Lâm Đồng là địa phương có tiềm năng, lợi thế về điện gió ven bờ và ngoài khơi. Ảnh minh họa
Qua rà soát cho thấy, trên địa bàn tỉnh hiện có 11 nhà máy điện gió tham gia hoạt động phát điện thương mại với tổng công suất 404,2 MW. Ngoài ra, còn có 17 dự án điện gió (tổng công suất khoảng 830 MW) được UBND tỉnh cấp chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư và đang triển khai các bước tiếp theo. Tính chung đến nay, toàn tỉnh có 110 dự án nguồn điện hoạt động với tổng công suất 9.080,1 MW, nhiều nhất đến từ nhiệt điện (4 dự án - công suất 4.314 MW), thủy điện (65 dự án - công suất 3.194,8 MW), điện mặt trời tập trung (28 dự án - công suất 1.157,1 MW)… Như vậy, với số lượng nhà máy đưa vào vận hành và có công suất như trên thì điện gió tại địa phương đóng góp vào nguồn điện chung của tỉnh là khá khiêm tốn.
Về khó khăn trên lĩnh vực năng lượng, Sở Công thương Lâm Đồng cho biết, hiện nay có một số dự án chưa thể triển khai do chưa được cập nhật vào Quy hoạch tỉnh. Hoặc trường hợp các dự án nguồn điện năng lượng tái tạo đã đầu tư hoàn thành cơ bản, có thể vận hành, sản xuất điện nhưng chưa được phát điện thương phẩm (COD) hòa lưới điện quốc gia… Riêng với điện gió có 12 dự án đang gặp khó, chủ yếu vướng mắc liên quan đến quy hoạch khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia, còn lại do chồng lấn quy hoạch đất lâm nghiệp hay giải phóng mặt bằng. Được biết, vừa qua, UBND tỉnh đã thành lập Tổ công tác rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư ngoài ngân sách trên địa bàn tỉnh (bao gồm dự án điện gió). Qua đó, tập trung gỡ vướng và hướng dẫn, hỗ trợ chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ, thủ tục pháp lý theo quy định, sớm đưa các dự án đi vào hoạt động theo tiến độ chủ trương đầu tư cũng như quy hoạch được duyệt.
Liên quan vấn đề này, đại diện Hiệp hội Điện gió và Mặt trời Lâm Đồng thông tin, đến nay cả nước đã có 121 dự án điện gió đang vận hành với tổng công suất khoảng 7.100 MW. Trong khi với tiềm năng gió đứng đầu cả nước nhưng toàn tỉnh mới có 11 dự án điện gió với tổng công suất khoảng 400 MW được đưa vào vận hành, chiếm thị phần chưa tương xứng. Đồng thời, qua đây cũng nhận định một trong những vướng mắc chung là liên quan Quy hoạch khoáng sản quốc gia, dù trong năm 2023, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định điều chỉnh quy hoạch này với diện tích giảm đáng kể… Tuy nhiên, đến nay, các hạn chế, khuyết điểm do Thanh tra Chính phủ chỉ ra vẫn chưa được tháo gỡ. Hậu quả là nhiều dự án chỉ được thanh toán giá tạm, thậm chí có trường hợp bị tạm dừng thanh toán nhiều năm khiến nhà đầu tư gặp khó khăn.
Bên cạnh đó, các dự án điện gió ngoài khơi khu vực Nam Trung Bộ có tổng công suất 4.300 MW đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII. Thế nhưng, cấp thẩm quyền chỉ phê duyệt dự án theo vùng, không phê duyệt cụ thể tại địa phương nào của khu vực Nam Trung Bộ. Vì vậy, mới đây, sở chức năng của tỉnh tiếp tục kiến nghị Bộ Công thương báo cáo Thủ tướng Chính phủ ưu tiên xem xét phê duyệt danh mục, vị trí phát triển các dự án điện gió ngoài khơi trên vùng biển tỉnh.
Mặt khác, theo Luật Điện lực, việc điều tra cơ bản về tài nguyên năng lượng tái tạo tại khu vực biển thuộc thẩm quyền của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong khi trách nhiệm về bảo đảm an ninh năng lượng thuộc Bộ Công thương. Vì vậy, địa phương cũng đề nghị Bộ Công thương hướng dẫn về sử dụng cơ sở dữ liệu điều tra cơ bản để đánh giá, thẩm định các dự án năng lượng tái tạo cũng như hồ sơ thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, định mức sử dụng diện tích (cho 1 MW)… để làm cơ sở thực hiện trong thời gian tới.
Quốc Tín .