2 nhóm. Nhóm trên mức doanh thu quy định thì áp thuế suất 17%, còn dưới mức đó áp dụng phương pháp hiện hành là doanh thu nhân với tỷ lệ, chỉ cần dùng hóa đơn điện tử kết nối với máy tính tiền. Còn mức doanh thu bao nhiêu để lựa chọn phương án áp dụng thì Chính phủ quy định sau.

Hiện nay, hộ kinh doanh nộp thuế trực tiếp trên doanh thu, tức là doanh thu nhân với tỷ lệ thuế. Quy định này áp dụng cả với hộ kinh doanh kê khai, có đầy đủ hóa đơn, chứng từ và thực hiện chế độ kế toán đơn giản theo Thông tư 88 của Bộ Tài chính.

“Chính sách thuế hộ kinh doanh hiện hành gây ra tình trạng thuế chồng thuế, lỗ vẫn phải nộp thuế và ngược lại lãi nhiều lại nộp thuế ít, tạo sự bất bình đẳng và làm méo mó giao dịch kinh tế. Đây đang là khó khăn, gánh nặng lớn cho các hộ kinh doanh trong bối cảnh bỏ thuế khoán và minh bạch nghĩa vụ thuế”, ông Được nêu thực tế.

Do vậy, ông Được đề xuất việc quản lý thuế, hóa đơn, chứng từ và áp dụng chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh chia theo lĩnh vực và quy mô doanh thu.

Cụ thể, hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng (loại 1) được miễn thuế, không phải thực hiện hóa đơn điện tử, chế độ kế toán tạo thuận lợi và giảm áp lực chi phí tuân thủ cho hộ kinh doanh, đồng thời tiết giảm nguồn lực của cơ quan thuế và xã hội.

Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp trực tiếp trên doanh thu (loại 2 và 3), tức doanh thu nhân với tỷ lệ thuế. Đồng thời, sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế theo quy định tại Nghị định 70, nhưng không phải thực hiện chế độ kế toán, trừ trường hợp hộ kinh doanh tự nguyện thực hiện khi có nhu cầu quản lý minh bạch tài chính.

Ông Được đánh giá, phương án này có tính khả thi cao, đảm bảo ngân sách nhà nước thu đúng, thu đủ, tạo sự công bằng, bình đẳng và minh bạch trong kinh doanh cũng như nghĩa vụ thuế, đồng thời giảm áp lực chi phí tuân thủ khi người nộp thuế không có nhu cầu hoặc chưa có nhu cầu về quản trị tài chính, bán hàng thông qua chế độ kế toán.

Nguyễn Lê

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/de-xuat-thue-17-ho-kinh-doanh-lo-lang-chuyen-gia-noi-can-phan-theo-doanh-thu-2443072.html