Điểm nóng xung đột ngày 7-6: Chiến lược đặc biệt của EU tại biển Đen

13 giờ trướcBài gốc

Liên minh châu Âu (EU) gần đây chính thức công bố chiến lược biển Đen mới với mục tiêu tăng cường hiện diện tại khu vực. Họ sẽ thiết lập một trung tâm an ninh nhằm giám sát và bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu, rà phá thủy lôi, đối phó với các mối đe dọa hỗn hợp, giảm thiểu rủi ro môi trường và bảo đảm tự do hàng hải thương mại.

Trung tâm an ninh sẽ do Ủy ban châu Âu điều hành trong bối cảnh Nga hoạt động mạnh trên vùng biển này. Trung tâm này có thể còn đóng vai trò then chốt trong giám sát và thực thi thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine trong tương lai.

Khu vực biển Đen đã trở nên bất ổn kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại quốc gia láng giềng Ukraine hồi cuối tháng 2-2022. Ảnh: EPA

"Khu vực biển Đen có tầm quan trọng chiến lược lớn đối với EU vì là cầu nối giữa Trung Á và châu Âu. Đây là khu vực then chốt về an ninh, thương mại và năng lượng" - Euro News dẫn lời đại diện cấp cao của EU về đối ngoại và an ninh Kaja Kallas.

Chiến lược biển Đen của EU không chỉ tập trung vào an ninh mà còn mở rộng sang các lĩnh vực như giao thông, năng lượng, mạng lưới số, thương mại, biến đổi khí hậu và kinh tế biển.

Chiến lược này của EU hiện chưa có ngân sách cụ thể mà sẽ được tích hợp từ các chương trình hiện có như SAFE – sáng kiến mới trị giá 150 tỉ euro dưới hình thức cho vay lãi suất thấp để tăng chi tiêu quốc phòng.

Việc lựa chọn địa điểm, mô hình hoạt động và tài chính của trung tâm an ninh sẽ phụ thuộc vào tiến trình đàm phán ngân sách 7 năm tiếp theo của EU, dự kiến được trình vào cuối năm 2025.

Brussels kỳ vọng tầm quan trọng ngày càng lớn của khu vực biển Đen - nơi có khoảng 174 triệu dân, gồm hai nước thành viên EU (Romania và Bulgaria) và 4 quốc gia ứng cử viên gia nhập (Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine, Moldova và Georgia) - sẽ thuyết phục được các chính phủ trong khối ủng hộ chiến lược này và phân bổ ngân sách cần thiết.

Kế hoạch này cũng có thể được hưởng lợi từ cam kết tài chính mà phần lớn các nước thành viên sẽ phải thực hiện để đạt mục tiêu chi tiêu quốc phòng 5% GDP mà NATO có thể sẽ đặt ra trong tương lai.

Chiến lược biển Đen mới của EU với mục tiêu tăng cường hiện diện tại khu vực, nhằm đối phó Nga. Ảnh: AP

Một trong những yếu tố cấp thiết thúc đẩy chiến lược là "hạm đội bóng tối", ám chỉ đội tàu chở dầu cũ kỹ mà Nga sử dụng để lách trần giá dầu do G7 áp đặt.

"Hạm đội bóng tối" hoạt động cả ở biển Đen và biển Baltic với nhiều thủ thuật để "qua mặt" hệ thống giám sát. Tình trạng kỹ thuật xuống cấp nghiêm trọng của các tàu này cũng làm dấy lên lo ngại về môi trường.

Trong thời gian gần đây còn xảy ra nhiều sự cố liên quan đến cơ sở hạ tầng của EU ở biển Baltic.

Một phần quan trọng khác trong chiến lược là nâng cấp hạ tầng giao thông, bao gồm cảng biển, đường sắt và sân bay để phục vụ khả năng triển khai nhanh các thiết bị quân sự hạng nặng.

"Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng binh sĩ có thể đến nơi cần thiết nhanh chóng và đúng thời điểm" - bà Kallas nhấn mạnh.

Ủy viên Giao thông EU Apostolos Tzitzikostas trước đó cho biết sẽ tốn khoảng 75 tỉ euro để nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông phục vụ mục đích quân sự trên khắp châu Âu.

Ngoài ra, chiến lược còn hướng tới phát triển các hành lang năng lượng, liên kết kỹ thuật số, tăng cường giám sát sở hữu nước ngoài tại cảng và cơ sở trọng yếu, cũng như hỗ trợ cộng đồng ven biển ứng phó với biến đổi khí hậu và hậu quả môi trường từ chiến tranh.

Tạp chí Politico dẫn lời Ủy viên phụ trách mở rộng EU Marta Kos nhấn mạnh: "Biển Đen là cầu nối tới Nam Caucasus và Trung Á, là huyết mạch về thương mại năng lượng và lương thực. Những mối quan hệ hợp tác với các đối tác đáng tin cậy sẽ giúp chúng ta an toàn hơn và mở ra cơ hội kinh doanh cho tất cả".

EU đặc biệt ưu tiên thúc đẩy quan hệ với Ukraine, Moldova, Georgia, Thổ Nhĩ Kỳ, Armenia và Azerbaijan trong khuôn khổ chiến lược mới này.

Hải Hưng

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/diem-nong-xung-dot-ngay-7-6-chien-luoc-dac-biet-cua-eu-tai-bien-den-196250606215630947.htm