Điểm mới trong Dự thảo Nghị quyết về xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo

4 giờ trướcBài gốc

Hạn chế xử lý đơn trùng lắp, gửi "lòng vòng"

Sáng 24/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, thông qua Nghị quyết quy định về tiếp công dân, xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân và giám sát việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan dân cử, đại biểu dân cử.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga cho biết, quá trình xây dựng Nghị quyết đã được tổng hợp, hệ thống hóa các văn bản quy phạm pháp luật liên quan; tổng kết việc thực hiện quy định về tiếp công dân, tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn và giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (HĐND) đối với việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.

Hồ sơ dự thảo Nghị quyết đã kịp thời cụ thể hóa các yêu cầu của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 10. Đồng thời, được chỉnh lý, hoàn thiện trên cơ sở tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý của Chính phủ, các bộ, ngành hữu quan, Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố.

Về bố cục, dự thảo Nghị quyết gồm 7 chương, 39 Điều. Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung trách nhiệm xử lý đơn của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội gắn với giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh thuộc lĩnh vực phụ trách; bổ sung quy định nhằm hạn chế xử lý đơn trùng lắp, gửi lòng vòng trong các cơ quan của Quốc hội. Điều chỉnh thẩm quyền, trách nhiệm của Thường trực HĐND cấp xã theo mô hình tổ chức mới của chính quyền địa phương.

Bên cạnh đó, bổ sung quy định về tiếp công dân trực tuyến; về trách nhiệm tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong hoạt động tiếp công dân, tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.

Đồng thời, quy định cụ thể: Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan của Quốc hội giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở Trung ương; HĐND, cơ quan của HĐND giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở địa phương cùng cấp. Trường hợp cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan của Quốc hội giám sát hoạt động của các chủ thể khác ở Trung ương và địa phương; HĐND, cơ quan của HĐND cấp tỉnh tiến hành giám sát hoạt động của các chủ thể khác ở địa phương.

Bổ sung quy định về việc kiến nghị chủ thể giám sát có thẩm quyền thực hiện giám sát nếu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết không giải quyết, trả lời hoặc nếu không đồng ý với với kết quả giải quyết, trả lời; qua đó, gắn trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết, trả lời khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đã được các cơ quan của Quốc hội, HĐND chuyển đến.

Quy định cụ thể cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin xử lý đơn, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của cơ quan, tổ chức, cá nhân để đảm bảo phân cấp, phân quyền nhưng vẫn có sự liên thông trong hoạt động giám sát; bổ sung quy định về nguồn tiếp nhận đơn, điều kiện xử lý đơn... để khắc phục tình trạng đơn trùng lặp, nhiều cơ quan cùng xử lý một vụ việc.

Bổ sung quy định về chế độ, chính sách đối với đội ngũ công chức được giao thực hiện nhiệm vụ tham mưu, giúp việc tại các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND.

Đổi mới mạnh mẽ tư duy trong xử lý đơn

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết với các lý do nêu trong Tờ trình. Nội dung của dự thảo Nghị quyết phù hợp với chủ trương của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, cơ bản thống nhất với hệ thống pháp luật. Đồng thời, tán thành việc áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành Nghị quyết; hồ sơ dự án bảo đảm đầy đủ tài liệu theo quy định để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng

Về thẩm quyền, quy trình tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn của Thường trực Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, ông Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, qua thảo luận, trong Ủy ban Pháp luật và Tư pháp có 2 loại ý kiến.

Thứ nhất, nhiều ý kiến tán thành với quy định của dự thảo Nghị quyết về việc cơ bản giữ thẩm quyền, quy trình tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn thư như quy định hiện hành.

Phương án này có ưu điểm là công tác tiếp nhận, phân loại và xử lý đơn của công dân gửi đến Quốc hội thuận lợi do được thực hiện theo quy trình ổn định, bám sát nhiệm vụ, quyền hạn theo lĩnh vực phụ trách của các cơ quan.

Ngoài ra, đối với đơn thuộc lĩnh vực tư pháp, theo quy định của pháp luật, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp còn có thẩm quyền kiến nghị theo thủ tục đặc biệt để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, cho nên việc Ủy ban Pháp luật và Tư pháp xử lý đơn (trong đó có đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm) còn giúp Ủy ban có đủ thông tin để thực hiện tốt thẩm quyền này.

Hạn chế của phương án này là không khắc phục được tình trạng trùng lặp trong xử lý đối với đơn được đồng thời gửi đến nhiều cơ quan của Quốc hội. Do đó, trường hợp lựa chọn theo phương án này, phải nghiên cứu để có giải pháp hạn chế tình trạng nêu trên.

Thứ hai, một số ý kiến đề nghị nên đổi mới mạnh mẽ tư duy trong tiếp nhận, xử lý đơn gửi đến Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội theo hướng chuyên môn hóa cao, tập trung vào một đầu mối là Ủy ban Dân nguyện và Giám sát. Theo đó, đơn của công dân gửi đến các cơ quan của Quốc hội sẽ được chuyển toàn bộ đến Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát để tổ chức nghiên cứu, xử lý và giám sát việc giải quyết.

"Phương án này có ưu điểm là khắc phục triệt để những hạn chế, bất cập trong công tác tiếp nhận, xử lý đơn gửi đến Quốc hội, nhất là việc trùng lặp trong xử lý đơn; góp phần giảm tải công việc; giúp chuyên nghiệp hóa, nâng cao vị thế, vai trò của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát; tạo thuận lợi cho việc ứng dụng công nghệ, thực hiện chuyển đổi số" - ông Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh.

Hạn chế của phương án này là tăng khối lượng công việc cho Ủy ban Dân nguyện và Giám sát. Đồng thời, các cơ quan khác của Quốc hội do không còn thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận, xử lý đơn thuộc lĩnh vực phụ trách nên không nắm bắt được kịp thời, đầy đủ thông tin để phục vụ cho công tác xây dựng pháp luật và giám sát thi hành pháp luật.

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến tán thành việc đổi mới theo hướng giao Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tiếp nhận toàn bộ đơn, phân loại để sàng lọc đơn trùng lặp, sau đó, chuyển các cơ quan của Quốc hội theo lĩnh vực phụ trách để xử lý chuyên sâu theo thẩm quyền.

Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đánh giá cao Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã xây dựng dự thảo Nghị quyết với nhiều điểm mới, “nâng tầm công tác dân nguyện, giám sát lên xứng đáng với vị trí một Ủy ban chuyên trách”.

Quỳnh Nga

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/diem-moi-trong-du-thao-nghi-quyet-ve-xu-ly-don-thu-khieu-nai-to-cao-436353.html