Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và người đồng cấp Mỹ Donald Trump đã có những 'hiểu biết nhất định' về lập trường của hai bên liên quan xung đột Ukraine và nhiều vấn đề khác sau hai cuộc điện đàm kể từ tháng 2 đến nay. (Nguồn: Getty Images)
Mỹ hy vọng sẽ thuyết phục được Nga chấp nhận lệnh ngừng bắn trong xung đột tại Ukraine và hướng tới chấm dứt vĩnh viễn cuộc khủng hoảng kéo dài hơn 3 năm này.
Cuộc điện đàm có thời lượng kỷ lục, gần 2 giờ đồng hồ, bắt đầu từ 21h ngày 18/3 theo giờ Việt Nam. Trong bài đăng trên nền tảng X, Phó Chánh văn phòng Nhà Trắng Dan Scavino viết: "Cuộc điện đàm diễn ra tốt đẹp".
Sau cuộc điện đàm, hãng tin Reuters dẫn thông báo của Điện Kremlin cho biết, hai bên đã trao đổi ý kiến chân thành và chi tiết về tình hình quốc gia Đông Âu đang có xung đột, trong đó, Tổng thống Putin đồng ý với đề xuất của người đồng cấp Trump về việc Nga và Ukraine tạm ngừng tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau trong 30 ngày.
"Tổng thống Vladimir Putin đã phản ứng tích cực với sáng kiến này và ngay lập tức giao cho quân đội Nga quyền chỉ huy tương ứng", Điện Kremlin nói rõ.
Nhà lãnh đạo Nga cũng khẳng định nguyên tắc ủng hộ giải pháp hòa bình, đồng thời cho biết trong ngày 19/3, Moscow và Kiev sẽ tiến hành trao đổi thương binh theo nguyên tắc 175 lấy 175. Nga cũng sẽ thiện chí trao trả cho phía Ukraine 23 thương binh nặng.
Về đề xuất ngừng bắn toàn diện 30 ngày mà Ukraine đồng ý vào tuần trước, ông Putin đã nhắc lại những lo ngại đã nêu ra "liên quan việc bảo đảm kiểm soát hiệu quả lệnh ngừng bắn có thể xảy ra dọc theo toàn bộ tiền tuyến, chấm dứt việc huy động cưỡng ép và việc tái vũ trang cho Lực lượng vũ trang Ukraine".
Moscow chỉ ra những rủi ro nghiêm trọng liên quan việc không chấp nhận đàm phán của Kiev cũng như những hành động phá hỏng đàm phán và vi phạm thỏa thuận trước đó của Ukraine, đồng thời cho biết, điều kiện quan trọng để giải quyết xung đột bằng biện pháp ngoại giao là "chấm dứt hoàn toàn viện trợ quân sự nước ngoài và cung cấp thông tin tình báo cho quốc gia Đông Âu".
Theo thông báo của Điện Kremlin, hai Tổng thống đã có "cuộc trao đổi quan điểm chi tiết và thẳng thắn" về Ukraine, trong đó ông Putin nói rằng giải pháp cho xung đột phải "toàn diện, bền vững và lâu dài", có tính đến lợi ích an ninh của Nga và nguyên nhân gốc rễ của cuộc chiến.
Về lời kêu gọi của ông Trump bảo đảm an toàn tính mạng cho binh sĩ Ukraine ở vùng Kursk nếu họ hạ vũ khí và đầu hàng, Điện Kremlin nêu rõ: "Tổng thống Putin đã khẳng định Moscow sẵn sàng hành động dựa trên các cân nhắc nhân đạo và trong trường hợp đầu hàng, bảo đảm tính mạng và đối xử đúng mực với binh sĩ Ukraine theo luật pháp Nga và các chuẩn mực của luật pháp quốc tế".
Cuộc điện đàm diễn ra trong bối cảnh Ukraine đã đồng ý với lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày do Mỹ đề xuất trong cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II, trong đó hàng trăm nghìn người đã thiệt mạng hoặc bị thương, hàng triệu người phải di dời và các thị trấn biến thành đống đổ nát.
Tuần trước, Tổng thống Putin cho biết, về nguyên tắc, ông ủng hộ đề xuất của Washington về lệnh ngừng bắn 30 ngày, nhưng lực lượng Nga sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi một số điều kiện quan trọng được đưa ra.
Bảo Minh