Hàng chục hộ dân trong vùng dự án Khu đô thị Nghĩa Thành được ban hành thông báo, quyết định thu hồi đất
Lay lắt trong vùng dự án
Đầu năm 2024, gia đình ông Phan Quốc Quế, ở phường Bắc Gia Nghĩa nộp hồ sơ phân chia tài sản và đăng ký biến động đất đai đối với diện tích 307 m². Tuy nhiên, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai khu vực TP Gia Nghĩa từ chối với lý do thửa đất đã có quyết định thu hồi để thực hiện một dự án khu đô thị.
Gia đình ông Quế cho biết, đã sinh sống tại Bắc Gia Nghĩa từ những năm 1970, xây nhà ổn định từ 1993. Năm 2010, UBND TP Gia Nghĩa (cũ) ban hành thông báo thu hồi hơn 40 ha đất để làm dự án, dự kiến bồi thường và bố trí tái định cư ngay trong năm.
Đến năm 2011, phương án bồi thường được phê duyệt. Gia đình ông Quế được tính hỗ trợ hơn 560 triệu đồng và 1 lô tái định cư. Tuy nhiên, sau quyết định thu hồi, mọi thủ tục rơi vào bế tắc suốt gần 15 năm, khiến gia đình không thể thực hiện quyền sử dụng đất.
Căn nhà ông Phan Quốc Quế xây dựng đã hơn 30 năm nay nhưng vì dự án treo nên bị giới hạn các quyền sử dụng; nhiều năm kiến nghị vẫn chưa được cơ quan chức năng giải quyết
Không chỉ gia đình ông Quế, hàng chục hộ dân khác cũng trong cảnh tương tự. Giai đoạn 2011 - 2012, UBND TP Gia Nghĩa (cũ) đã ban hành quyết định thu hồi đất của 75 hộ, chi trả hơn 32,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, diện tích còn lại của 93 hộ chưa được thu hồi do thiếu kinh phí và quỹ tái định cư, dẫn đến người dân không hợp tác kiểm đếm, đo đạc.
Trong khi đó, dự án lại không được triển khai. Đến năm 2017, UBND tỉnh Đắk Nông (cũ) chấm dứt hoạt động của chủ đầu tư do vi phạm quy định. Năm 2018, dự án được đưa vào danh mục thu hồi đất với tên gọi mới là Khu đô thị mới Nghĩa Thành. Nhưng quá trình triển khai tiếp tục gặp vướng mắc về thủ tục đấu thầu, đến cuối năm 2022, dự án này bị đưa ra khỏi danh mục thu hồi đất.
Theo UBND phường Bắc Gia Nghĩa, Khu đô thị mới Nghĩa Thành là dự án đã có từ lâu, dự kiến triển khai trên diện tích hơn 40 ha tại trung tâm đô thị Gia Nghĩa. Dự án được kỳ vọng sẽ thay đổi diện mạo, tạo ra điểm nhấn cho đô thị. Nhưng đến nay, dự án đã kéo dài hơn 15 năm mà chưa triển khai. UBND TP Gia Nghĩa (cũ) đã nhiều lần đề xuất dừng thực hiện dự án này và ban hành quyết định hủy bỏ các thông báo, quyết định thu hồi đất của người dân đã ban hành trước đó.
Vào giữa năm 2024, HĐND tỉnh Đắk Nông (cũ) đã giám sát và chỉ ra nhiều vướng mắc tại các dự án thu hồi đất, trong đó có Khu đô thị mới Nghĩa Thành. HĐND tỉnh đã yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo xử lý dứt điểm nhưng tới nay dự án vẫn chưa có hướng giải quyết cuối cùng. Điều này khiến quyền lợi của người dân trong vùng quy hoạch tiếp tục bị treo cùng dự án.
Đi không nỡ, ở không xong
Hơn 1 năm nay, gia đình ông Nguyễn Huy Pháp, ở tổ 14, phường Bắc Gia Nghĩa đã buộc phải chặt bỏ hàng loạt cây trồng trong rẫy. Những gốc mít, cà phê được ông bà trồng từ hơn 10 năm trước nay lần lượt bị đốn hạ. Trên mảnh đất hơn 1,5 ha, vợ chồng ông Pháp và 3 con nhỏ đã gắn bó gần 20 năm nhưng nay đành nhìn vườn cây héo úa sau khi bị vận động dừng chăm sóc để phục vụ quy hoạch.
Ông Nguyễn Huy Pháp xót xa nhìn vườn cây héo úa, chết dần do không được chăm sóc
Khu đất này cùng nhiều hộ khác nằm trong vùng dự án Khu đô thị mới tổ 4 Nghĩa Đức (nay thuộc phường Bắc Gia Nghĩa). Năm 2022, UBND TP Gia Nghĩa (cũ) đã phê duyệt kế hoạch thu hồi, tiến hành kiểm kê tài sản, vận động người dân bàn giao mặt bằng. Người dân đồng tình, chấp nhận ngừng đầu tư sản xuất. Thế nhưng, hơn 3 năm trôi qua, việc thu hồi đất vẫn chưa triển khai. Dự án treo đã để lại những khu vườn xác xơ, dần chết héo.
Không riêng ông Pháp, gia đình ông Nguyễn Huy Hảo với 1,7 ha cà phê cũng rơi vào cảnh tương tự. Cây bỏ hoang, nhiều cây chết khô, trong khi cả gia đình 4 miệng ăn trông chờ vào nguồn thu từ rẫy. Ông Hảo bệnh tật, chi phí điều trị chồng chất, lại mất thu nhập, khiến gia đình nợ nần. “Giá cà phê đang cao mà vườn thì héo úa, phải chặt bỏ, đau lắm”, ông Hảo nghẹn ngào.
Cùng chung cảnh ngộ, hàng chục hộ dân trong vùng dự án đã nhiều lần gửi đơn kiến nghị, mong chính quyền sớm dứt điểm việc thu hồi để họ có hướng ổn định cuộc sống. Bởi trục đường dân sinh dẫn vào khu nhà cửa, đất rẫy của họ hiện đã xuống cấp. Người dân mong được tu sửa con đường để đi lại nhưng chưa thể thực hiện vì vướng quy hoạch.
Người dân vùng dự án Khu đô thị mới tổ 4 Nghĩa Đức tái thiết vườn cây
Hàng chục hộ dân vùng dự án đã gửi đơn lên các cấp chính quyền đề nghị trả lời rõ dự án có triển khai nữa hay không? Nếu có thì khi nào triển khai? Khi nào người dân trong vùng dự án được đền bù? Mới đây nhất, tại buổi tiếp xúc cử tri vào cuối tháng 9/2025, người dân trong vùng dự án tiếp tục kêu cứu với Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng. Nhưng đến nay, những câu hỏi của người dân vùng dự án Khu đô thị mới tổ 4 Nghĩa Đức vẫn còn bỏ ngỏ. Người dân vẫn bị hạn chế một số quyền sử dụng đất và chưa thể yên tâm tái đầu tư sản xuất vườn rẫy. Gần 5 năm “mắc kẹt” trong vùng quy hoạch, nhiều người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, lâm vào cảnh “đi không nỡ, ở không xong”.
Theo Phó Chủ tịch UBND phường Bắc Gia Nghĩa Võ Hoàng Sơn, trên địa bàn có một số dự án quy hoạch phát triển đô thị, khu dân cư. Một số dự án đã có quyết định thu hồi đất và một số dự án đã tiến hành vận động, kiểm kê tài sản trên đất của người dân. Tuy nhiên, một số dự án triển khai chậm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người dân, làm phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại. Chính quyền địa phương sẽ sớm rà soát, báo cáo UBND tỉnh tình hình thực tế của từng dự án và đề xuất các kiến nghị theo quy định để bảo đảm hài hòa lợi ích của các bên.
Dự án Khu đô thị mới tổ 4 Nghĩa Đức được phê duyệt chủ trương đầu tư cuối năm 2020. Dự án triển khai trên diện tích 71,99 ha, trong đó có 57,2 ha thuộc khu vực phải thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ cho người dân. Tháng 1/2025, HĐND tỉnh Đắk Nông (cũ) đã ban hành nghị quyết đưa một số dự án khu đô thị mới ra khỏi danh mục thu hồi đất năm 2025, trong đó có dự án này.
Lê Phước .