Chuyển về quê hoặc vùng ven thành phố sinh sống đồng nghĩa với việc nhiều người phải di chuyển quãng đường đi làm xa hơn. Ảnh minh họa: Phương Lâm.
6h sáng, Ngọc Phước (sinh năm 1993) thức dậy, vội vàng sửa soạn để kịp chuyến xe buýt lúc 7h. Sau gần 2 tiếng di chuyển từ nhà ở huyện Củ Chi, cô đến nơi làm việc ở trung tâm TP.HCM vừa kịp giờ vào ca lúc 9h.
“Ở nội thành, cái gì cũng đắt đỏ. Nếu thuê trọ gần công ty, mỗi tháng tôi phải chi tới 9 triệu đồng cho tiền nhà, chi tiêu cá nhân. Trong khi đó, sống ở vùng ngoại ô tiết kiệm hơn nhiều”, Ngọc Phước nói với Tri Thức - Znews.
Lịch trình di chuyển vài chục đến hàng trăm km mỗi ngày để đi làm, đi học như Ngọc Phước không phải là hình ảnh hiếm những năm gần đây.
Trong bối cảnh mức sống, giá nhà ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM ngày càng cao, việc cân nhắc chuyển nơi sinh sống ra ngoại thành hoặc về quê, các tỉnh, thành lân cận để "dễ thở" hơn cả về chi phí và không gian sống đang được nhiều người lựa chọn. Đổi lại, họ cũng phải chấp nhận một số khó khăn, bất tiện nhất định.
Đi làm như "đi phượt" mỗi ngày
Ngọc Phước hiện làm kế toán kiêm quản lý nội bộ cho một công ty trong lĩnh vực F&B, thu nhập dao động 12-15 triệu đồng/tháng. Đây không phải là con số có thể giúp cô có cuộc sống thoải mái ở TP.HCM - nơi có chi phí sinh hoạt cao thứ 3 cả nước (sau Hà Nội và Quảng Ninh), theo Bảng xếp hạng chỉ số giá sinh hoạt theo không gian (SCOLI) năm 2024 của Cục Thống kê.
Bên cạnh đó, theo báo cáo của Savills, trong quý IV/2024, giá bán căn hộ trung bình tại TP.HCM đạt 91 triệu đồng/m2, tăng 36% so với quý trước và 33% so với cùng kỳ năm trước. Giá thuê căn hộ tại TP.HCM cũng đã tăng đáng kể trong năm 2024. Cụ thể, căn hộ 2 phòng ngủ tại quận Bình Thạnh có giá thuê từ 13-14 triệu đồng/tháng, tăng khoảng 3 triệu đồng so với năm trước.
Tiết kiệm chi phí song người sống ở xa vùng trung tâm phải đổi lại việc di chuyển nhiều hơn. Ảnh minh họa: Quỳnh Danh.
Củ Chi có nhiều khu công nghiệp, nhưng với công việc văn phòng như vị trí hiện tại của Phước, cô không dễ để chuyển đổi nếu muốn làm gần nhà. Bởi thế, cô vẫn chọn giữ công việc tại trung tâm thành phố và đi xa mỗi ngày để tiết kiệm chi phí thuê nhà.
“Những hôm tăng ca, tôi thường phải chạy đua với thời gian để kịp chuyến xe buýt cuối cùng lúc 21h. Nếu lỡ chuyến, tôi đành đặt xe công nghệ với chi phí hơn 120.000 đồng/lượt”, nữ nhân viên văn phòng nói.
Hoàng Linh thay phiên đi xe buýt và xe máy đi học. Ảnh: NVCC.
Còn đối với Hoàng Linh (23 tuổi, quê Tây Ninh), cô đôi lúc cũng mệt mỏi khi phải di chuyển 55 km để tới trường học nghề ở TP.HCM, chuẩn bị cho kế hoạch xuất khẩu lao động.
Sáng sớm, Linh đi xe buýt từ Trảng Bàng lên Củ Chi, sau đó bắt chuyến tiếp theo đến quận 1 (TP.HCM). Cuối cùng, cô đặt xe ôm công nghệ để đến lớp học nghề ở quận Tân Bình. Tổng chi phí di chuyển mỗi ngày là khoảng 100.000 đồng.
Những hôm có việc riêng, cần di chuyển nhiều nơi trong thành phố hoặc gặp gỡ bạn bè, Linh thường chọn đi xe máy để tiện sắp xếp thời gian. Chi phí xăng xe cho cả lượt đi và về vào khoảng 70.000 đồng.
Dù mệt mỏi vì đi 110 km mỗi ngày, Linh vẫn quyết tâm duy trì cách sống này. Bởi trước đó, sau tháng đầu tiên sống ở thành phố, cô từng trải qua “cú sốc” tài chính.
“Tôi từng thuê một căn phòng trọ nhỏ với giá 2,5 triệu đồng/tháng, tưởng là rẻ. Nhưng khi cộng thêm tiền điện, nước, ăn uống và các khoản chi tiêu sinh hoạt khác, tổng chi phí trong tháng đã lên tới hơn 14 triệu đồng”, cô chia sẻ.
Là con út, chưa quen quản lý tài chính cá nhân, Linh thừa nhận mình dễ tiêu xài quá tay khi sống một mình. Nhưng khi sống gần gia đình, cô có thể tránh được nhiều khoản chi không cần thiết.
Giảm gánh nặng tài chính
Tương tự TP.HCM, giá bán trung bình căn hộ tại Hà Nội trong quý III/2024 đạt 64 triệu đồng/m2, tăng 8,7% so với quý trước và 26% so với cùng kỳ năm trước, khiến giấc mơ mua nhà ngày càng xa tầm với của nhiều người lao động.
Trước khi cùng vợ chuyển hẳn sang làm việc tại nhà, tập trung kinh doanh online như hiện tại, Nguyễn Sơn (sinh năm 1993) cũng từng có thời gian chạy xe hơi đi về 100-110 km mỗi ngày, giữa nhà ở huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang và công ty tổ chức sự kiện ở Hà Nội.
Mỗi sáng, Sơn thức dậy vào khoảng 6h, chuẩn bị để xuất phát lúc 6h30. Tan làm, anh từ công ty về lúc 17h30, mỗi chiều tốn khoảng 1 tiếng di chuyển. Dù tốn thêm chi phí xăng xe, anh vẫn đánh giá về tổng thể, hình thức này tối ưu chi phí hơn so với việc thuê trọ ở Hà Nội.
"Vợ chồng tôi từng có khoảng 8 năm thuê trọ ở thủ đô. Vì điều kiện tài chính, tôi thường thuê nhà ở khu vực ngoại thành, đi lại khoảng 15 km cũng bất tiện, tốn thời gian không kém, nhất là vào giờ cao điểm tắc đường. Cuộc sống ở trọ cũng thiếu thốn đủ bề, từ không gian sinh hoạt đến sự riêng tư", anh kể.
Nguyễn Sơn từng chạy xe đi làm hơn 50 km/chiều mỗi ngày. Ảnh: NVCC.
Đến năm 2020 khi dịch Covid-19 bùng phát, công việc của Sơn bị ảnh hưởng nặng. Vợ chồng anh đưa ra quyết định trả phòng trọ, chuyển về quê sống chỉ trong một đêm. Trong khi vợ làm việc ở nhà, Sơn chấp nhận đi làm quãng đường xa mỗi ngày. Vì di chuyển bằng ôtô, anh chủ động được thời gian, tránh mưa nắng, an toàn hơn và đỡ mệt mỏi.
Hiện, Sơn không còn phải di chuyển quãng đường xa đi làm như trước khi đã chuyển hẳn sang công việc online. Nghĩ lại, anh không hề hối hận về quyết định sớm về quê sống và quãng thời gian đi làm như "đi phượt" ngày trước.
"Cuộc sống ở quê thoải mái hơn rất nhiều, không gian sống rộng rãi, trong lành, chi phí sinh hoạt cũng dễ chịu hơn. Quan trọng nhất là tinh thần của cả gia đình được cải thiện, có thời gian dành cho nhau nhiều hơn", anh chia sẻ.
Chị Nguyễn Khánh đi làm quãng đường hơn 35 km mỗi chiều gần 10 năm nay. Ảnh: NVCC.
Chung suy nghĩ, chị Nguyễn Khánh (sinh năm 1988) thậm chí duy trì nhịp đi làm khoảng 70 km/ngày trong gần 10 năm, từ nhà ở huyện Quốc Oai đến công ty ở quận Thanh Xuân, Hà Nội. Dù gia đình có ôtô, chị vẫn lựa chọn xe máy để di chuyển vì tiện lợi, nhất là vào khung giờ cao điểm trong nội thành.
“Mấy tuần nay Hà Nội nắng nóng, tôi đi làm về cũng mướt mải mồ hôi nhưng không quá mệt, một phần vì quen rồi, một phần vì quá thích cuộc sống ở ngoại ô nên sẵn sàng vượt hết gian nan”, chị nói.
Với gia đình chị Khánh, ưu điểm dễ thấy nhất khi sống ở xa trung tâm là chi phí sinh hoạt “mềm” hơn hẳn. Ở nhà có mảnh vườn, gia đình chị trồng nhiều loại rau sạch, gần như không phải đi mua, gà cũng tự chăn thả đủ dùng. Nhiều hôm muốn đổi món, chị sang mua hoặc trao đổi với hàng xóm các loại thực phẩm tươi hay đi chợ cóc gần nhà. Chưa kể, không gian sống ở vùng ven đem lại cho chị cảm giác yên tĩnh, trong lành.
“Đi làm về được nửa đường, tôi đã thấy không khí khác hẳn, nhiều cây xanh hơn, không còn bụi bặm của các công trình san sát”, chị nói. Xung quanh chị, nhiều gia đình cũng chấp nhận di chuyển vài chục km đi làm, có khi xuất phát từ 5h30 sáng, để đổi lại sự thư giãn cuối ngày.
Vợ chồng chị Khánh cũng có cơ hội gần gũi, được hỗ trợ rất nhiều khi sống chung với bố mẹ. Thông thường, chị chỉ cần đưa con đi học vào buổi sáng, buổi chiều sẽ có ông bà đón về giúp.
Với kinh nghiệm của bản thân, bà mẹ 3 con cho rằng những người có kế hoạch chuyển về vùng ven đô hoặc tỉnh thành lân cận Hà Nội sinh sống cần xác định rõ những ưu, nhược điểm của lối sống này để có tinh thần chuẩn bị.
“Tôi nghĩ mọi người cần chuẩn bị một phương tiện tốt, phù hợp với bản thân và bảo dưỡng thường xuyên để đảm bảo an toàn. Sức khỏe tốt cũng là điều cần lưu ý, nếu không với tần suất đi lại nhiều sẽ không thể duy trì lâu dài. Ngoài ra, công việc thoải mái thời gian hoặc không phải chấm công quá sớm cũng là lợi thế để tránh việc cập rập, mệt mỏi mỗi ngày khi phải chạy đua với thời gian”, chị bày tỏ.
Ánh Hoàng - Minh Vũ