'Điểm nghẽn' kéo chậm tiến độ các dự án trọng điểm

2 giờ trướcBài gốc

Năm 2025, Lào Cai đặt mục tiêu “tăng tốc, bứt phá”, hướng tới mục tiêu tăng trưởng GRDP 8,5% và hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025. Hàng loạt dự án hạ tầng chiến lược, nhất là các công trình giao thông liên vùng được coi là động lực mở ra dư địa phát triển mới sau hợp nhất. Tuy vậy, nhiều dự án trọng điểm vẫn chậm so với yêu cầu, mà “điểm nghẽn” lớn nhất là công tác giải phóng mặt bằng.

Hiện, toàn tỉnh có 45 dự án trọng điểm, trong đó 32 dự án đã khởi công, còn 8 dự án chưa thể triển khai, chủ yếu do vướng giải phóng mặt bằng.

Đặc biệt, các dự án giao thông quy mô lớn, trải dài qua nhiều địa bàn như đường nối Quốc lộ 32 - cao tốc Nội Bài - Lào Cai, đường kết nối Mường La - Mù Cang Chải - Văn Chấn - Văn Yên, tuyến đường dọc sông Hồng, các dự án mở rộng cao tốc và hạ tầng cửa khẩu… đều gặp khó khăn trong bàn giao mặt bằng đồng bộ, khiến tiến độ thi công kéo dài.

Dự án quốc gia đặc biệt quan trọng là tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dự kiến khởi công ngày 19/12/2025, cũng chịu sức ép lớn về tiến độ. Tỉnh đang tập trung cao độ cho công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư tại khu vực Ga Lào Cai mới.

Đến thời điểm này, địa phương đã giải phóng mặt bằng sạch được khoảng hơn 6 ha. Phường sẽ cố gắng phê duyệt xong và hoàn tất chi trả cho người dân, đồng thời bàn giao quỹ đất sạch cho Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng) để thực hiện san gạt, chuẩn bị khánh tiết phục vụ lễ khởi công sắp tới

Ông Nguyễn Văn Nhất - Chủ tịch UBND phường Lào Cai

Tại xã Châu Quế, công tác giải phóng mặt bằng cho tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đang được triển khai khẩn trương nhưng gặp nhiều trở ngại.

Tuyến đi qua địa bàn xã dài khoảng 24 km, dự kiến thu hồi khoảng 240 ha đất, ảnh hưởng tới 591 hộ dân. Điều này tạo áp lực đối với xã miền núi có dân cư phân tán. Không chỉ đất ở và đất sản xuất, nhiều công trình hạ tầng như trường mầm non, nhà văn hóa, khu nghĩa trang cũng nằm trong phạm vi dự án.

Bà Đinh Thị Hồng Loan - Phó Chủ tịch UBND xã Châu Quế thông tin: “Hiện, xã mới chỉ được cung cấp tim tuyến, chưa có bản đồ thu hồi chính thức, chưa có cọc mốc giải phóng mặt bằng ngoài thực địa, làm chậm toàn bộ quy trình kiểm kê và lập phương án bồi thường”.

Theo đánh giá của các ngành chức năng, nguyên nhân vướng mắc giải phóng mặt bằng đến từ nhiều nguyên nhân: một số dự án có diện tích thu hồi lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng, liên quan đến nhiều hộ dân nên cần thời gian để thống nhất phương án bồi thường; sau hợp nhất, địa bàn mở rộng, bộ máy đang kiện toàn trong khi khối lượng công việc nhiều khiến một số địa phương còn lúng túng trong công tác phối hợp.

Cùng với đó, ở một số nơi, tiến độ kiểm đếm, xác minh nguồn gốc đất, lập phương án bồi thường chưa quyết liệt; công tác tuyên truyền, vận động người dân còn mang tính hình thức…

Không chỉ làm chậm tiến độ thi công, việc giải phóng mặt bằng kéo dài còn tác động lớn đến giải ngân vốn đầu tư công, chỉ tiêu ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế. Mặc dù, tỉnh đặt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch năm 2025, nhưng nhiều dự án không thể giải ngân do thiếu mặt bằng sạch, khiến việc điều chuyển vốn và phân kỳ đầu tư bị động, ảnh hưởng tới tiến độ xây dựng hạ tầng cũng như môi trường thu hút đầu tư.

Ở nhiều dự án khác, giải phóng mặt bằng chậm khiến doanh nghiệp, nhà thầu gặp khó khăn do phát sinh chi phí, ảnh hưởng năng lực triển khai. Các dự án liên quan khu công nghiệp, khu kinh tế, cửa khẩu cũng bị chậm, tác động trực tiếp đến thu hút đầu tư.

Trước những khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm, tỉnh đã đưa ra nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ điểm nghẽn.

Trong thời gian tới, Lào Cai cần tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai, ứng dụng công nghệ số trong quản lý hồ sơ giải phóng mặt bằng, đồng thời huy động Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tham gia tuyên truyền, vận động người dân. Đây là những yếu tố quan trọng để xử lý dứt điểm tồn đọng, hạn chế khiếu nại phát sinh.

Giải phóng mặt bằng không chỉ là bước kỹ thuật trong quy trình đầu tư, mà còn là thước đo năng lực quản lý, sức mạnh đồng thuận và hiệu quả điều hành của chính quyền. Khi “điểm nghẽn” này được tháo gỡ, các dự án trọng điểm sẽ có điều kiện về đích đúng tiến độ, tạo động lực thúc đẩy giao thương, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng của tỉnh trong năm 2025 và các giai đoạn tiếp theo.

Hồng Duyên

Nguồn Lào Cai : https://baolaocai.vn/diem-nghen-keo-cham-tien-do-cac-du-an-trong-diem-post888456.html