Dịch tay chân miệng gia tăng bất thường, nhiều trẻ biến chứng nặng

2 giờ trướcBài gốc

Đây không chỉ là vấn đề y tế cá nhân mà đã trở thành mối lo ngại nghiêm trọng về sức khỏe cộng đồng, cần được phụ huynh, nhà trường và chính quyền địa phương quan tâm cảnh báo kịp thời.

Dịch tay chân miệng có bất thường?

Thông thường, tay chân miệng xuất hiện theo chu kỳ 3 năm. Sau đợt bùng phát năm 2023, lần xuất hiện tiếp theo dự kiến là năm 2026. Tuy nhiên, năm nay, bệnh đã xuất hiện đồng loạt và tiến triển nhanh chóng, với nhiều trường hợp nặng chỉ sau 24 giờ, thay vì 48 giờ như trước, cho thấy nguy cơ bùng phát dịch nghiêm trọng và bất thường.

Những đợt dịch gần đây đều liên quan EV71, với đợt bùng phát lớn năm 2023 khiến hơn 180.000 trẻ mắc bệnh và 31 ca tử vong, là lời cảnh báo nghiêm trọng về nguy cơ bệnh trở thành vấn đề y tế cộng đồng.

Bệnh tay chân miệng do hai nhóm virus chính là Coxsackie A16 (CA16) và Enterovirus 71 (EV71) gây ra. Nhiễm virus CA16 thường nhẹ, có thể điều trị tại nhà, trong khi EV71 gây bệnh nặng, dẫn đến viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp thời.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố (CDC) Hà Nội, trong tuần từ 7 đến 14/11, thành phố ghi nhận 116 trường hợp mắc tay chân miệng tại 61 phường, xã. Tổng số ca mắc tại Hà Nội năm 2025 đã lên đến 5.693, tăng 2.368 ca so với cùng kỳ năm 2024.

Tại TP.HCM, tình hình dịch cũng gia tăng đáng lo ngại, với 1.481 trường hợp mới trong tuần qua, tăng 42% so với trung bình 4 tuần trước. Tổng số ca tích lũy từ đầu năm đến tuần 45 đạt 29.395. Các khu vực có tỷ lệ mắc cao trên 100.000 dân gồm Côn Đảo, Nhà Bè và Bình Tân.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, từ đầu tuần đến nay đã ghi nhận hàng chục trường hợp tay chân miệng biến chứng nặng, trong đó có những bệnh nhi phải thở máy. Bộ Y tế cảnh báo bệnh tay chân miệng đang có dấu hiệu gia tăng trên toàn quốc, đặc biệt tại các tỉnh, thành phía Nam, tạo áp lực lớn lên hệ thống y tế và cộng đồng.

Tay chân miệng thường khởi phát nhẹ, dễ nhầm lẫn với viêm loét miệng thông thường hoặc dị ứng da. Trẻ có thể sốt nhẹ 38-38,5°C, xuất hiện ban đỏ hoặc bọng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông, kèm loét miệng khiến trẻ quấy khóc, bỏ ăn.

Khi trẻ xuất hiện đồng thời nhiều dấu hiệu này, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám ngay để được chẩn đoán và chăm sóc kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng nặng.

Theo Cục Phòng bệnh, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, trong 9 tháng đầu năm 2025, cả nước ghi nhận gần 54.000 trường hợp tay chân miệng, trong đó nhóm trẻ dưới 10 tuổi chiếm 98,6%, đặc biệt nhóm 1-5 tuổi đi nhà trẻ, mẫu giáo chiếm 93,4%. Trong 4 tuần gần đây, số ca mắc tăng tại TP.HCM, An Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ, Đồng Tháp, Tây Ninh, Khánh Hòa, Lâm Đồng và Quảng Ngãi.

Trước tình hình này, Bộ Y tế và các cơ quan y tế địa phương đã triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống dịch: tăng cường giám sát, phát hiện sớm ổ dịch, xử lý triệt để để hạn chế lây lan; truyền thông giáo dục sức khỏe, hướng dẫn người dân rửa tay bằng xà phòng, ăn uống hợp vệ sinh, giữ đồ chơi trẻ sạch sẽ.

Ngành y tế phối hợp với ngành Giáo dục triển khai phòng chống bệnh tại nhà trẻ, trường mẫu giáo, đảm bảo phương tiện rửa tay và vệ sinh lớp học, đồ chơi hàng ngày. Các bệnh viện đã thực hiện phân tuyến điều trị hợp lý, đặc biệt chú trọng các ca bệnh nặng nhằm hạn chế tối đa nguy cơ tử vong.

Giảm gánh nặng bệnh tật bằng vắc-xin

Các chuyên gia y tế cảnh báo tay chân miệng là bệnh dễ lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mũi, họng, nước bọt và các nốt phỏng của bệnh nhân, hoặc gián tiếp qua vật dụng sinh hoạt của người bệnh.

Biểu hiện ban đầu gồm sốt, kém ăn, đau họng, sau đó xuất hiện nốt loét trong miệng và phát ban trên tay, chân, có thể lan ra mông và cơ quan sinh dục. Trẻ dưới 5 tuổi là nhóm nguy cơ cao do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, trong khi nhà trẻ, trường mầm non là môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao.

Bác sỹ Hoàng Văn Kết, Trưởng khoa Hồi sức tích cực nhi, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cho biết, tay chân miệng thường khởi phát nhẹ, dễ nhầm với viêm loét miệng thông thường hoặc dị ứng da.

Trẻ có thể sốt nhẹ 38-38,5°C, xuất hiện ban đỏ hoặc bọng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông, kèm loét miệng khiến trẻ quấy khóc, bỏ ăn. Khi thấy trẻ có đồng thời nhiều biểu hiện này, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và chăm sóc đúng cách.

Các chuyên gia nhấn mạnh, sớm nhận diện triệu chứng và chăm sóc kịp thời là yếu tố quyết định để tránh biến chứng nặng, đặc biệt với nhóm trẻ dưới 5 tuổi

Nghiên cứu cho thấy tổng chi phí điều trị tay chân miệng tại Việt Nam lên tới 90,7 triệu USD mỗi năm, trong đó một ca điều trị thông thường mất khoảng 400 USD, còn ca nặng có thể lên đến 1.400 USD, đặt gánh nặng lớn lên gia đình và xã hội.

Về vắc-xin phòng tay chân miệng, hiện có một loại vắc-xin dự kiến được đưa vào sử dụng tại Việt Nam, khuyến nghị cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi.

Theo nghiên cứu đăng trên The Lancet, vắc-xin này bảo vệ hiệu quả lên đến 96,8%, duy trì miễn dịch lâu dài và đặc biệt chống lại chủng EV71, loại virus đang lưu hành và gây nhiều ca bệnh nặng. Vắc-xin được sản xuất theo công nghệ hiện đại, đảm bảo an toàn cho trẻ em.

Sự xuất hiện của vắc-xin giúp phụ huynh chủ động bảo vệ trẻ, đặc biệt nhóm dưới 5 tuổi, đồng thời góp phần hạn chế biến chứng, giảm gánh nặng y tế - xã hội và tăng cường khả năng miễn dịch cộng đồng trước nguy cơ dịch bùng phát rộng rãi.

D.Ngân

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/dich-tay-chan-mieng-gia-tang-bat-thuong-nhieu-tre-bien-chung-nang-d437547.html