Di tích là 'biểu tượng' du lịch Huế bạc màu sơn son: Xử lý thế nào?

4 giờ trướcBài gốc

Liên quan đến việc di tích lầu Ngũ Phụng (thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới) xuống cấp, bạc màu sơn sau gần 5 năm trùng tu, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho hay, lần gần nhất, lầu Ngũ Phụng được trùng tu, tu bổ là trong dự án bảo tồn, tu bổ tổng thể di tích Ngọ Môn được khởi công tháng 4/2017, chính thức đưa vào sử dụng từ tháng 5/2021 đến nay.

Hiện tại, di tích vẫn nằm trong kế hoạch bảo trì của Trung tâm năm 2025 và đang trong quá trình thi công, dự kiến hoàn thành vào ngày 10/11.

Lầu Ngũ Phụng là một trong những di tích quan trọng trong Quần thể di tích cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới và là công trình biểu trưng của du lịch Huế.

Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế thừa nhận, qua thời gian đưa vào sử dụng, lầu Ngũ Phụng, một số cấu kiện gỗ xuất hiện tình trạng bạc màu, mất độ bóng, màu sắc phai nhạt. Những vị trí chịu tác động trực tiếp của thời tiết, bề mặt sơn son có dấu hiệu bong tróc từ 1-2 hoặc hóa phấn bám bụi. Một số cấu kiện gỗ ở vị trí lan can, sơn son xuất hiện bong rộp.

Lý giải về thực trạng này, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho rằng, các công trình kiến trúc gỗ luôn đối diện với sự tác động của mối mọt, dột thấm, thời tiết, khí hậu cực đoan... làm ảnh hưởng với những mức độ khác nhau khiến công trình xuống cấp theo thời gian, nhất là phần ngoại thất với kỹ thuật sơn son, thếp vàng càng dễ chịu những tác động lớn, trong đó có Lầu Ngũ Phụng.

Thời tiết khắc nghiệt, mưa nắng thất thường ở Huế được cho là một trong những nguyên nhân khiến sơn son, thếp vàng trong các cấu kiện gỗ tại di tích lầu Ngũ Phụng nhanh xuống cấp

"Các nghiên cứu và thực tiễn trùng tu chỉ ra, nguyên nhân dẫn đến sự xuống cấp của công tác sơn son thếp vàng bắt nguồn từ tác động của khí hậu khắc nghiệt tại Huế. Với đặc trưng mưa nhiều, nắng gắt, độ ẩm cao và bức xạ mặt trời lớn, các cấu kiện gỗ sơn son chịu ảnh hưởng trực tiếp và nhanh chóng xuống cấp.

Đặc biệt, ở một số vị trí trên cao như lầu Ngũ Phụng mức độ tiếp xúc với môi trường càng lớn, làm tăng tốc độ bạc màu, tạo màng so với các công trình khác. Ngoài ra, nhựa sơn có thành phần phức tạp, hiện chưa được chuẩn hóa bằng phân tích khoa học, việc đánh giá chất lượng chủ yếu dựa trên kinh nghiệm. Công tác bảo dưỡng định kỳ do điều kiện thực tế cũng chưa được thực hiện thường xuyên và toàn diện, gây ảnh hưởng đến độ bền của lớp sơn son...", Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế lý giải.

Thậm chí, một số cấu kiện gỗ ngoài trời, chịu tác động trực tiếp của nắng mưa còn xuất hiện tình trạng mục, hư hỏng

Hiện nay, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế vẫn đang triển khai các phương án, giải pháp nhằm khắc phục để trả lại màu sơn vốn có trên lầu Ngũ Phụng. Đầu tiên, các lớp bụi bẩn tại một số cấu kiện gỗ sơn son, thếp vàng sẽ được làm sạch.

Đối với các chi tiết có thếp vàng, quá trình vệ sinh được thực hiện bằng khăn vải mềm thấm nước, tránh gây ảnh hưởng đến lớp vàng. Các bộ phận ít chịu tác động như ván trần, hệ mái chủ yếu được vệ sinh bằng nước sạch và lau khô.

Hiện nay Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đang triển khai các biện pháp nhằm khắc phục, sớm trả lại màu sơn trên lầu Ngũ Phụng như lúc ban đầu

Sau đó, công tác tu bổ sẽ được thực hiện với các bước theo kỹ thuật truyền thống: Vệ sinh, tít kẹt các khe nứt nhỏ; Lót lớp màu ở những vị trí bong rộp để tạo phẳng; Sơn thí lấy nền màu của cấu kiện để chuẩn bị lên lớp màu hoàn thiện và sơn son hoàn thiện.

Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho rằng, quá trình này yêu cầu nghiêm ngặt về vật tư và nhân lực. Vật liệu sơn sẽ được quản lý tập trung, do thợ cả pha chế để bảo đảm chất lượng đồng đều. Công nhân tham gia được tuyển chọn kỹ lưỡng, ưu tiên những nghệ nhân có kinh nghiệm tại các làng nghề truyền thống. Các chi tiết phức tạp được giao cho họa sĩ giàu kinh nghiệm để thực hiện, đảm bảo tính chính xác và giá trị thẩm mỹ của công trình.

Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cũng cam kết, trong quá trình khắc phục, đơn vị sẽ đảm bảo quy trình kỹ thuật, an toàn lao động. Đặc biệt bảo vệ, che chắn cẩn thận, không làm ảnh hưởng đến du khách tham quan.

"Chúng tôi cam kết khắc phục hiện tượng màng hóa, bạc màu, bong tróc bề mặt sơn son lầu Ngũ Phụng trong thời gian sớm nhất...Về lâu dài, Trung tâm định hướng tiếp tục nghiên cứu chất lượng vật liệu sơn ta, xây dựng kế hoạch bảo trì định kỳ, đồng thời chú trọng đào tạo và phát triển đội ngũ nhân lực kế thừa để đáp ứng yêu cầu khắt khe của công tác bảo tồn di sản...", Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cam kết.

Lầu Ngũ Phụng nằm trên Ngọ Môn là di tích quan trọng trong hệ thống Kinh Thành Huế thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Đây cũng là một trong những di tích có tính biểu tượng của du lịch Huế.

Dưới thời vua Gia Long nơi đây là đài Nam Khuyết, phía trên là điện Càn Nguyên với hai cửa Tả Đoan và Hữu Đoan. Năm 1833, vua Minh Mạng đổi làm 5 cửa; ở giữa là Ngọ Môn, hai cửa hai bên gọi là tả Giáp môn, hữu Giáp môn, hai cửa Khuyết môn tả, hữu, phía trên xây Lầu Ngũ Phụng.

Trải qua thời kỳ chiến tranh và thiên tai khắc nghiệt, công trình bị xuống cấp nghiêm trọng và trải qua nhiều đợt trùng tu, tu bổ lớn.

NGUYỄN VƯƠNG

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/di-tich-la-bieu-tuong-du-lich-hue-bac-mau-son-son-xu-ly-the-nao-ar970172.html